Oʻzbekiston respublikasi


Ekosistemalarning energiya manbalari quyoshdan



Yüklə 7,97 Mb.
səhifə61/114
tarix11.07.2023
ölçüsü7,97 Mb.
#136387
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   114
Ekosistemalar OMON (2)

Ekosistemalarning energiya manbalari quyoshdan kelayotgan energiya va uning foydali qismi ekosistemalardagi organizmlarning tarkibi, soni, tuzilishini, rivojlanish jarayonini aniqsaydi. Energiya — umumiy aniqlovchi ekosistemalarni harakatga keltiruvchi kuch hisoblanadi.
SHu sababli ham ekosistemalarning energetik manbalari: Tabiiy, quyoshdan harakatlanadi, boshqa manbalardan
energiya olmaydi;


  1. Tabiiy, quyoshdan harakatlanadi, boshqa manbalardan
    energiya oladi;


  2. Kuyoshdan harakatlanadi va inson yordamida energiya oladi;

  3. Issiqlik orqali harakatlanadigan industrial shaharlar. Ekosistemaning energetik guruhlarida energiya manbai sifatida quyosh energiyasi va kimyoviy (yadro), issiqlik
    (gaz, neft, ko‘mir) energiyasidan foydalaniladi. Ikki manba — quyosh energiyasi va issiqlik energiyasi ekosistemalarni
    harakatga keltirishda birdaniga ishlatilishi mumkin.


7- mashg’ulot mavzu: quruqlik ekosistemalarining tuzilishi
Nam tropik o'rmonlar mavjud bo'lgan eng xilma-xil ekotizimlardan biri, ayniqsa Amazonka kabi pasttekislik o'rmonlari. O'z navbatida, nam tropik o'rmonlarning turli xil ekotizimlari mavjud, ular orasida suv bosgan o'rmon mavjud.
Ularning ichida oq suvlar va qora suvlar bilan to'lib toshgan o'rmonlar mavjud, bu toshqinni keltirib chiqaradigan daryo turiga bog'liq.
Xuddi shu tarzda, ustun turga qarab, pasttekislik yomg'ir o'rmonlari ekotizimlarining xilma-xilligi mavjud. Masalan, morichal moriche palmasi hukmron bo'lgan qirg'oq o'rmonidir (Mavritaniya fleksuozasi), Venesuela tekisliklarida mavjud.
Boshqa tomondan, dengiz sathidan 800 dan 3000 metrgacha rivojlanadigan nam tog 'yomg'ir o'rmonlari yoki bulutli o'rmonlar mavjud. Barcha nam tropik o'rmonlar turli xil daraxt qatlamlari va mo'l-ko'l epifitizm va ko'tarilish bilan ajralib turadi.
Bulutli o'rmonlarning namunasi - Per tog'idagi sharqiy yunga kabi Andes tog 'tizmalari.

Yüklə 7,97 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   114




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin