- 39 -
8-tema: AXMED YuGNAKIY (2 saat)
JOBASI:
1. Axmed Yugnakiydin` o`miri ha`m a`debiy xizmeti
2. «Hibatul haqoyiq» da`staninin` nusqalari ha`m olardin`
u`yreniliwi
3. Da`stannin` qurilisi
4. «Hibatul haqoyiq» («Haqiyqatlar siylig`i») da`staninda ta`lim-
ta`rbiyaliq, ag`artiwshiliq ma`seleleri. Ilim haqqinda oylar.
5. Da`stannin` ko`rkemlik da`rejesi ha`m tili.
6. Tu`rkiy xaliqlar a`debiyatinda tutqan orni
8.1. Axmed Yugnakiydin` o`miri ha`m a`debiy xizmeti
Tu`rkiy xaliqlardin` ko`pshiligi derlik Axmed Yugnakiydi o`zlerinin` talantli shayiri ha`m
danishpan ustazi sipatinda ta`n aladi. Onnan saqlanip qalg`an jalg`iz a`debiy miyras «Hibatul-
haqoyiq» pu`tkil tu`rkiy tilles xaliqlardin` ko`rkem so`z o`neri ha`m a`debiy tilinin` ju`da`
bahali
esteligi sipatinda du`n`ya a`debiyati tariyxina belgili.
Axmet Yugnakiydin` o`miri ha`m xizmeti haqqinda bizin` da`wirimizge
shekem
mag`liwmatlar ku`ta` az saqlanip jetkenligi ma`lim. «Hibatul-haqoyiq» tin` ayirim qatarlari ha`m
onin` nusqalarina oni u`yreniwshi alimlar ta`repinen jazilg`an ko`zqaraslar shayirdin` o`miri ha`m
do`retiwshiligi haqqinda biraz mag`liwmatlar beredi. Aytip o`tkenimizdey avtor qatarlarinda bazi bir
kerekli dereklerdi ushirastiramiz:
Atachi ati Ma`ha`mediy Iukakiy,
Ediy Axmed ogli, yok hech shaki.
Yag`niy: Shayirdin` a`kesinin` ati Muxammed Yugnakiy, al o`zinin`
ati Axmed ekenligi tuwrali
mag`liwmatqa iye bolamiz.
Edibning yeri, Iuginen erur,
Sefaliq eta`b yer, kongullar yarur,
Yaki Shayirdin` tuwilg`an jerinin` ati Yugnak, zeynin`di ashatug`in bir a`jayip jer -
dep jaziwina
qarag`anda, o`zin Axmed Yugnakiy dep atag`anin eske alg`animizda bul shayirdin`
shininda da
Yugnak qalasinda tuwilg`anina ja`ne bir ma`rte isenim payda boladi. Belgisiz adam ta`repinen
jazilg`an ko`rsetpede shayirdin` ko`zi soqir bolg`ani ha`m kitaptin` 14 baptan ibarat ekenligi aytiladi.
Tuga kurmas erdi adibnin`g kwzi,
Tuzatti bu wn twrt bob ichra swzi.
«Hibatul haqoyiq» da`staninin` nusqalari ha`m olardin`
u`yreniliwi
