S. B. Bairova, G. M. Abduraupova bemorlar bilan ishlash asoslari
TIBBIY - IJTIMOIY XIZMAT TARIXI. O‘ZBEKISTONDA IJTIMOIY YORDAMNING TASHKIL ETILISHI
Insoniyat jamiyati rivojlanishning har bir bosqichida sog‘-
liqni saqlash oldiga zamon taqozosi bilan yuzaga kelgan vazi-
falarni ko‘ndalang qilib qo‘yadi. Jamoa sog‘lig‘ini saqlash tarixi
jamiyatimizning hozirgi zamondagi muammolarini birmuncha
chuqur anglash manbai bo‘lib hisoblanadi va ularni hal qilishni
rag‘batlantiradi. Faoliyatning ilmiy va amaliy sohasi sifatidagi
sog‘liqni saqlash va ijtimoiy xizmat tarixi – bu aslida, kasallik-
larga qarshi kurashish va ularni xarob etuvchi oqibatlarni
kamaytirish yo‘lidagi urinishlar tarixidir. Aksari urushlar va
ocharchilik bilan bog‘liq bo‘lgan epidemik va endemik yuqumli
kasalliklar amaliy profilaktika yo‘llarini izlab topish ishlarini
butun odamzot tarixi davomida rag‘batlantirib keldi. Ko‘pgina
kasalliklarni etiologiyasini ilm-fan tushuntirib, texnologiyalar
yordamida davolash vositalari yaratildi. Avvallari peshonaga
yozilgan qismat yoki gunohlar uchun berilgan jazo deb talqin
qilib kelingan kasalliklar asta-sekin bartaraf etsa bo‘ladigan
tusga kirib qoldi. Chunonchi, rim va yunon hukmdorlari
shifokorlarga qashshoqlar va qullarga bepul xizmat qilishni
tayinlaganlar. O‘rta asrlarda dehqonlar va hunarmandlar uyush-
malari a’zolarini bepul tibbiy xizmat bilan ta’minlar edilar. XIX
asr oxirlariga kelib tibbiy sug‘urta rasm bo‘la boshladi. Aholi-
ning salomatligi milliy taraqqiyotning hal etuvchi omillaridan
biri hisoblanadi. Aholi salomatligining yaxshi bo‘lishi tibbiy va
ijtimoiy yordamdan bahramand bo‘lishini nazarda tutadi.