O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi

3.Aholining ish bilan bandligi darajasini Qo’rg’ontepa tumanida tahlili 2020-yil holatiga.

Tumanda xududlarda ishchi kuchini mavjudligi

Tumanda tashkil etilgan paxta klasteri xamda” Khan Tex group” MCHJ tomonidan kompleks qayta ishlash tashkil etilganligi.

Aloqa va axborotlashtirish xizmatlaridan foydalanish darajasining pastligi.

Tadbirkorlikni amalga oshirishda chekka xududlardagi bazi kamchiliklar.

Elektr taminotini uzulishlar yuzaga kelishi, tabiiy gaz bilan ta’minlash darajasi, kanalizatsiyaning mavjud emasligi.

Faoliyat ko’rsatyotgan sut, meva-sabzavot mahsulotlarini qayta ishlab chiqaruvchi korxonalar faoliyatini kengaytirish xamda sanoat mahsulotlarini ishlab mahsulotlarini ishlab chiqarayotgan korxonalarning eksport salohiyatini oshirish;

Ajratilayotgan imtiyozli kreditlar xisobiga aholini turmush darajasini yaxshilash, bandligini ta’minlash;

Zamonaviy texnologiya va texnikalarni qo’llash yo’li bilan meva-sabzavot klasterlarini tashkil etish;

Sayyohlikni rivojlantirishga investitsiyalarni jalb qilish;

Temir yo’lining tuman xududidan o’tganligi va chegara xududida joylashganligi, savdo va xizmat ko’rsatish xamda eksportni amalga oshirish mumkinligi. Norasmiy bandlik miqyoslarining kuchayishi istiqbolda soxta urbanizatsiya (shaharlar rolining oshishi)ni kengaytiradi.

Oxirgi paytda sanoatning faqat bir turdagi mahsulotlarning ishlab chiqarishga e’tibor qaratilyotganligi.

Tadbirkorlikni rivojlantirish uchun bank krediti mablag’larini yillik foizi yuqoriligi xamda imtiyozli davrning kamligi.

Mehnat resurslari soni	-	120317
Iqtisodiy faol aholi soni	-	97897
Ishlayotgan o’smirlar soni	-	571
Ishlayotgan pensionerlar soni	-	679
Band aholi soni	-	88641
- rasmiy sektorda	-	33493
- norasmiy sektorda	-	55098
-ishlash uchun respublika tashqarisiga chiqqanlar	-	10615
Shundan, rasmiy chiqqanlar	-	2580
Norasmiy chiqqanlar	-	12315
Band aholi iqtisodiy faoliyat turlari bo’yicha		88591
Qishloq xo’jaligida	-	29101
-Sanoatda	-	13079
-Qurilishda	-	6902
Savdoda	-	3591
Tashish va saqlash	-	4295
- Ta’limda	-	14000
-sog’liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar ko’rsatishda	-	16072
-boshqalarda	-	1601
Kichik biznesda band aholi	-	22596
-jami bandlardagi ulshi (%)	-	25,5
2019 yilda yaratilgan yangi ish o’rinlari soni	-	1837
-shu jumladan, kichik biznes hisobiga	-	258
Ishga muxtojlar (ishsizlar)	-	9267
Ishsizlik darajasi (%)	-	9,5
Bandlikka ko’maklashish markaziga ish so’rab murojat qilganlar soni	-	4346
-ishga joylashtirilganlar	-	3885
-xaq to’lanadigon jamoat ishlarida qatnashganlar	-	434
-kasbga tayyorlashga yuborilganlar	-	243
-kvota o’rinlarga ishga joylashtirilganlar	-	334
O’tkazilgan bo’sh ish o’rinlari yarmarkalari soni	-	7
Yarmarkalarda qatnshgan korxona va tashkilotlar tomonidan taklif qilingan bo’sh ish o’rinlari soni	-	483
Yarmarkaga tashrif buyurganlar soni	-	417
-maslahat olganlar	-	93
-ishga joylashishga yo’llanma olganlar	-	324
Jamoat ishlari jamg’armasi mablag’lari hisobidan yaratilgan ish o’rinlar	-	238
-jamg’armadan ajratilgan mablag’	-	6,1

1-jadval.Mehnat va bandlik ko’rsatkichlari jadval misolida ko’ramiz

2-jadval.Qishloq xo’jaligi korxonalari⁷

Nomlanishi	Jami soni	Ularga biriktirilgan yer maydoni (ga)	Ishchilar soni
Klasterlar	1	5775	5810
Qishloq xo’jaligi korxonalari	955
Fermer xo’jaliklari	871	22009	1305
- Dehqonchilik yo’nalishida:	687	18194	16910
Paxta-g’allachilik	232	14593	16200
-Shu jumladan klaster bilan shartnoma tuzganlar	201	8136	9810
Sabzavot-polizchilik	205	1526	585
Bog’dorchilik	231	1933	100
Uzumchilik	19	142	25
Ko’chatchilik
- Chorvachilik yo’nalishida:	101	1950,3	209
Qoramolchilik	79	2340	150
Dehqonchilik xo’jaliklari	39546	4

3-4-jadvallar. Xududiy investitsiya loyihalari⁸

2019 yil

Yo’nalishlar	Jami loyiha soni	Yillik quvvati (mln so’m)	Investitsiya hajmi (mln.so’m)	Shu jumladan			Yangi ish o’rni
				O’z mablag’lari	Bank krediti	Horijiy investitsiya(ming.doll)
Jami:	45	244433	548983	102104	117770	34523	1616
Sanoat	17	213305	299229	38951	73128	19700	760
Hizmat	15	13313	71272	26331	40352	14460	319
Qishloq xo’jaligi	13	17815	178482	36822	4290	363	506

2020 yil

Yo’nalishlar	Jami loyiha soni	Yillik quvvati (mln. So’m)	Investitsiya hajmi (mln.so’m)	Shu jumladan,			Yangi ish o’rni
				O’z mablag’lari	Bank krediti	Xorijiy investitsiya (ming.doll)
Jami:	24	276216	171294	72060	12344	8620	1142
Sanoat	9	126062	117780	36870	4000	7630	895
Xizmat	7	141925	30 250	27 750	2 500		150
Qishloq xo’jaligi	8	8229	23 263	7 440	5 844	990	97

Xududiy investitsiya loyihalari bo’yicha hozir biz 2019 va 2020-yillar kesimida tahlil qilib boramiz. Jadvalda ko’rinib turibdiki, 2019-yilda jami loyihalar soni 45 tani tashkil qilgan bo’lsa ular yo’nalishlar kesimida Sanoatda 17, Hizmatda 15, Qishloq xo’jaligida esa 13tani tashkil qiladi. 2020-yilda esa bu ko’rsatkichlar 9, 7,8 tani tashkil qilgan. Keyingi yilga solishtirilganda loyihalar soni 21taga deyarli har bir sohada 2 barobarga yo’nalishlar soni kamaygan.

Yillik quvvati va investitsiya hajmi esa o’tgan yilda 244433 va 548983 mln so’mni keying yilda esa 276216 va 171294 mln so’mni tashkil etdi.Bundagi farq esa yillik quvvati 31783ga ko’paygan investitsiya esa -377689ga kamaygan.

O’z mablag’lari, Bank krediti, Horijiy investitsiyalar 2019-yilda 102104, 117770, 34523 2020-yilda esa 72060, 12344, 8620 ming dollarni tashkil etadi.Yillarni taqqoslaganimizda o’tgan yilga nisbatan keyingi yilda ko’rsatkichlar miqdori bir muncha ko’tarilganini ko’rishimiz mumkin.

Oxiringi ko’rsatkichimizda esa yangi ish o’rinlari berilgan 2019-yilda jami ish o’rinlari ko’rsatkichi 1616ni sohalar bo’yicha taqsimlaganda sanoat xizmat va qishloq xojaligida 760, 319, 506 tani tashkil etdi.2020-yilda esa bu miqdorlar jami 1142, sohalarda esa 895, 150,97 ni tashkil qiladi. Ikki yilni taqqoslaganimizda jadvalda ham ko’rinib turibdiki keyingi yilda yangi ish o’rinlari kamayganligini ko’rib turishimiz mumkin. Bunga asosiy sabablardan biri deb Pandemiya desak ham bo’laveradi. Chunki karantin sababli tadbirkorlik subyektlari ham bir muncha sindi desak ham bo’laveradi. Lekin pandemiya sababli ko’pchilik sohalarda ham yangilanish va rivojlanish yuz berdi.