134
qaroriga binoan xalqaro miqyosda Toshkentda o‘tkazildi. Kamoliddin Behzod
nomidagi muzeyga asos solindi. 1994-yil Mirzo Ulug‘bek tavallud topgan kunining
600 yilligi keng ko‘lamda, jahon miqyosida nishonlandi. YuNESKOning Parijdagi
qarorgohida yubileyga bag‘ishlangan haftalik o‘tkazildi.
YuNESKO tomonidan 1996-yil “Amir Temur yili” deb e’lon qilindi. Shu yili
YuNESKOning Parijdagi qarorgohida “Temuriylar davri, fan, madaniyat va
maorifning gullab-yashnashi” mavzusida anjuman o‘tkazildi va unga bag‘ishlangan
ko‘rgazma ochildi. Mamlakatimizda “Temur va temuriylar” muzeyi, Amir Temur
nomi berilgan bog‘lar, ko‘chalar barpo etildi. 1999-yili mamlakatimizda Jaloliddin
Manguberdining 800 yillik tavalludiga, “Alpomish” dostoni yaratilishining 1000
yilligiga bag‘ishlangan turli kechalar, ma’naviy- ma’rifiy tadbirlar tashkil etildi.
O‘zbekistonda unga atab bir nechta haykallar o‘rnatildi, Xorazm viloyatida Jaloliddin
Manguberdiga bag‘ishlangan memorial majmua qurildi.
Buyuk ajdodlarimizning jahon ilm-faniga qo‘shgan hissasi beqiyos bo‘lib,
jumladan, Imom Buxoriy, Abu Rayhon Beruniy, Ibn Sino, Muso Xorazmiy, Abu Nasr
Farobiy, Rudakiy, Ulug‘bek, Jomiy, Navoiy, Bobur, Abdulla Qodiriy, Cho‘lpon,
Fitrat va boshqa yuzlab bobokalonlarni dunyo e’tirof etgan. Istiqlol yillarida ularning
nomlari qayta tiklanib, ma’naviy merosi xalqimizga qaytarib berildi, ularning yubiley
tantanalari mamlakatimizda va jahon miqyosda keng nishonlandi. 1998-yili Imom
al-Buxoriy tavalludining 1225 yilligi, Ahmad al- Farg‘oniy tavalludining 1200 yilligi,
al-Marg‘inoniy tavalludining 910 yilligi, kalom ilmining asoschisi Abu Mansur
al-Moturudiy tavalludining 1130 yilligi, Iso at-Termiziyning 1200 yilligi, Mahmud
az-Zamaxshariyning 920 yilligi, Naj middin Kubroning 850 yilligi, Baxouddin
Naqshbandiyning 675 yilligi o‘tkazildi va allomalar hayotiga bag‘ishlangan ilmiy
anjumanlar, badiiy ko‘rgazmalar ochildi.
O‘zbek xalqi tarixiy xotirasini tiklash yo‘lida juda muhim me’moriy tadbirlar
amalga oshirildi. Ayniqsa, Imom Buxoriy tavalludining 1225 yilligi munosabati bilan
Samarqand viloyati Xartang qishlog‘ida ulkan me’moriy majmuot (maqbara, masjid,
me’moriy idora, kutubxona va oshxona) yangi loyiha asosida tiklanishi (1998)
musulmon dunyosida g‘oyat minnatdorlik va katta olqish bilan kutib olindi. Ahmad
al-Farg‘oniyning 1200 yilligi munosabati bilan Quva va Farg‘ona shaharlarida haykal
va saylgoh bog‘lar barpo etildi. Samarqandda Imom Moturudiy qabri ustiga me’moriy
yodgorlik tiklandi, Burhoniddin Marg‘inoniy xotirasiga bag‘ishlangan me’moriy
majmuot Marg‘ilon shahrida bunyod etildi. Buxoroda Imom Buxoriy majmuasi
qurildi. Shuningdek, Buxoroda Xo‘ja Baxouddin ansambli yangidan rekonstruksiya
qilindi.
Dostları ilə paylaş: