O‘zbekiston respublikаsi raqamli texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti samarqand filiali

 
2- Laboratoriya ishi 
Mavzu: Kommutatorda port xavfsizligi (port security) ni sozlash 
 
Ishdan maqsad:
Kommutatsiya jadvallari to`ldirilishiga yo`naltirilgan hujumlardan, tarmoqni 
himoya qilish imkonini beruvchi kommutatorning “port-security” funksiyasini sozlash bo`yicha amaliy 
ko`nikmalarga ega bo’lish.
Qisqacha nazariy ma’lumotlar 
Port-security funksiyasi kommutatorning biror bir porti orqali tarmoqqa faqat ko`rsatilgan 
qurilmalar kirishini sozlashga imkon beradi. Ushbu portga kirishga ruxsat berilgan qurilmalar MAC-
manzillar bo`yicha aniqlanadi. MAC-manzillar dinamik yoki tarmoq administrator tomonidan qo`lda 
sozlanishi mumkin. Bundan tashqari Port-security funksiyasi portga ulanuvchi tugunlar sonini 
cheklashga imkoniyat yaratadi, bu esa portga MAC-manzillar sonini ko`rsatish orqali amalga 
shujumlardan kommutatorni himoyalash hisoblanadi (2.1-rasm.). 
2.1-rasm. Kommutatorda Port Security funksiyasining ishlash tartibi 

---

102 
MAC-manzillarga cheklov kiritishning ikkita usuli mavjud: 
1.
Statik – administrator qaysi manzillar kirishini ko`rsatadi; 
2.
Dinamik – administrator nechta manzil kirishini ko`rsatadi va kommutator qaysi manzillar shu 
vaqtda ko`rsatilgan port orqali murojat qilayotganini eslab qoladi. 
Windows OS da Ethernet adapterining MAC-manzilini 
ipconfig /all
buyrug`i yordamida 
aniqlanadi. Quyidagi 2.2-rasmga kompyuterning MAC-manzili 00-18-DE-C7-F3-FB ko`rinishda 
keltirilgan. 
2.2-rasm. Kompyuter qurilmasining MAC-manzilini ko`rish 
Kommutator qurilmasining MAC-manzillar jadvalini ko`rish uchun 
show mac-address-table 
buyrug`i orqali aniqlanadi (2.3-rasm).
2.3-rasm. Kommutator qurilmasining MAC-manzilini ko`rish 
Kommutatorni himoya qilishning oddiy usullaridan biri bu – ishlatilmayotgan portlarni o`chirib 
qo`yish hisoblanadi.