O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

alohida  davlat  ta’lim standarti  talabalar  va  me’yoriy ko’rsatkichlari  

belgilab  qo’yiladi. 

“Ta’lim  to’g’risidagi Qonun  hamda”, “Kadrlar tayyorlash“ Milliy dasturining 

qabul qilinishi  munosabati  bilan  umumiy o’rta  ta’lim, shu  jumladan  

boshlang’ich  ta’limning ham mavqei  o’zgardi. 

   Zamonaviy  boshlang’ich  ta’lim jarayonida  bolalari  rivojlantiruvchi  

xarakterga ega bo’lgan ta’lim  tizimi  tadbiq qilinadi. Unda kichik maktab 

yoshidagi  bolalar  o’z  yosh  xususiyatlari  va tafakkur  hamda  ruhiy  

taraqqiyot darajalari  o’zlashtirish  imkonini  beradigan  ta’limiy  faoliyatga  

kirishadilar. Qaysiki bu faoliyat bo’lib hisoblanadi. Kichik maktab yoshdagi  

bolalarda o’qish  hamda  o’rganishga  qaratilgan faoliyatning  shakllanishi  

muhim ahamiyatga ega  

---

 

 

10 

Mamlakatimizda boshlang’ich sinflarda matematika  o’qitish  umuman  maktab  

matematika kursini  o’zlashtirishning dastlabki,  bosqichi  sifatida qaraladi . 

     Shu sababli  boshlang’ich sinflarda o’rta maktabda matematika o’qitishda  

ko’zda  tutiladigan  masalalarni  hisoga  olish va bu masalalarni hal  etishda 

boshlang’ich  ta’limning  ahamiyatini  to’g’ri baholash  kerak. 

        O’rta  maktab  matematika  dasturiga  taalluqli  ko’pgina  masalalar, 

tenglik  va  tengsizliklar boshlang’ich  sinflardayoq  shu   darajada  mustahkam 

o’ztirilishi  kerakki   bunda  ular o’quvchilar ongi  va xotirasida  bir umr 

saqlanib  qolsin. 

    Boshlang’ich ta’limning  muhim  masalalaridan  biri  o’quvchilarda  ongli va  

mustaqil mustahkam hisoblash (avtomatizm darajasiga  yetgan)  malakalarini  

shakllantirishdan  iborat edi  va  shunday bo’lib qoladi. Matematika kursi  

o’quvchilar  kuchi yetadigan  darajada o’quv  materialini umumlashtirishni,  

o’rganilayotgan  matematik  faktlar asosida yotuvchi  umumiy  tamoyil  va 

qonuniyatlarni tushunishi  va qarab  chiqiladigan  hodisalar  orasida  mavjud  

bo’lgan bog’lanishlarni tushunishni  ham nazarda  tutadi. 

Bu asosan amallarning xossalarini, ular  orasidagi  bog’lanishlarni  

o’rganishga , noma’lum  tushunchasini  o’rganishni, o’quvchilarda 

shakllanayotgan  amaliy  o’quv  va ko’nikmalarning  asosi bo’lgan matematik  

munosabat  va bog’lanishga  taalluqlidir.  Bu nazariy, amaliy o’quv  

ko’nikmalarini egallashga  yordam  beribgina qolmay, nazariy  va amaliyotning 

qarab  chiqilayotgan  masalalari  orasida  

matematik  munosabatlarni  o’rnatishga, matematika o’qitish samaradorligini 

oshirishga o’qituvchiiga yordam  beruvchi  asosiy  vositalardan  biridir.  

   Yuqorida sanab o’tilgan hamma masalalarni yechish  mazmuni samrali  

tanlanganda,  uni bayon  qilish o’ylangan sistemada bo’lganda va o’qitishning 

tegishli usul  va shakllarini  hamda  o’qitish  vositalarini  bilib  tanlab  olganda  

amalga  oshiriladi. Shu  ma’noda  boshlang’ich ta’lim,  ta’lim tizimini tashkil 

etuvchi  muhim sohadir. Boshlang’ich ta’limning samaradoligi o’quvchilarda 

o’ziga xos tarzda  tarkib topgan ta’limiy faoliyatning shakllanishi darajasiga 

---

 

 

11