5. Freydizm Psixoanaliz
ta‟limotidan
tashqari
inson
to‟g‟risidagi yo‟nalish.
Z.Freyd
(1856 – 1939)
6. Neofreydizm Psixoanaliz asosida vujudga kelib, shaxs
shakllanishida jamiyat rolini tan olish.
Tibbiyotda psixologik bilimlarning o`rni va ahamiyati. Tibbiyot psixologiyasi - umumiy psixologiyaning tarkibiy qismi bo'lib
kasalliklarning
kelib
chiqishida
psixikaning
o'rni
va
ahamiyatini
o'rganadi. Psixogigiena, psixoprofilaktika
kasalliklarning oldini olish
, saqlash va
mustahkamlashda
psixikaning
rolini
o'rganadi Patopsixologiya
tibbiyot
psixologiyasining tarmog'i bo'lib, kasal odam psixikasini o'rganadigan tarmoq. E
Krechmer (1888 - 1964) tibbiyoi psixologiyasini fan sifatida ajrab chiqishiga o'zi
yaratgan nazariyasi bilan hissa qo‟shgan olim.
Tibbiyot psixologiyasini o'rganilish qanday ahamiyatga ega? Tibbiyot psixologiyasi birmuncha yangi fan bo'lib, uni tarao'o'iy etish zamonaviy
meditsina yutuqlariga, uni oldida turgan vazifalariga chambar - chas bog'liq.Tibbiyot
psixologiyasining maqsadi bemorga uning shaxsiga oid indidual xususiyatlarini
hisobga olgan holda shubhasiz terapevtik samara beradigan usullarni topib
yondoshishdir.
Tibbiyot psixologiyasi quyidagilarni o'rganadi:
A) Kasalliklarni psixik ko'rinishini.
B) Kasalliklarni kelib chiqishi va o'tishida psixikaning qanday rol o'ynashini.
B) Ularni davolashda psixikaning rolini.
G) Kasalliklarni oldini olish va sog'liqni mustahkamlashda psixikani qanday rol
o'ynashini.
Tibbiyot psixologiyasi psixologiya taraqqiyotiga qanday ta'sir etdi? Bizning asrimizni 20
- yillariga kelib psixologiya
,xususan tibbiyot psixologiyasini fan
sifatida ajrab chio'ishiga E. Krechmer yaratgan nazariya katta ta'sir ko'rsatdi. U
«Tibbiyot psixologiyasi» nomli asar yozib, unda ruxiy o'zgarishlar, buzilishlar xaqida
ma'lumot berdi. Rus olimlari Sechenov va Pavlov tibbiyot psixologiyasini taraqqiy
etishiga katta xissa qo'shdilar. Sharqda Ibn Sinoga qadar ham bir qator olimlar barcha
fanlar qatori psixologiyaga ham e'tibor berganlar Bular: Yakub
bin Isaak al Kindi
, Abu
Nasr al Farobiy Abu Bakr ar Roziy va boshqalar. Ular psixologiyaga doir maxsus
asarlar yozgan bo'lsalar ham o'zlarining falsafaga oid asarlarida psixologiyaga doir turli
hil muammolarni hal qilishga harakat qilganlar. Abu Ali Ibn Sino ularni davomchisi
21
sifatida psixologiyaga doir masalalarni umumlashtirdi va maxsus asarlar yozdi. U
Aristotel kabi odam tanasi va «Ruxiy quvvatlar» materia bilan shaklan bir - biridan
ajralmagan holda mavjud ekanligini takidlaydi.
