O’zbekistоn respublikasi оliy va O’rta maxsus ta`lim vazirligi

Atom fizikasi. Bor nazariyasi.
1. Vodorod atomidagi uchinchi (n=3) statsionar orbitasining radiusi r₃ va undagi elektronning tezligi υ₃ ni toping. Elektronning massasi m=9,1*10^-31 kg, elektronning zaryadi e=1,6*10^-19 Kl, elektr doimiysi ε₀=8,85*10^-12 Kl/N*m², Plank doimiysi h=6,625*10^-34 J*c.
2. Vodorod atomining ikkinchi (n=2) statsionar orbitasidagi elektronning kinetik, potensial va to’liq energiyalarini toping. Elektronning massasi m=9,1*10^-31 kg, elektronning zaryadi e=1,6*10^-19 Kl, elektr doimiysi ε₀=8,85*10^-12 Kl/N*m², Plank doimiysi h=6,625*10^-34 J*c.
3. Vodorod atomidagi birinchi (n=1) bor orbitasidagi elektronning burchakli tezligini toping. Elektronning massasi m=9,1*10^-31 kg, elektronning zaryadi e=1,6*10^-19 Kl, elektr doimiysi ε₀=8,85*10^-12 Kl/N*m², Plank doimiysi h=6,625*10^-34 J*c.
4. Vodorod atomidagi biror statsionar orbitada harakatlanayotgan elektronning tezligi υ_n=784 km/s bo’lsa, orbitaning tartib nomerini toping. Elektronning massasi m=9,1*10^-31 kg, elektronning zaryadi e=1,6*10^-19 Kl, elektr doimiysi ε₀=8,85*10^-12 Kl/N*m², Plank doimiysi h=6,625*10^-34 J*c.
5. Vodorod atomi normal (n₁=1) holatdan, bosh kvant soni n₂=2 bo’lgan uyg’otilgan holatga o’tgan bo’lsa, atomning uyg’otish energiyasini toping. Elektronning massasi m=9,1*10^-31 kg, elektronning zaryadi e=1,6*10^-19 Kl, elektr doimiysi ε₀=8,85*10^-12 Kl/N*m², Plank doimiysi h=6,625*10^-34 J*c.
6. Vodorod atomidagi elektron yuq
origa statsionar orbitadan pastkisiga tushganda uning energiyasi ΔW=1,892 eV ga kamaygan bo’lsa, nurlanishning to’lqin uzunligini toping. Yorug’likning tarqalish tezligi c = 3*10⁸ m/s, Plank doimiysi h=6,625*10^-34 J*c.
7. Vodorod atomining ikkinchi (m=2) statsionar orbitasidagi elektronni cheksizlikka ko’chrishda bajariladigan ishni toping. Yorug’likning tarqalish tezligi c = 3*10⁸ m/s, Ridberg doimiysi R=1,097 m^-1, Plank doimiysi h=6,625*10^-34 J*c.
8. Vodorod atomidagi elektron n=4 statsionar orbitadan m=2 orbitaga o’tganda ε=4,04*10^-19 J energiyali yorug’lik kvanti nurlansa, uning to’lqin uzunligini toping.
9. Vodorod atomining ultrabinafsha Layman seriyasidagi minimal (m=1, n= ∞) to’lqin uzunligini toping. Ridberg doimiysi R=1,097 m^-1.
10. Vodorod atomi spektrining ko’rinadigan sohasidagi eng kichik (m=2, n=3) nurlanish chastotasi v=4,6*10¹⁴ Gs teng ekanini bilgan holda Balmer formulasida Ridbegr dimiysini toping. Yorug’likning tarqalish tezligi c = 3*10⁸ m/s.
11. Vodorod atomidagi elektron ikkinchi Bor orbitasi (m=2) dan birinchi (n=1) orbitaga o’tganda atom energiyasining o’zgarishi ΔW=1,63*10^-18 J bo’lsa, Ridberg doimiysini toping. Yorug’likning tarqalish tezligi c = 3*10⁸ m/s. Plank doimiysi h=6,625*10^-34 J*c.
12. 1834 yilda I. Fraungofer Quyosh spektrining ko’rinadigan qismida vodorodning 4 ta yutilishi (α, β, δ, γ) yutilish spectral chiziqlarini aniqlagan. Yutilish spektridagi eng katta to’lqin uzunligi λ_α=656 nm (yani n=2 va m_α=3). Qolgan uchta (m_β=4, m_γ=5, m_δ=6) spectral chiziqning to’lqin uzunliklarini toping.