O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent
$ ning turli intervallardagi diskontlangan qiymati
Yüklə 4,09 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Bir xil bo’lmagan pul oqimlarining joriy qiymatini aniqlash 83
- Teng bo’lmagan 6% da diskontlanadigan 1 annuitetli joriy qiymatga keltiriladigan pul oqimlarining qiymatini aniqlash
100$ ning turli intervallardagi diskontlangan qiymati
(6% ÷ 365) har kuniga to’g’ri keladi. Biz 5-4 jadvaldan foydalanib yillararo diskontlashni ko’rishimiz mumkin. Chunki “foizdan foiz olinadi“diskontlash davrining uzoqligini bildiradi, diskontlanayotgan davr uzunligi va samarali foiz stavka o’rtasida teskari aloqa mavjud. Diskontlash davri qancha kam bo’lsa samarali foiz stavka shuncha yuqori bo’ladi. Va aksincha diskontlash davri qamchalik uzoq bo’lsa, samarali foiz stavkasi past bo’ladi. Bir xil bo’lmagan pul oqimlarining joriy qiymatini aniqlash83Teng bo’lmagan pul oqimlari va doimiy annuitetlar. Ba’zi loyihalar yagona pul oqimi va ba’zilar annuitetlardan iborat bo’lsa ham, ko’pchilik loyihalar bir qancha yillar davomida teng bo’lmagan pul oqimlariga ega bo’ladi. 10-bob ko’chmas mulkka investitsiya qilish masalasini tahlil qiladi va bu holatga tez tez 83 Athur J. Keovn, John D. Martin, J. William Petty, Foundations of Finance, Global Edition, 9/E, Pearson 2016, 161-164p. duch keladi. Biz bunda turli pul oqimlariga ega loyihalarning joriy qiymatlariga emas balki, shu loyihadan shakllangan kirim va chiqimlarni o’rganib, loyihaning joriy qiymatini aniqlaymiz. Shunga qaramay, bu yetarli bo’lmaydi chunki har qanday pul oqimining joriy qiymati bugungi dollarda o’lchanadi va uni solishtirsh mumkin bo’ladi, shuningdek, pul kirimlaridan pul chiqimlari ayirib tashlanadi, barcha pul oqimlari bugungi dollarda hisoblanadi. Masalan, biz quyidagi pul oqimlarining joriy qiymatlarini aniqlamoqchi bo’lsak:
Diskont stavka 6% belgilansa, diksontlangan pul oqimlarini joriy davrga keltirishimiz mumkin va umumiy qiymatini musbat pul oqimlarini qo’shish va manfiy pul oqimlarini ayirish orqali hisoblaymiz. Shuningdek, masalaga 4-yildan 10-yilga qadar $500 annuitetni qo’shsak, u yanada qiyinlashadi. Buni moslashtirish uchun annuitetni 4 yil boshiga diskontlaymiz (yoki ohiriga) va o’sha davr joriy qiymatini aniqlaymiz. So’ngra yagona pul oqimini (7-yillik annuitetning joriy qiymati) joriy davrga keltirib olamiz. Natijada u ikki marta diskontlanadi, birinchisi 3 davr ohiriga keltiriladi, so’ng joriy davrga ketiriladi. Bu 5 jadvalda grafik jihatdan ko’rsatilgan va 6 jadvalda raqamlarda ifodalangan. Shunday qilib, teng bo’lmagan pul oqimlarining joriy qiymati 2185.69 dollarga teng. 15.3-jadval Teng bo’lmagan 6% da diskontlanadigan 1 annuitetli joriy qiymatga keltiriladigan pul oqimlarining qiymatini aniqlash
Yodda tuting, investitsiyadan pul oqimlari joriy qiymatga qaytarilayotganida ular loyihaning jami joriy qiymatlarini qo’shish yoki ayirish orqali hisoblanadi. Doimiy annuitet doimiy davom etadigan annuitet hisoblanib, har yili investitsiya uchun bir xil summa to’lab boriladi. Masalan, doimiy annuitet imtiyozli aksiya hisoblanib noma’lum muddatga qadar bir xil dividendlar to’lab boriladi. Doimiy annuitetning joriy qiymatini aniqlash juda ham oson; biz o’zgarmas pul oqimlarini diskont stavkaga bo’lamiz. Masalan, $100 doimiy annuiteti joriy davrga 5 foiz bilan diskontlansa, $100/0.05 = $2000. Shuday qilib, doimiy annuitetning joriy qiymati PV = (9) Bu yerda PV = doimiy annuitetning joriy qiymati PP = annuitet ta’minlaydigan o’zgarmas dollar qiymati r = yillik foiz (diskont) stavka. 15.4-jadval Yüklə 4,09 Mb. Dostları ilə paylaş:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||