O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti a. A. Karimov

aнaлитического учетa; 
analitik hisob yurituvchi buxgalteriya hisobi schyotlari. 
Ular ma’lum sintetik schyotning ko‘rsatkichlarini detallashtirish uchun ochiladi. 
Analitik schyotlar faqat murakkab sintetik schyotlarga ochiladi. Analitik hisob 
schyotlari sintetik hisob schyotlariga o‘xshab debet va kreditga ega. Ular bo‘yicha 
aylanmalari va saldosi chiqariladi. Bunda bir sintetik schyot bo‘yicha ochilgan 
barcha analitik schyotlarning debet va kredit aylanmalarining jami hamda 
saldolarining jami so‘m hisobida shu sintetik schyotning debet va kredit 
aylanmalari hamda saldosiga teng bo‘lishi kerak. Buxgalteriya hisobini 
takomillashtirish jarayonida analitik hisobni yuritishning samaraliroq prinsiplari 
ishlab chiqildi. Hisobning jurnal-order shaklida analitik hisob yordamchi 
(jamg‘aruvchi) vedomostlarda yuritiladi, ayrim hollarda esa sintetik schyotlar bilan 
birga bir jurnal-orderda olib boriladi. 
Asosiy vositalar; 
the main means; основным средством; 
korxona 
tomonidan uzoq muddat davomida xo‘jalik faoliyatini yuritishda mahsulot ishlab 
chiqarish, ishlarni bajarish yoki xizmatlar ko‘rsatish jarayonida yoxud ma’muriy 
va ijtimoiy-madaniy vazifalarni amalga oshirish maqsadida foydalanish uchun 
tutib turiladigan moddiy aktivlar. 
Avans; 
prepaid expense; aвaнс; 
korxonaning bajariladigan ish, yetkazib 
beriladigan mol-mulk, ko‘rsatiladigan xizmatlar va boshqalar uchun to‘lanadigan 
to‘lovlar hisobiga beradigan dastlabki pul summasi. 
Aylanma vedomostlar; 
negotiable statement; оборотнaя ведомость; 
buxgalteriya hisobi schyotlarining hisob registrlari ma’lumotlarini umumlashtirish 
usuli. Aylanma vedomostlar schyotlarning oy boshiga va oxiriga qolgan qoldig‘i 
hamda oy bo‘yicha aylanma ma’lumotlarga asosan oy oxirida tuziladi, aylanma 
vedomostlar sintetik va analitik schyotlar bo‘yicha tuzilishi mumkin. Aylanma 
vedomostda uch juftxonalar mavjud bo‘lib, ularda har bir schyot bo‘yicha oy 
boshiga qoldiq, oy aylanmalari va oy oxiriga qolgan qoldiq ko‘rsatiladi. Aylanma 

---

374 
vedomostdagi o‘zaro tenglik debet va kredit aylanmalari registratsiya jurnalining 
jamiga ham teng bo‘lishi kerak. Aylanma vedomostning schyotlar bo‘yicha 
qoldiqlariga asosan buxgalteriya balansi tuziladi.