O’zbekiston respublikasi xalq ta’lim vazirligi namangan viloyat xalq ta’limi xodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy markazi aniq va tabiiy fanlar metodikasi kafedrasi

Dasturiy ta’minot ishlab chiqilishini tezlashtirish
Dasturiy ta’minot hayotiy tsiklning spiral modelini va CASE – texnologiyalarni ishlab chiqish dasturiy ta’minotni yaratish muddatlarini qisqartiradigan shartlarni ifodalash imkoniga ega bo‘ldi.
Dasturiy ta’minotni loyihalashtirish, ishlab chiqish va kuzatishning zamonaviy texnologiyalari quyidagi talablarga javob berishi kerak:

• dasturiy ta’minotning to‘liq hayotiy zanjirini ta’minlash;

  
  

• belgilangan sifat bilan va belgilangan vaqtda ishlab chiqish maqsadlarga kafolatlangan xolda erishish;

  
  

• tarkibiy qismlarni keyinchalik integratsiya qilish va umumiy loyiha joriy qilinishini muvofiqlashtirishni cheklangan bajaruvchilar sonining (3-7 kishi) ishlab chiqilayotgan guruhlarning tizim qismi ko‘rinishida, yirik loyihalarni bajarish imkoniyati;

  
  

• ishlash imkoniyatiga ega tizimni yaratishning minimal vaqti;

  
  

• loyiha konfiguratsiyasini boshqarish, loyiha versiyasini joriy etish va har biri versiyasi bo‘yicha loyiha hujjatlarini avtomatik tarzda chiqarish imkoniyati;

  
  

• amalga oshirish vositalardan (MBBT, operatsion tizimlar, dasturlash tillari va tizimi) bajariladigan loyiha qarorlariga mustaqillik;

  
  

• jarayonlarni avtomatlashtirishni ta’minlaydigan, hayotiy zanjirning barcha bosqichlarida bajariladigan kelishilgan CASE – vositalar kompleksini ta’minlash;

  
  

Ushbu talablarga RAD (RapidApplicationDevelopment) – ilovalarni tez ishlab chiqish texnologiyalari javob beradi. Ushbu texnologiya ishlab chiqilayotgan dasturiy ta’minotning birinchi versiyasini maksimal tez olish uchun mo‘ljallangan.

U quyidagi shartlar bajarilishini ko‘zda tutadi:

• ishlab chiquvchilarning katta bo‘lmagan guruhlari bilan (3-7 kishi) ishlab chiqishni joriy qilish, ushbu guruhlarning har biri loyihaning ayrim tizim qismlarini loyihalashtiradi va amalga oshiradi, loyihaning boshqariluvchanligini yaxshilash imkoniga ega bo‘ladi.

  
  

• iteratsion yondoshuvdan foydalanish ishlash qobiliyatga ega prototipni olish vaqtini kamaytirishga ega bo‘ladi;

  
  

• uch oydan ko‘p bo‘lmagan muddatga mo‘ljallangan ishlab chiqilgan aniq tsikl grafigining mavjudligi ish samaradorligini sezilarli darajada oshiradi;

  
  

• Bunda ishlab chiqish jarayoni quyidagi bosqichlarga bo‘linadi:

  
  

• Talablarni tahlil qilish bosqichida loyiha masshtabini cheklaydigan eng ustivor talablar shakllantiriladi.

  
  

• Loyihalashtirish bosqichida CASE – vositadan foydalangan hamda, tizim jarayonini batafsil bayon qilinadi, ma’lumotlardan foydalanishni cheklash talablarini belgilaydi va zarur hujjatlar tarkibini belgilaydi. Bunda eng murakkab jarayonlar uchun qisman prototip yaratiladi.

  
  

Ekran shakli va dialog ishlab chiqiladi. Jarayon tahlilining natijasiga ko‘ra, funktsional nuqtalar sonini belgilaydi va ishlab chiqishda qatnashadigan tizim qismi va mos ravishda komandalarning soni to‘g‘risidagi qarorni qabul qiladi.

RAD texnologiyalardagi funktsional nuqta deganda, ishlab chiqilayotgan tizimning quyidagi funktsional elementlaridan istalgani tushuniladi:

• ilovaning kirish elementi (kirish hujjati yoki ekranli shakl);

  
  

• ilovaning chiqish elementi (hisobot, hujjat yoki ekranli shakl);

  
  

• so‘rov («savob/javob»);

  
  

• mantiqiy fayl (ilova ichida foydalaniladigan ma’lumotlar yozuvining jami);

  
  

• ilova interfeysi (boshqa ilovalarga uzatiladigan yoki boshqa ilovalardan olinadigan ma’lumotlar yozuvining jami).

  
  

Kodlari sezilarli darajada takrorlanadigan tizim uchun ekspert baholanishidan kelib chiqib, hisoblab chiqilgan normalar quyidagicha aniqlanadi:

•