4. Gap (20 soat)
Gaplarning darak, so‘roq, buyruq mazmunini bildirishi hamda so‘zlardan tuzilishi;
Gapda birinchi so‘zning bosh harf bilan yozilishi va oxiriga tinish belgisining qo‘yilishi;
Gapdan kim?, kimlar?, nima?, nimalar? haqida aytilganini bildirgan so‘zlar (ega va kesim atamasi berilmaydi). So‘roqlar yordamida gapdagi o‘zaro bog‘langan so‘zlarni aniqlash.
Nutq va matn
Nutq. Nutqning ahamiyati: Og‘zaki va yozma nutq haqida tushuncha.
Matn. Matnning o‘zaro mazmunan bog‘langan ikki yoki bir necha gaplardan tuzilishi; savollar yordamida uncha katta bo‘lmagan matn asosida bayon yozish; rasmlarga qarab savollar yordamida gaplar tuzish.
Bir mavzuga oid 2-3 ta gap tuza olish: Bolalarning o‘yinlari, kattalar mehnatiga yordami, o‘qishlari, qiziqishlari haqida o‘qituvchi rahbarligida hikoya tuzish va yozish.
Husnixat
Bir chiziqli daftarda o‘xshash unsurli harflarni yozish va harfni bir-biriga to‘g‘ri tutashtirish; o‘xshash unsurli kichik harflar va shu harflardan tuzilgan bo‘g‘inlar va so‘zlarni yozish, o‘xshash unsurli bosh harflar va ularni o‘zidan keyin kelgan kichik harfga tutashtirish.
Ayrim yozuv qoidalari. Daftarlarning past tomonidagi burchagini ko‘krak o‘rtasining qarshisiga to‘g‘ri qo‘yish; daftarni chap qo‘l bilan ushlab turib yozish; boshini bir oz pastga egib, to‘g‘ri o‘tirish; oyoqni bo‘sh tutib, yerga qo‘yib o‘tirish; qo‘lning tirsagini parta ustida tutish. Ruchkani uch barmoq orasida erkin ushlash. Har bir harfni to‘g‘ri tutashtirishga rioya qilgan holda bo‘g‘in va so‘zlarni aniq yozishga harakat qilish; harf va harf birikmalarini to‘g‘ri va aniq shakllantirish; shoshmasdan, chaplashtirmasdan yozish; har bir mashqni uch-to‘rt marta takrorlash.
O‘quv yili davomida imlosi qiyin bo‘lgan quyidagi so‘zlarning talaffuzi va yozilishini bilib olish: avgust, baland, baho, bahor, behi, Buxoro, dars, daftar, do‘st, farzand, fasl, havo, hikoya, jahon, juft, karam, kaft, konki, lavlagi, loviya, lug‘at, mashina, minnatdor, moslama, navbatchi, no‘xat, oktabr, payvand, palto, paxta, qo‘ng‘iroq, quyosh, sabzi, Samarqand, sentabr, sinf, singil, soat, Toshkent, traktor, vazifa, vatan, xalq, xursand, yomg‘ir, yostiq, o‘qituvchi, o‘quvchi, shahar kabi.
Bir chiziqli daftarda chiroyli yozish malakalarini hosil qilish: o‘xshash unsurli kichik va bosh harflarni yozish; harflarni bir-biriga tutashtirish.
O‘xshash unsurli kichik harflar:
1-guruh i, u, n, m, t, l, y
2-guruh h, j, k, f
3-guruh o, o‘, q, a, g, g‘, p
4-guruh e, b, x
5-guruh r, v, s, sh, ch
O‘xshash unsurli bosh harflar:
1-guruh U, L,Z, I
2-guruh M, H, K, N, A
3-guruh O, O‘, Q, X, Ch
4-guruh E, S, Sh, Z
5-guruh V, G, G‘, Y
6-guruh T, F, R, B, P
Dostları ilə paylaş: |
