O‘zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O`RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI


4 – BOSQICH TALABASI 01\19 GURUX TALABASI
Muxammadjonova Dinoraxonning

Mavzu: Issiqlik chiqishi va yutilishiga oid masalalar yechish metodikasi

Qoqon 2022
MUNDARIJA
I. Kirish
II. Asosiy qismiy
2. 1. Tеrmоkimyoviy jаrаyonlаr.
2. 2. Tеrmоkimyoviy jаrаyonlаrning sоdir bo’lishigа tа’sir
etuvchi оmillаr. Endо vа ekzо effеktlаr.
2.3. Тermokimyoviy hisoblashlarga doir misollar
III. Xulosa
IV. Mustaqil ishlash uchun masalalar
V. Foydalanilgan adabiyotlar

KIRISH
O'zbekiston Respublikasi Prezidentining “Ta`lim, tarbiya va kadrlar tayyorlash tizimini tubdan isloh qilish, barkamol avlodni voyaga etkazish to`grisida” gi Farmoni hamda, kadrlar tayoyrlash milliy dasturida belgilangan.
Oliy ta `lim muassasalarida raqobatbardosh etuk mutahassislar tayorlab ularni rivojlangan demokratik horijiy mamlakatlar ta`limidagi ijobiy tajribalarga asoslanib yangi innavasion pedogagik tehnalogiyalar yaratib, talabalarga nazariy va amaliy bilim berish hozirgi kunga
kelib dolzarb masalalardan biri bo`lib qoldi. O`zbekistonning kelajagi, uning istiqboli yoshlarga bilim berish bilan bir qatorda ularning tarbiyasiga, sog`lom qilib o`stirishga, milliy mafkura va o`z vataniga sadoqat ruhida tarbiyalashga bog`liq bo`lib, bu murakkab jarayonni muvoffaqiyatli amalga oshirish mustaqil mamlakatning eng dolzarb vazifalaridandir. Shuning uchun ham, « Mamlakatimizning istiqboli yosh avlodlarimiz qanday tarbiya topishiga, qanday ma`naviy fazilatlar egasi bo`lib voyaga yetishiga, farzandlarimizning hayotga nechog`lik faol munosabatda bo`lishiga, har qanday oliy maqsadlarga hizmat qilishiga bog`liq ekanligani hamisha yodda tutishimiz kerak » deb ta`kidlagani bejiz emas. Shu boisdan ham bugungi kunda bo`lajak mutahassislarning ta`lim tarbiyasi mustaqil O`zbekistonning davlat siyosatida ustuvor ahamiyat kasb etmoqda.
Bu borada “Umumiy va anorganik kimyo” fani biz yashayotgan jamiyatning asosiy ishlab chiqaruvchi kuchiga aylanib borayotganligini aytib o`tish joizdir. Kimyo fani yutuqlaridan foydalanmasdan turib hozirgi zamon sanoatini va qalq ho`jaligini taraqqiy etishini, ekologik atrof muhitni himoya qilish muammolarini hal qilishni tasavvur qilish qiyin.
Kimyo fanining sanoatni turli yo`nalishlarida – arhitektura va qurilish, to`qimachilik, neft va gaz, yo`gochsozlik, mashinasozlik va jihozlash tehnologiyasi, metallurgiya va rangli metallar tehnologiyasi, qishloq ho`jaligi uchun organik va mineral o`g`itlar ishlab chiqarish tehnologiyasi, oziq-ovqat mahsulotlari tehnologiyasi, oqava suvlarni tozalash va atrof muhitni ifloslanishini oldini olishdagi ahamiyati katta o`rin tutadi. Shu munosabat bilan Oliy ta`lim muassasala-rida kimyo fanini ishlab chiqarishning zamonaviy yutuqlariga, uni o`rganish metodologiyasi asosida hamda il`gor ahborot tehnologiyalariga asoslanib bilim berishni amalga oshirish ahamiyat kasb etadi. Mazkur o‘quv – uslubiy majmua hozirgi zamon talablari asosida yaratilgan Oliy ta’lim muassasalari yo‘nalishlari va mutaxasisliklari bo‘yicha takomillashtirilgan
Davlat ta’lim standartlari jahon andozalariga javob bera oladigan da mavzular uzviylik va uzluksiz nuqtai – nazardan mantiqiy ketma-ketlikdan saqlagan holda respublika kimyo-texnologiya oliy o‘quv yurtlari uchun “Umumiy va anorganik kimyo”fani bo‘yicha tuzilgand

GAZ QONUNLARI

IZOBARIK JARAYON
Asoschisi: XIX asr birinchi yarmi fransiyalik olim Gey-Lyussak.
Qoidasi: О‘zgarmas (doimiy) bosimda gazning hajm о‘zgarishi temperatura о‘zgarishiga
tо‘g‘ri proporsionaldir.


IZOTERMIK JARAYON
Asoschisi: XIX asr birinchi yarmi italiyalik olim Boyl – Mariott
Qoidasi: О‘zgarmas (doimiy) temperaturada gazning hajm о‘zgarishi bosim о‘zgarishiga teskari
proporsional.


IZOXORIK JARAYON
Asoschisi: XIX asr birinchi yarmi Sharl.
Qoidasi: О‘zgarmas (doimiy) hajmda gazning bosim о‘zgarishi temperatura о‘zgarishiga
tо‘g‘ri proporsional.