76
Talab elastikligi qancha yuqori bo‘lsa (
E
D
>1), uning chizig‘i shuncha yotiq
bo‘ladi va soliqning katta qismi ishlab chiqaruvchilar zimmasiga tushadi (5.9-rasm).
5.9-rasm. Talab elastik bo‘lganda soliq yukining taqsimlanishi
Yuqoridagi 5.9-rasmdan ko‘rinib turibdiki, ishlab chiqaruvchi to‘laydigan
soliqni ko‘rsatuvchi
P
2
MBP
0
to‘rtburchak yuzasi iste’molchi to‘laydigan soliqni
ifodalovchi
P
0
BE
1
P
1
to‘rtburchak yuzidan katta. Chunki, talab elastikligi yuqori
bo‘lganda (
E
D
>1) soliq kiritilishi tufayli narx oshganda, iste’molchilar bunga talabni
qisqartirish bilan javob qaytaradilar. Buning natijasida sotuvchilar daromadi sezilarli
darajada pasayib kertishi mumkin. Shu sababli sotuvchilar soliq yukining katta
qismini o‘z zimmalariga olish orqali talab qisqarishini kamaytirishga urinadilar.
Talab qancha noelastik bo‘lsa (
E
D
<1) uning chizig‘i shuncha tik bo‘lib boradi
va soliqning ko‘p qismini to‘lash iste’molchilar zimmasiga tushadi (5.10-rasm).
5.10-rasm. Taklif elastik bo‘lmaganda soliqning taqsimlanishi
B
Ishlab
chiqaruvchi
to`laydigan
qism
Iste′molchi
to`laydigan
qism
P
1
P
0
P
2
m
Dostları ilə paylaş: 
