O‘zbekiston tarixi (IV asrdan XVI asrgacha)

3
. Ayting-chi, nega eftallar bilan sosoniylar o‘rtasidagi munosa-
batlar keskin bo‘lgan? 
4.
eftallar kelib chiqishiga ko‘ra qanday qabilalarga mansub 
bo‘lgan? Asosiy mashg‘uloti-chi? 
5.
eftallar davlatida boshqaruv tizimi qanday bo‘lgan?
Quyidagi jadvalni to‘ldiring. Eftallar davlati.
Eftallar
davlati
Hududi
Faoliyat 
yuritgan 
davri
Hukmdori
Xo‘jalik 
hayoti

---

14
4-§. O‘RTA OSIYO XALQLARI TURK
XOQONLIGI DAVRIDA
Tayanch tushunchalar: Turk xoqonligi, xoqonlik boshqaruvi, 
Eftallar davlatining barham topishi, xoqonlikning bo‘linishi.
Xoqonlikning tashkil topishi.
 
VI asr o‘rtalari
da Oltoy va 
Janubiy Sibirda yashagan turkiy qabilalarni birlashtirgan yangi 
davlat vujudga keldi. Bu davlat tarixga Turk xoqonligi nomi 
bilan kirgan. Uning asoschisi 
Bumin 
edi. 
552-yil
da 
Bumin
“
xoqon
” deb e’lon qilindi.
Oltoy
xoqonlikning markazi qilib belgilanadi. Turklarning 
g‘arbga tomon yurishlariga 
Istami 
boshchilik qiladi. Unga 
“Yab g‘u xoqon” 
degan unvon beriladi. Tez orada Yettisuv 
va Shar qiy Turkistonga tutashgan yurtlarda yashovchi turkiy 
qabilalar bo‘y sundiriladi. 
555-yil
dayoq turklar Sirdaryo va Orol 
dengizi bo‘ylarigacha cho‘zilgan keng o‘lkalarni egallaydilar. 
Xoqonlik che garasi eftallar davlati hududlariga tutashib ket-
gan. Natijada eftallar davlatining shimo 
liy hududlari xavf 
osti da qoldi. Bunday qulay vaziyatdan foyda langan sosoniylar 
Toxariston va Chag‘oniyonni eftallardan tortib oladilar.
Turk xoqonligining eftallar bilan to‘qnashishi muqarrar edi. 
Bunday murakkab siyosiy vazi 
yat xoqonlikni eron, so‘ngra 
Vizantiya bilan yaqinlashtiradi. Uzoq vaqt eftallar tazyiqida 
yashagan sosoniylar bu davlatning tamomila barbod bo‘lishidan 
manfaatdor edi.