O’zbekistоnning eng yangi tаriхi

2.Milliy qadriyatlarni tiklash

O'zbek xalqining o'ziga xos milliy qadriyatlari mavjud. Milliy qadriyatlarimiz bilan xalqimiz uchun katta ahamiyatga ega bo'lgan o'ziga xoslik, an'ana va urf-odatlarni tushunamiz. O'zbek xalqining shakllanishi uzoq o'tmishda sodir bo'lgan bo'lsa-da, uning milliy qadriyatlari shakllandi. Xalqimizning turmush tarzi va ma'naviyati uning qadimiy urf-odatlari, bayramlari va urf-odatlarini shakllantiradi. Istiqlol yillarida xalqimizning asriy qadriyatlarini tiklash haqida gap ketganda, bu borada amalga oshirilgan ishlarni alohida ta'kidlash lozim. Milliy-ma'naviy qadriyatlarni tiklash va ularni yangilashning muhimligi masalasi kun tartibiga qo'yildi.

Xalqimizga uning "Navro'z" bayramining qaytishi mamlakatimiz tarixida ulkan voqea bo'ldi. 1991dan boshlab, 1990 yil 3 maydagi Prezident Farmoni bilan Navro'z 21 mart kuni umumxalq bayrami sifatida nishonlana boshladi. Eng qadimiy va sevimli xalq bayramini tiklash respublika aholisi tomonidan quvonch va g'ayrat bilan qabul qilindi. 2016 yilda o'zbek oshi YUNESKOning nomoddiy madaniy merosi ro'yxatiga kiritilgan. Prezident 1990-yil 2-iyunda "Saudiya Arabistoniga musulmon haj qilish to'g'risida"gi Farmonga imzo chekdi. Mamlakatimizda Islom dinidan oqilona foydalanish, uning boy ma'naviy va madaniy imkoniyatlarini kengaytirish bo'yicha chora-tadbirlar amalga oshirildi. Xususan, 1990-yilda Prezidentimizning musulmonlarga haj ziyoratini amalga oshirishni kafolatlovchi maxsus farmoni qabul qilindi. 1992 – yil 27-martda imzolangan O'zbekiston Prezidentining "ro'za hayitini dam olish kuni deb e'lon qilish to'g'risida" gi Farmoniga muvofiq musulmonlar uchun muqaddas sanalar-Qurbon va Ramazon hayitlari bayram va dam olish kunlari bo'ldi.
Mustaqillik tufayli haftalik "Islom nuri" va "hidoyat" jurnali nashr etilib, diniy-axloqiy adabiyotlar nashr etila boshlandi. Xususan, Imom Al-Buxoriy asarlarining to'rt jildidan va Imom at-Termiziyning bir jildidan hadis kitoblari, boshqa ilohiyotshunoslarning bir qator asarlari va asarlari minglab nusxada chop etildi. Qur'on sakkiz marta jami million nusxada qayta nashr etildi. Musulmonlarning muqaddas kitobi 1992 yilda Alouddin Mansur tomonidan o'zbek tiliga tarjima qilingan va 300 ming nusxada uch marta nashr etilgan. 2004 yilda Toshkent Islom universitetida Shayx Abdulaziz Mansur tomonidan Qur'on tarjimasi tayyorlanib, sharh bilan chop etildi. O'zbekiston musulmonlari har yili davlat tomonidan bevosita qo'llab-quvvatlanib, haj va Umra ziyorat qilish imkoniga ega bo'ldilar. Agar sovet davrida faqat 3-4 nafar fuqaro haj qila olsa, 2016-yilga kelib har yili 5000 dan ortiq yurtdoshimiz xojami qaytib keldi.
Albatta, axloqiy va ma'naviy tozalash, qadriyatlarni tiklash bir kun emas, buning uchun izchil ish qilish kerak. O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining "Imom Abu Mansur Al-Moturidiyning 1130 yilligini nishonlash to'g'risida" gi, "Burhonuddin al-Marg'inoniy tavalludining 910 yilligini nishonlash to'g'risida" gi qarorlari buning yorqin tasdig'idir. 2003 yilda esa Abdulhalik G'ijduvoniy tavalludining 900 yilligi keng nishonlandi.
1994-yil 23-aprel kuni Prezident qaroriga muvofiq mamlakatimiz ma'naviy hayotini yanada yaxshilashda muhim o'rin tutgan "Ma'naviyat va ma'rifat" jamoatchilik markazi tashkil etildi. Mamlakatimizda ma'naviy-ma'rifiy ishlar samaradorligi, hayotiyligi va ta'sirchanligini oshirish hamda milliy g'oyani targ'ib qilish maqsadida O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2006 yil 25 avgustdagi qarori bilan respublika ma'naviyat va ma'rifat Kengashi tarkibida ikkita markaz – Respublika ma'naviyat targ'ibot markazi hamda Milliy g'oya va mafkura ilmiy-amaliy markazi tashkil etildi. Bosh vazir Kengash raisi etib tayinlandi, hokimlar esa viloyat kengashlari raislari etib tayinlandi.
1996 yil yanvar oyida "Ma'naviyat va ma'rifat" respublika markazi qoshida "Oltin meros" xalqaro xayriya fondi tashkil etildi. 1996-yil 27-sentabrdan Vazirlar Mahkamasining "Oltin meros "xayriya jamg'armasini qo'llab-quvvatlash to'g'risida" gi qaroriga muvofiq davlat ushbu fondni moliyaviy qo'llab-quvvatlaydi.
Zamon talabi va zamonaviy sharoitlarga muvofiq ma'naviy-ma'rifiy ishlar tizimi takomillashtirildi. Bugungi kunda dunyoda mavjud murakkab va tahlikali vaziyat sohada olib borilayotgan ishlarga tanqidiy baho berib, uning faoliyatini zamonaviy talablar asosida takomillashtirishni taqozo etmoqda. Shu munosabat bilan O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 28-iyuldagi "ma'naviy-ma'rifiy faoliyat samaradorligini oshirish va sohani sifat jihatidan yangi bosqichga ko'tarish to'g'risida"gi qarori qabul qilindi. Mazkur hujjatga muvofiq respublika ma'naviyat targ'ibot markazi va Respublika ma'naviyat targ'ibot kengashi Milliy g'oya va mafkura ilmiy-amaliy markazi birlashmasi o'tkazildi va shu asosda Respublika ma'naviyat va ma'rifat markazi tashkil etildi. Markaz raisi O'zbekiston Respublikasi Prezidenti etib saylanishi belgilangan.