O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta'lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot univеrsitеti r. D. Alladustov, A. J. Xo„jamurodov
O„zbekiston moliya bozorining jahon moliya bozoriga integratsiyalashuvi
Yüklə 1,88 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Global moliya-kredit bozoring bugungi kunda harakati 36
|
4. O„zbekiston moliya bozorining jahon moliya bozoriga integratsiyalashuvi
masalalari O‗zbekiston moliya bozorini jahon moliya bozoriga integratsiyalashuvi jarayonlarini tezlashtirishda ayniqsa quyidagilarga asoslanish maqsadga muvofiq: - Yevropa Ittifoqining 1993-yil 10-may kunida qabul qilgan Direktivasiga 34 ; - Xalqar o‗ttizlik Guruhining 20 tavsiyalariga (6.5 paragrafga qaralsin); -Yevroosiyo Iqtisodiy Hamjamiyatiga a‘zo-davlatlarning amaldagi qonunchilik hujjatlari, Mustaqil Davlatlar Hamdo‗stligi ishtirokchi davlatlari Parlamentlararo Assambleyasining 2001-yil 24-noyabrda Sankt-Peterburg shahrida 18-7-sonli Qarori bilan tasdiqlangan, ―Qimmatli qog‗ozlar bozori to‗g‗rida‖gi Modelli qonuni, hamda AQSh, Germaniya, Buyuk Britaniya, Koreya, Yaponiya va boshqa mamlakatlari qimmatli qog‗ozlar bozorining faoliyat ko‗rsatish mexanizmlari va tartiblashtirilishi qismiga oid qonunchilik hujjatlariga; - milliy bank tizimi modelini isloh qilish, bunda banklarning ochiq moliya bozorlaridagi operatsiyalariga katta e‘tibor berish lozim; - milliy sug‗urta tizmi modelini isloh qilib investitsion va emission operatsiyalariga katta e‘tibor berish zarur; - korporativ boshqaruv siyosati modelini takomillashtirish lozim, bunda minoritar investorlarning huquqlarini himoyalash va qonuniy manfaatlarini ta‘minlashga katta ahamiyat berish lozim; - xususiylashtirish mexanizmini takomillashtirish lozim 35 ; - moliyaviy instrumentlar turlarini ko‗paytirish hamda ular va ularning bazislarining o‗zaro ekvivalentlilik darajasini ta‘minlash; Global moliya-kredit bozoring bugungi kunda harakati 36 . 34 ―Council Directive 93/22/EEC of 10 May 1993 on investment services in the securities field‖. 35 Шоҳаъзамий Ш.Ш. Основы теории и практика экономики приватизации.-Т.: Ибн Сино, 2004.-852 c. 162 - moliya bozori va iqtisodiyotning o‗zaro ekvivalentlilik darajasiga erishishi; - moliya bozori emitentlarining emissiya, investitsiya, daromad stavkalari siyosatlari (strategiyalari) optimal balansini ta‘minlanishiga katta ahamiyat berish zarur; - muddatli qimmatli qog‗ozlar (derivativlar) bozorini keskin shakllantirish zarur; - kollektiv investorlarni keskin ko‗paytirish; - ochiq va shaffof birlamchi hamda davomiy, muntazam, uzluksiz, shaffof faoliyat yurituvchi ikkilamchi bozorni rivojlantirish lozim; - moliya bozori indikatorlarining o‗rta muddatda hech bo‗lmasa minimal chegaraviy miqdorlariga erishish ; -sekyurimetrik (finansometrik) tahlil 37 va moliya injiniringini keskin rivojlantirish zarur 38 ; - moliya bozoridagi faoliyat risklarini samarali boshqarishni ta‘minlash 39 ; - moliya bozori industriyasi sifatini boshqarishning kompleks tizimini tuzish lozim 40 ; - moliya bozori makroregulyatorini to‗zish maqsadga muvofiq; - mamlakat va kredit reytinglarining yaxshi ko‗rsatkichlariga erishish lozim va h.k. O‗zbekiston moliya bozorining jahon bozorlariga integratsiyalashuvini qay darajada kuchli raqobat sharoitida kyechishi mumkinligini 1-chi, 2-chi va 3-chi ilovalarda keltirilgan analitik ma‘lumotlardan ko‗rish mumkin. O‗zbekistonda moliya bozorida aksiyadorlik kompaniyalari korporativ boshqaruv tizimi anglo-sakson (―investorlik‖) modelidan farqli kontinental (Germaniyadagiga o‗hShash ―insayderlik‖ yoki ―ikki pog‗onali‖) modelga asoslanganligi va ichki nodavlat investitsiyalar hajmini kamligi, xususiylashtirish mexanizmi kam samarali bo‗lgani 36 https://www.youtube.com/watch?v=lcoLoIyGw7I 37 Шоҳаъзамий Ш.Ш. Секьриметрика.-Т.: Ўзбекистон миллий энциклопедияси, 2005.-467 c. 38 Шоҳаъзамий Ш.Ш. Основы финансового инжирининга.-Т.: Iqtisod-moliya, 2005.-264 c. 39 Шоҳаъзамий Ш.Ш., Зуфарова Ш.Ш., Шохаъзамий Ш.Ш.(мл.). Теория безрисковости действий на рынках: финансовом и ценных бумаг.-Т.: ТФИ, 2004.-101 c. 40 Шоҳаъзамий Ш.Ш. Качество индустрии рынков: финансового и ценных бумаг.-Т.: ТФИ, 2004.-138 c. 163 va regulyatorlarning ko‗p sonliligi, banklar, sug‗urta tashkilotlari va budjetdan tashqari fondlarning yetarlicha investitsion samara bilan ishlamayotgani sababli, barcha o‗tish iqtisodiyotiga mansub mamlakatlar singari ma‘lum darajada muammolar kelib chiqmoqda: Yüklə 1,88 Mb. Dostları ilə paylaş:
|