O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi
-BOB. Akademik litseylarda Axborot texnologiyalari fanining
Yüklə 1,43 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
1-BOB. Akademik litseylarda Axborot texnologiyalari fanining
o‘qitilish holati
o‘qitilish holati Mustaqil rivojlanish yo‘lida borayotgan mamlakatimizning ta‘lim tizimiga e‘tibori O‘zbekiston Respublikasining «Ta‘lim to‘g‘risidagi» qonunining 3-moddasida o‘z aksini topib, unda «Ta‘lim O‘zbekiston Respublikasi ijtimoiy taraqqiyoti sohasida ustuvor deb e‘lon qilinadi»- deb ko‘rsatib berilgan.
«Kadrlar tayyorlash Milliy dasturi»ning maqsadi- ta‘lim sohasini tubdan isloh qilish, uni o‘tmishdan qolgan mafkuraviy qarashlar va sarqitlardan to‘la xalos etish, rivojlangan demokratik davlatlar darajasiga ko‘tarish, yuksak ma‘naviy axloqiy talablarga javob beruvchi yuqori malakali kadrlar tayyorlash milliy tizimini yaratishdan iborat. Milliy dasturda belgilanishicha, ―Uzluksiz ta‘lim - malakali raqobatbardosh kadrlar tayyorlashning asosi bo‘lib, ta‘limning barcha turlarini, davlat ta‘lim standartlarini, kadrlar tayyorlash tizimi tuzilmasini va uning faoliyat ko‘rsatish muhitini o‘z ichiga oladi‖.
Mamlakatimizdagi ta‘lim tizimining har bir bosqichida fanlarni o‘qitishda ularning uzluksizligi va uzviyligini ta‘minlash kerak bo‘ladi. Shu maqsadda barcha ta‘lim bosqichlarida Axborot texnologiyalari fanini mazmunini yaratish va ularni o‘rganish masalalariga alohida e‘tibor qaratilgan. Axborot texnologiyalari fani informatika fanining uzviy davomiyligini biz davlat ta‘lim standartiga muvofiq Axborot texnologiyalari maqsad va vazifalarini har bir ta‘lim bosqichida quyidagilardan iborat deb hisobladik: - maktabgacha tarbiya va boshlang‘ich ta‘lim bosqichlarida axborot texnologiyalarining elementlari sifatida - kompyuter, disk, xotira, axborot, o‘yinli texnologiyalarni kompyuter o‘yinlari yordamida bolalar ongiga singdirish;
- umumiy o‘rta ta‘lim bosqichida «Informatika» fanini o‘qitish orqali ta‘lim oluvchilarning axborot texnologiyalari fanining elementlaridan savodxonlikni 8
ta‘minlash va davlat ta‘lim standartlari bo‘yicha belgilangan malaka, ko‘nikmalar hosil qilish, keyingi ta‘lim bosqichiga o‘tuvchi yoshlarni fundamental (asosiy) tushunchalarini boyitish; - o‘rta maxsus, kasb-hunar ta‘limi bosqichida– «Axborot texnologiyalari» fanini o‘qitish orqali ta‘lim olayotgan yoshlarga fanning amaliy jihatlariga ko‘proq ahamiyat berilishi va kompyuterning ofis dasturlariga asoslanib o‘qitish jarayonini tashkil etish;
- oliy ta‘limning tayanch bosqichi (bakalavriat)da ta‘lim yo‘nalishlari bo‘yicha – «Kasbiy faoliyatda zamonaviy axborot texnologiyalari»dan fanining nazariy va ilmiy asoslarini o‘rganish; - oliy ta‘limning yuqori bosqichi (magistratura)da ta‘lim yo‘nalishlari bo‘yicha- «Kasbiy faoliyat doirasining tizimli tahlili metodologiyasi va eng yangi axborot texnologiyalari»dan fanning nazariy va ilmiy asoslarini o‘rganish; - malaka oshirish va undan keyingi bosqichlarda «Axborot texnologiyalari va dasturiy ta‘minotning eng yangi dasturiy vositalarning qiyosiy kursi»ga e‘tibor berish, fanga kirib kelayotgan yangiliklar va o‘zgarishlarga ilmiy yondashuv bilan qarash lozim deb hisoblaymiz. Uzluksiz ta‘limda bunday uzviylik, asosan, fanning davlat ta‘lim standartlari majmui, namunaviy o‘quv rejalari va dasturlari, o‘quv-metodik adabiyotlar ishlab chiqishga asos bo‘la oladi. Akademik lirsey ta‘limida «Axborot texnologiyalari» fani umumta‘lim fani sifatida qaralib, uni va boshqa fanlarning davlat ta‘lim standarti qabul qilindi. Har bir fanning dasturlari va ularga qo‘yilagan talablar Davlat ta‘lim standarti (DTS)da va dasturlarning mazmunida ko‘rsatib berilgan.
Axborot texnologiyalari o‘rta maxsus, kasb-hunar ta‘limi bosqichida umumta‘lim fani sifatida o‘qitilar ekan, o‘quv muassasasi yetarli darajada moddiy- texnika bazasi va zamon talablariga javob beradigan kompyuterlar bilan jihozlangan bo‘lishi lozim. Bu haqda «Ta‘lim to‘g‘risidagi» qonunda, «Kadrlar tayyorlash Milliy dasturi»da ta‘kidlab o‘tilgan.[2] 9
«O‘zbekistonning iqtisodiy va ijtimoiy sohalarda yuqori darajada erishishi, jahon iqtisodiy tizimida to‘laqonli sheriklik o‘rnini egallay olishi inson faoliyatining barcha jabhalarida zamonaviy axborot texnologiyalaridan yuqori darajada foydalanishning ko‘lami qanday bo‘lishga bog‘liq...» Shunday ekan o‘rta maxsus, kasb-hunar ta‘limi muassasalari bitiruvchilariga umumta‘lim fanlarga qo‘yilgan umumiy talablarda kasb-hunar ta‘limi bitiruvchilari kompyuter va boshqa telekommunikasiya vositalaridan foydalana olishlari, zamonaviy axborot vositalari bilan ishlashning amaliy ko‘nikmalarini mustahkam egallashlari nazarga tutilgan.
Zamonaviy axborot texnologiyalaridan foydalanish ijtimoiy va iqtisodiy, ma‘naviy, umuman barcha sohalarga kirib borayotganligi uchun kasb-hunar kollejlarining barcha mutaxassisliklariga «Axborot texnologiyalari» fani umumta‘lim fani sifatida o‘qitilmoqda. Bu fan asosan, kasb-hunar kollejlarining 2-kurs talabalariga o‘qitilib, talabalarga fan bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi Oliy va O‘rta maxsus ta‘lim vazirligi tomonidan Davlat ta‘lim standartlariga ko‘ra barcha mutaxassisliklarda umumta‘lim fani sifatida 40 soatga mo‘ljallangan talab ishlab chiqilgan. Bu fan «informatika»ning uzviy davomi sifatida o‘rganilib, fanning asosiy negizini kompyuter texnologiyalari tashkil etadi va uning texnik ta‘minotini ta‘minlaydi.
|