O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi respublika ta’lim markazi tabiiy va iqtisodiy fanlar blok moduli bo‘yicha umumiy o‘rta ta’limning o‘quv dasturi

Raketaning strukturasi va konstruktiv xarakteristikasi. Raketa qismlari. Raketaning kostruktiv xarakteristikasi. Siolkovskiyning tezlikni hisoblash formulasi. Nisbiy boshlang‘ich massa va foydali yuklama koeffitsiyenti.

Tortishishning markaziy maydonida harakatlanayotgan jismning orbitalari. Tortishishning markaziy maydoni. Energiya integrali. To‘g‘ri chiziqli harakat. Keplercha harakat trayektoriyalari. Elliptik, parabolik va giperbolik trayektoriyalar bo‘ylab harakat. Giperbolik trayektoriyalar.

Ta’sir sferasi va KA trayektoriyalarini taxminiy hisoblash. Yerning ta’sir sferasi. KA trayektoriyalarini taxminiy aniqlashda chetlanishlarni hisobga olish. Geosentrik va geliosentrik trayektoriyalar.

Yer sun’iy yo‘ldoshlarining orbita elementlari. Yer atmosferasida yo‘ldosh orbitasining evolyutsiyasi. Orbita tekisligi. Tugunlar chizig‘i. Ekvatorial va qutbiy yo‘ldoshlar. Sun’iy yo`ldoshlar (SY) orbitasi elementlari. SY harakatiga Yer atmosferasining qarshiligi.

Orbital manyovrlar. SY orbita tekisligini burish. Sun’iy yo‘ldosh orbitasini o‘zgartirish: orbita tekisligini mahalliy burish, SY orbitasini “cheksizlik orqali” burish. SY ni orbitadan tushirish.

Kosmik apparatlarni Oyga uchirish. KA ni Yerga tushirish trayektoriyalari. Uni Yerga tushirishning uchastkalari. Aerodinamik sifat. Oyga borish va qaytish trayektoriyalari. Oyga uchishda oraliq orbitalardan foydalanish.

Planetalarning uchish trayektoriyalari. KAning Yer ta’sir sferasi ichidagi harakati. Ichki va tashqi planetalarga uchish trayektoriyalari. Yerning ta’sir sferasi ichida KA harakatlari.

Gomon orbitalari bo‘ylab uchishlar. Quyosh ta’sirida urishlar. O‘tish orbitasi. Tashqi va ichki planetalarga gomon orbitalari bo‘yicha uchish.

Kosmik apparatning mo‘ljallangan planeta ta’sir sferasi ichidagi harakati. KA ning planetalar ta’sir sferasiga kirishi va uni mo‘ljallangan planetaga yo‘naltirish. Nishoniy masofa.
1. Osmonning sutkalik ko‘rinma aylanishini kuzatish. Yulduzlar harakatining gorizontga nisbatan holatlari.
2. Kuzgi, qishki, bahorgi va yozgi osmonning yulduz turkumlari ravshan yulduzlarini surilma xarita yordamida topish.
3. Joyning geografik kenglamasini qutb yulduzining balandligiga ko‘ra taxminan aniqlash. Dunyo tomonlarini belgilsh.
4. Yulduzlar ravshanliklarining farqiga ko‘ra, ularning ko‘rinma yulduz kattaliklarini taxminiy belgilash, ularning rang ko‘rsatgichlarini baholash.
5. Oy fazalarini kuzatish va Quyoshga nisbatan vaziyatlarini taxminiy belgilash.