Ruhiy faoliyatning maqsadiga binoan xotira turlari a) ixtiyorsiz; b) ixtiyoriy; v) mexanik 3.
Ruhiy faoliyatning davomiyligiga ko’ra xotira turlari a) qisqa muddatli xotira; b) uzoq muddatli; v) operativ (tezkor) xotira 4.
Ruhiy faoliyat qo’zg’atuvchisining sifatiga ko’ra xotira turlari a) musiqiy; b) eshitish xotirasi 5.
Ruhiy faoliyatning inson yo’nalishiga qarab xotira turlari a) fenomenal; b) kasbiy Matnning ko‟p jihatlari bir-biriga o‟xshashligi yodlash jarayonini qiyinlashtiradi.
Agar so‟zlar majmuasi har xil qilib tuzib chiqilsa, ish osonlashadi. Misol uchun ro‟yxat
tartibida yozilgan biror so‟zni eslaganingizda aqlingizga nima keladi? Tabiiyki, uning
ro‟yxatda joylashgan o‟rni. Bu xotiraning kuchiga dalolat qilmaydi. O‟sha so‟zni eslash
uchun bundan ahamiyatliroq jihat yo‟qligini anglatadi xolos. Shunday ekan, yod
olinayotgan har bir so‟z o‟ziga xos tarzda boshqalardan ajralib turishi kerak. Ularni
yozganda bir xillikdan qochib, rang yoki harf shakllari turlicha qilib tuzilsa, yodlash
jarayonida ijobiy natijalarga erishish mumkin.
Shu o‟rinda xotiraning sakkiz qonunini quyidagi shaklda ko‟rsatib o‟tilgan:
5-shakl 1. Anglanganlik qonuni 2. Qiziqish qonuni 3. Ilgarigi bilimlar qonuni 4. Eslab qolishga tayyorlik qonuni 5. Assotsiatsiyalar qonuni 6. Birin-ketinlik qonuni 7. Kuchli taassurotlar qonuni 8.
