O`zbekiston respublikasi sog`liqni saqlash vazirligi o‘rta maxsus professional ta‘limning

O`quv rejasiga muvofiq o`zaro bog`liq bo`lgan fan nomi
Patologiya Anatomiya Lotin tili va tibbiy terminologiya Tibbiy biologiya. Umumiy genetika Xirurgiya va reanimatsiyada hamshiralik ishi Terapiyada hamshiralik ishi
O`qitishning tashkiliy shakli	N – Nazariy ta’lim A – Amaliy ta’lim MX -maxsus xonalarda mashg`ulot.
Dasturga qo`yilgan talab	Majburiy
O`qitish tili	Guruhga tayinlangan dars tili asosida
Baholash tartibi	Joriy baholash tartibiga asoslanib
O`quvchilarning bilim va ko`nikmalarini baholash	YOzma, og`zaki, savol-javob, munozara, test, amaliy topshiriq.

2. 
   O`quv dasturi mazmuni

№	Mavzular nomi	Mavzular qisqacha mazmuni	Jami	O`qitishning tashkiliy shakli	Mustaqil ta’libm
1	Fiziologiya fanining rivojlanish tarixi.	Fiziologiya fani uning tibbiyotda tutgan o`rni. Organizmni a’zolar sistemasi va alohida a’zolar to`qimalar hujayraning hayotiy faoliyatini o`rganish. Fanga hissa qo`shgan olimlar V.M. Bexterov, P.A. Zagorskiy, Klavdiy Galen, I.P. Pavlov V.P.Vorobyov.	2	N
2	Mushaklar fiziologiyasi. Asab tolalari va sinapslar fiziologiyasi.	Mushaklar va nerv tolalari fiziologiyasi. Skelet muskullarining fiziologik xossalari. Mushakning qisqarish turlari. Mushakning qisqarish mexanizmi. Asab tolalari tasnifi, Asab tolalarida qo`zgalishning tarqalish mexanizmi. Asablarda qo`zgalishning o`tkazilish qonunlari. Sinapsning strukturasi va turlari.	2	N	2
3	Gomeostaz hakida tushuncha. Organizmning biologik suyuqliklari. Shaklli	Organzmning ichki muhiti. Qon tizimi xossalari Qonning shaklli эlementlari. Qonning hosil bo`lishi, vazifasi. Qon ivishi va uning bosqichlari. Leykotsitar formula. Qon guruhlari va rezus faktor haqida tushuncha.	4	N	2

	эlementlari.
4	Yurak muskulining fiziologik xossalari.	Yurak mushagining o`ziga xos fiziologik xususiyatlari. YUrak tsikli bosqichlari.Yurakning diastolik va sistolik qisqarishlari.Qonning tomirlarda harakatlanishi.Arteriya va vena bosimlari.Arteriya va vena pulsi. Qonning tomirlar bo`ylab harakatlanishiga yordam beruvchi omillar.	8	N	4
5	Nafas olish tizimi fiziologiyasi.	Nafas jarayonining organizm uchun ahamiyati. Nafas oliщ va chikarish mexanizmi. Sog`lom odamda nafas harakatlari va nafas tiplari. O`pkada gazlar almashinuvi. Tashqi va ichki nafas.O`pka ventilyatsiyasi.Gipoksiya va uning turlar. CHaqaloklarda birinchi bor nafas olish mexanizmi.	8	N	6
6	Hazm tizimining fiziologiyasi.	Ovqat hazmini ahamiyati. Ovqat hazm bo`lish fiziologiyasi. Og`iz bo`shlig`ida va me’dada ovqat hazm bo`lishi.Ingichka va yo`g`on ichakda ovqat hazm bo`lishi.So`lak bezlarni shirasining tarkibi ahamiyati. Hazm kanalidagi shiralarning tarkibi ahamiyati. Jigar, o`t pufagi, meda osti bezi fiziologiyasi.	10	N	4
7	Moddalar va эnergiya almashinuvi. Termoregulyatsi ya.	Moddalar almashinuvi metabolizmning ahamiyati. Assimilyatsiya va dissimilyatsiya.Oqsil, yog uglevodlar almashinuvi ularning organizm uchun ahamiyati. Suv va mineral tuzlar almashinuvi axamiyati.Vitaminlar almashinuvi. Termoregulyatsiya tana haroratining boshqarilishi, эnergiya hosil bo`lishi.	6	N	4
8	Ayirish tizimining fiziologiyasi.	Ayirish tizimiga kiruvchi a’zolarning fiziologiyasi. Nefronning tuzilishi va vazifasi. Siydik hosil bo`lish jarayonlari ularning boshqarilishi. Bolalar ayiruv tizimining o`ziga hosligi. Fiziologik jarayonlarning gormonal boshqarilishi.	6	N	4
9	Ichki sekretsiya bezlari fiziologiyasi.	Ichki sekretsiya bezlarining organizm funktsiyalarini boshqarishdagi ishtiroki. Ichki sekretsiya bezlarining asab tizimi bilan bog`liqligi, gormonlarning umumiy xossalari. Gipofiz, qalkonsimon bez, meda osti bezi, jinsiy gormonlar, gipofiz эpifiz, timus buyrak usti bezi gormonlarining fiziologik ahamiyati. Gormonlarning umumiy xossalari.	6	N

10	Asab tizimi fiziologiyasi. Markazlari. Orqa miya fiziologiyasi.	Neyron – Markaziy asab tizimining morfofunktsional birligi. Asablarning turlari, vazifalari. Neyrogliya, uning turlari va vazifalari. Asab markazlari va asab markazlarining xossalari. Orka miyaning reflektor va o`tkazuvchi yul faoliyati. Odamda klinik ahamiyatga эga orqa miya reflekslari. Orqa miyaning orqa va oldingi ildizlarini ishlash tamoyillari. Uzunchoq miya markazlari va funktsiyalari. Funktsiyalarni boshqarishda vegetativ nerv sistemasini ahamiyati.	6	N	2
11	Markaziy asab tizimining fiziologiyasi	Miya ustuni o`rta miya faoliyati. Miyacha funktsiyasi va shikastlanish simtomlari. Retikulyar formatsiya.Bosh miya yarim sharlar po`stlog`ida markazlar joylashuvi. Talamus va gipotalamus.	6	N	4
12	Oliy nerv faoliyati. Shartli reflekslar.	Oliy nerv faoliyati.Shartli reflekslar. Shartli refleks hosil qilish usuli. Chaqaloqlardagi shartsiz reflekslar.	2	N
13	Ko`ruv analizatori fiziologiyasi. Эshituv analizatori. Vestibulyar apparat	Analizatorlarning fiziologiyasi. Analizatorlarning ahamiyati. Ko`ruv analizatori, uning odam yoshiga bog`lik xususiyatlari. Rang sezish nazariyalari. Эshituv analizatori funktsiyasi. Kortiev a’zo va chig`anoqdagi эlektrik hodisalar. Vestibulyar analizator va uning muvozanat saqlashdagi ahamiyati.	2	N
14	Laboratoriya ishlari va ularni tashkil эtish.	1.Эritrotsitlarni sanashni o`rganish. 2.Эritrotsitlarni cho`kish tezligini (ЭCHT) aniqlashni o`rganish. Gemoglobinni aniqlashni o`rganish. Rang ko`rsatkichini xisoblash; 5.Leykotsitlarni sanashni o`rganish. 6.Qon ivish vaqtini aniqlash o`rganish. 7.Qon oqish vaqtini va davomiyligini aniqlash. 8.AVO sistemasi bo`yicha qon guruxlarini aniqlashni o`rganish; Qonning rezus mansubligini aniqlashni o`rganish. Эlektrokardiogrammani yozib olish va analiz qilish. Arterial bosimni (A/B) ni o`lchashni o`rganish.	4	A	4

		12.Spirogrammani yozib olish va analiz qilish. 13.Ko`rish o`tkirligini aniqlashni o`rganish. 14.Ko`rish maydonini aniqlashni o`rganish.