O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus vazirligi samarqand davlat universeteti

 (ShD) 
ko‗rsaikichi ham qo‗laniladi. 
ShD = SMD –
[ 
ISA (Ijtimoiy sug‗urta ajratmalari) 
+ 
T 
(bilvosita soliqlar) 
+ 
(R1.1)
korporasiya foydasiga soliqlar)
+
 R1.3
(Korporasiyalarning taqsimlanmagan foydasi + biznesning foiz 
daromadlari
]
 +
transfert to‗lovlari (TR)
+ foizlar ko‗rinishida 
olingan shaxsiy daromad 
Foizlar ko‗rinishida aholi olgan daromadga davlat qarzlari
bo‗yicha olingan foiz daromadlari ham kiritiladi.
Shaxsiy daromaddan aholi to‗laydigan daromad solig‗i, mulk 
solig‗i va ayrim nosoliq to‗lovlarini ayirib tashlab 
shaxsiy
tasarrufdagi 
daromad
(ShTD)
ko‗rsatkichi topiladi.
ShTD
uy xo‗jaliklari tomonidan
iste‘mol (C)
va 
jamg‗arish (S)
uchun ishlatiladi. 
ShTD
=C +
S
Makroiqtisodiy taxlilda uy xo‗jaliklarining ShTD va Yalpi milliy 
tasarrufdagi daromad (YaMTD) ko‗rsatkichlari o‗zaro farqlanadi. 

---

26 
YaMTD= YaMD + Xorijdan olingan sof transfertlar 
Xorijdan olingan sof transfertlar = Mamlakat tashkarisidan olingan 
transfertlar – Mamlakatdan tashkariga berilgan transfertlar) 
Yalpi milliy tasarrufidagi daromad yakuniy iste‘mol va milliy 
jamg‗arish uchun ishlatiladi. 
YaMTD= Yakuniy iste‘mol + Milliy jamg‗armalar 
Yakuniy iste‘mol uy xo‗jaliklarining iste‘mol xarajatlaridan 
tashqari hukumatning iste‘molga xarajatlarini ham o‗z ichiga oladi.
Asosiy makroiqtisodiy ayniyatlar. 
Milliy iqtisodiyot rivojlanishi 
jarayonlarida turli makroiqtisodiy ko‗rsatkichlar o‗rtasida ma‘lum 
proporsiyalar yoki tenglik ta‘minlanishi lozim. Proporsiya atamasi aynan 
tenglikni bildirmasdan bir butunga nisbatan uning bo‗laklarining 
nisbatini, yoki shu bo‗laklar o‗rtasidagi nisbatni bildiradi.Bunga 
mavzumizning YaMTD ning yakuniy iste‘mol va milliy jamg‗arishga 
bo‗linishini misol qilib keltirish mumkin.
Shu bilan birga iqtisodiyotda muvozanat bo‗lishi uchun ayrim 
ko‗rsatkichlarning 
aynan 
teng 
bo‗lishi 
talab 
etiladi.