O‘zbekiston tarixi (IV asrdan XV asr boshlarigacha)

1220-yilning ap-
reli
da Muhammad Xorazmshoh Nisho-
purga keladi. Ammo uni mo‘g‘ullar ta’qib 
etib kelayotganini eshitib, bir qancha 
shahar va qal’alarda yashirinib yurdi. Hech 
qayerda uni iliq kutib olishmadi. Oxiri Kaspiy dengizidagi 
Ashura oroli
da o‘g‘li Jaloliddinni taxt vorisi etib tayinlab, 
1220-yilning dekabri
da vafot etadi. 
Movarounnahrning asosiy shaharlari egallangach, mo‘-
g‘ul jangarilarining bos 
qinchilik yurishi Amudaryo janu-
bidagi yirik savdo va ma da niyat markazlari: 
Balx, Hirot, 
Marv 
va 
G‘azna 
kabi shahar larga yo‘naltiriladi. Ammo bu 
viloyatda ular 
Jaloliddin Man gu berdi
ning qattiq qarshi-
ligiga uchraydi. 
Jaloliddin 
Valiyon qal’asi
ni qamal qilayotgan mo‘g‘ul 
qo‘shinlariga qarshi hujum qilib, ularni tor-mor etadi. Bu 
Jaloliddinning dushman ustidan qozongan dastlabki yirik 
g‘alabasi edi.
Chingizxon
Jaloliddin Manguberdi
ga qarshi 
Shiki Xutuxu 
no‘yonni 45 minglik qo‘shin bilan jo‘natadi. G‘azna yaqinidagi 
Parvon 
dashtidagi jangda 
Jaloliddin
g‘alaba qozondi. Biroq 
g‘alabadan keyin qo‘lga kiritilgan o‘ljalarni taqsimlashda 
Jaloliddinning lashkarboshilari o‘rtasida o‘zaro kelishmovchilik 
boshlanadi. Oqibatda lashkarboshilardan 
Sayfuddin Ag‘roq, 
Jaloliddin 
Manguberdi

---

72
A’zam Malik 
va 
Muzaffar Maliklar 
qo‘shindan ajralib keta-
dilar. Jaloliddinning ularni qaytarish yo‘lidagi urinishlari naf 
bermadi. Bu voqeadan so‘ng Jaloliddinning harbiy kuchi zaif-
lashib qoladi. Fursatdan foydalangan