O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti a. A. Karimov


№  Xo‘jalik operatsiyalarining mazmuni



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə148/194
tarix21.10.2023
ölçüsü5,01 Kb.
#158432
1   ...   144   145   146   147   148   149   150   151   ...   194
Бухгалтерия ҳисоби 1 қисм (1)

№ 
Xo‘jalik operatsiyalarining mazmuni 
Summa, 
so‘m 
Debet Kredit 

Qarz shartnomasi bo‘yicha materiallar kelib 
tushdi va kirim qilindi 
10000000 
2000000 
1000 
4410 
6820 
6820 

Qarz shartnomasi bo‘yicha qaytarilishi lozim 
bo‘lgan 
materiallarning 
qiymati 
hisobdan 
chiqarildi 
10000000 9220 
1000 
3 QQS hisoblab yozildi 
2000000 9220 
6410 

Qarz shartnomasi bo‘yicha materiallarning 
qaytarilishi aks ettirildi 
1 200 
6820 
9220 
Misol. Vakillik tadbirlarini o‘tkazish uchun korxona o‘z xodimiga hisobot 
berish sharti bilan 300 ming so‘m berdi. Ushbu pulga u bozordan qiymati 320000 
so‘m bo‘lgan mevalarni sotib oldi. Korxona buxgalteriyasiga bo‘nak hisoboti 
taqdim etildi. 
39-jadval 
Hisobdor shaxslardan tovar-moddiy zaxiralarning kirim qilinishi 
№ 
Xo‘jalik operatsiyalarining mazmuni 
Summa,
ming so‘m 
Debet Kredit 
1 Hisobot berish sharti bilan pul mablag‘lari 
berildi 
300 
4230 5010 
2 Mahsulotlar kirim qilindi 
300 
1090 4230 
3 Korxonaning hisobdor shaxsdan qarzi aks 
ettirildi 
20 
1090 6970 
4 Hisobdor 
shaxsga 
farq 
summasiga 
pul 
mablag‘lari berildi 
20 
6970 5010 


316 
Ta’kidlash lozimki, balansning 150-satri bo‘yicha materiallarni qayta 
ishlashda paydo bo‘ladigan chiqindilar ham hisobga olinishi kerak. Ishlab 
chiqarish jarayonida materiallarni qayta ishlashda paydo bo‘ladigan chiqindilarga 
materiallarning ushbu turiga xos bo‘lgan sifatini (to‘laligi, shakli va boshq.) to‘liq 
yoki qisman yo‘qotgan materiallarning qoldiqlari kiradi. 
Korxona tomonidan mahsulotlarni tayyorlash, ishlar, xizmatlarni bajarish
xo‘jalik ehtiyojtarida ishlatilishi yoki chetga sotilishi mumkin bo‘lgan materiallar 
chiqindilari qaytariladigan chiqindilar deb ataladi. 
Korxonaning ichida yoki chetga sotish uchun ishlatib bo‘lmaydigan 
materiallar chiqindilari, shuningdek ko‘zga ko‘rinmaydigan chiqindilar (qirindi, 
kuyindi va sh.k.) qaytarilmaydigan chiqindilar deb ataladi. 
Qaytariladigan chiqindilar qiymati ishlab chiqarish xarajatlari summasini 
kamaytiradi. Topshirish yukxatlari asosida ombordagi materiallar chiqindilariga 
ularning qiymatini tegishli buyurtma bo‘yicha xarajatlardan hisobdan chiqarish 
to‘g‘risida guruhlangan qaydnoma tuziladi. 
To‘lovni kechiktirish yoki bo‘lib-bo‘lib to‘lash sharti bilan xarid qilinadigan 
materiallarning qiymati to‘lovni kechiktirish yoki bo‘lib-bo‘lib to‘lash 
summalarini hisobga olmagan holda shakllantiriladi. Materiallarning to‘lovni 
kechiktirish yoki bo‘lib-bo‘lib to‘lash taqdim etilmasdan sotiladigan qiymati bilan 
sotib olinayotgan materiallar bo‘yicha umumiy to‘lov summasi o‘rtasidagi farqni 
to‘lovni kechiktirish yoki bo‘lib-bo‘lib to‘lash davri mobaynida joriy to‘lovning 
kechiktirish yoki bo‘lib-bo‘lib to‘lash bo‘yicha to‘lovlarning umumiy 
summasidagi solishtirma og‘irligiga bog‘liq holda moliyaviy xarajatlar (foizlar 
bo‘yicha xarajatlar) sifatida tan olish lozim. 
Misol. Korxona 12000 ming so‘mga materiallarni xarid qiladi, shu jumladan 
QQS 2000 ming so‘m. Shartnoma bilan 50 foiz oldindan to‘lov nazarda tutilgan, 
to‘lovning qolgan summasi 3 oyga kechiktiriladi. To‘lovni kechiktirganlik uchun 
korxona materiallar sotuvchisiga kechiktirilgan summaning 10 %i miqdorida haq 
to‘lashi kerak. 


317 
40-jadval 

Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   144   145   146   147   148   149   150   151   ...   194




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin