O’zbеkiston rеspublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi


 To'lqin uzunligining geometrik talqini 2.3. Tekis to'lqin tenglamasi



Yüklə 0,54 Mb.
səhifə7/20
tarix13.05.2023
ölçüsü0,54 Mb.
#112795
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   20
Mavzu Mexanik to’lqinlar. Reja Ko’ndalang va bo’ylama to’lqinl

2.1. To'lqin uzunligining geometrik talqini
2.3. Tekis to'lqin tenglamasi
To'lqin muhitga davriy tashqi ta'sirlar natijasida paydo bo'ladi. Tarqatishni ko'rib chiqing tekis manbaning garmonik tebranishlari natijasida hosil bo'lgan to'lqin:
bu yerda x va - manbaning siljishi, A - tebranishlar amplitudasi, ō - tebranishlarning doiraviy chastotasi.
Agar muhitning biron bir nuqtasi manbadan s masofada olib tashlansa va to'lqin tezligi teng bo'lsa v, keyin manba tomonidan yaratilgan tebranish t = s/v vaqt ichida shu nuqtaga etadi. Demak, t vaqtdagi ko'rib chiqilayotgan nuqtadagi tebranishlar fazasi o'sha paytdagi manba tebranishlarining fazasi bilan bir xil bo'ladi. (t - s/v), tebranishlar amplitudasi esa amalda o'zgarishsiz qoladi. Natijada, bu nuqtaning tebranishlari tenglama bilan aniqlanadi

Bu
erda biz aylana chastotasi uchun formulalardan foydalandik (ω = 2p/T) va to'lqin uzunligi (λ v T).


Ushbu ifodani asl formulaga almashtirib, biz hosil bo'lamiz
Muhitning istalgan nuqtasining istalgan vaqtda siljishini aniqlovchi (2.2) tenglama deyiladi tekis to'lqin tenglamasi. Kosinusdagi argument kattalikdir φ = ōt - 2 π /λ - chaqirdi to'lqin fazasi.
2.4. To'lqinning energiya xususiyatlari
To'lqin tarqaladigan muhit mexanik energiyaga ega bo'lib, uning barcha zarralarining tebranish harakati energiyalaridan tashkil topgan. Massasi m 0 bo‘lgan bir zarrachaning energiyasi (1.21) formula bo‘yicha topiladi: E 0 = m 0 a 2 w 2/2. Muhitning hajm birligi n = ni o'z ichiga oladi p/m 0 zarralar (ρ muhitning zichligi). Demak, muhit hajmining birligi w r = nE 0 = energiyaga ega ρ Α 2 w 2 /2.




Ommaviy energiya zichligi(\¥ p) - uning hajmi birligida joylashgan muhit zarralarining tebranish harakati energiyasi:
bu yerda r - muhitning zichligi, A - zarrachalar tebranishlarining amplitudasi, ō - to'lqinning chastotasi.
To'lqin tarqalayotganda, manba tomonidan berilgan energiya uzoq hududlarga o'tkaziladi.
Energiya uzatilishining miqdoriy tavsifi uchun quyidagi miqdorlar kiritiladi.

Yüklə 0,54 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   20




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin