9.2-rasm. Innovatsiyalarni asoslash bosqichlari 47 R.N. Yusufbekova pedagogik nuqtayi nazardan innovatsion jarayon tuzilmasi
uch blokdan iborat deb hisoblaydi. Ya‘ni:
47
Muslimov N.A., Usmonboyeva M.H., Sayfurov D.M., To‗rayev A.B. Innovatsion ta‘lim texnologiyalari. – T., 2015.
– 208 bet.
91
1. Sohada namoyon bo‗layotgan yangilikni ajratib ko‗rsatuvchi blok (unda
pedagogikadagi yangi g‗oyalar, pedagogik yangiliklarning tasnifi, ularni asoslashga
xizmat qiladigan shart-sharoitlar, yangilik darajasini belgilovchi me‘yorlar,
pedagoglarning
yangiliklarni
o‗zlashtirish va undan amaliyotda samarali
foydalanishga tayyorliklari, an‘analar va novatorlik tashabbuslari, sohada
yangiliklarni yaratish bosqichlari aks etadi).
2. Pedagoglar tomonidan yangilikning idrok qilinishi, o‗zlashtirilishi va
baholanishi ifodalovchi blok (unda pedagogik jamoalar tomonidan yangiliklarning
baholanishi va o‗zlashtirilishi – turli innovatsion jarayonlar, konservatorlik va
novatorlik, innovatsiya muhiti, pedagogik jamoalarning yangilikni idrok etish va
baholashga tayyorliklari aks etadi.
3. Yangilikdan foydalanish va uni joriy etish bloki (unda yangilikni amaliyotga
tatbiq etish va ulardan samarali foydalanish hodisasi ro‗y beradi).
Bu o‗rinda M.M. Potashnik tomonidan e‘tirof etilgan innovatsiya jarayonlar
mohiyatini ifodalovchi talqin alohida ahamiyatli ekanligini ko‗rsatib o‗tish maqsadga
muvofiqdir. Mazkur talqinga ko‗ra innovatsion jarayon quyidagi tuzilmalarga ega
(9.3-rasm):
9.3-rasm. Innovatsion jarayon tuzilmalari 48 48
Muslimov N.A., Usmonboyeva M.H., Sayfurov D.M., To‗rayev A.B. Innovatsion ta‘lim texnologiyalari. – T., 2015.
– 208 bet.
92
Innovatsiya jarayoni tarkibiy tuzilmalardan iborat bo‗lish bilan birga muayyan
qonuniyatlarga ham bo‗ysunadi. Mazkur jarayon uchun quyidagi to‗rtta qonuniyat
xarakterli sanaladi (9.4-rasm).