Erkin emes ha`m erkin diqqat qalay ju`z beredi.
Diqqattin` tiykarg`i qa`siyetlerin sipatlap berin`iz.
Diqqatin ta`rbiyalawdin` tiykarg`i jollari qanday.
«Umumiy psixologiya» Petrovskiy. 1992 .
«Psixologiya» Karimova. T- 2000.
M.G.Davletshin, S.M.Tuychieva. «Umumiy Psixologiya», T.
27
Tema. Seziw ha`m qabil etiw. (2 saat)
Joba:
1. Seziw haqqinda tu`sinik.
2. Seziwlerdin` klassifikatsiyasi.
3. Seziwnin` nizamliliqlari.
4. Qabil etiw haqqinda tu`sinik.
5. Qabil etiwdin` tu`rleri ha`m qa`siyetleri.
Seziw barliq psixikaliq qubilislardin` ishinde en` a`piwayisi esaplanadi. Ol adam basinda sub`ektiv
bolg`an yamasa erksiz, biraq ta`sir etiwshi onin` is-ha`reketine o`nim qayta islew, orayliq nerv sistemasi
a`hmiyetli qozdiriwshi, ishki yamasa sirtqi ortaliqta payda boliwshi. Nerv sistemasina iye barliq tiri ja`nlikler
seziw uqibina iye. Sanali seziwlerge keletug`in bolsaq ol tek bas miyi ha`m bas miyi qabig`ina iye tiri janlarda
g`ana bar. Misali adam uyqida, narkozda, sananin` nawqasli buziliwlarinda ol du`n`yani sanali qabillaw
mu`mkinshiligine iye bolmaydi.
Seziw o`z sapasi ha`m ko`p qiylilig`inda qorshag`an ortaliqtin` qa`siyetlerin adam ushin a`hmiyetli ha`r
qiylilig`in sa`wlelendiredi. Seziw organlari yamasa adam analizatorlari tuwilg`annan baslap stimul-qozdiriwshi
(fizikaliq, ximiyaliq, mexanikaliq ha`m basqa ta`sirler) formasindag`i energiyanin` ha`r qiyli tu`rlerin qabillaw
ha`m qayta islewge maslasqan.
Miyde do`gerek a`tiraptag`i du`n`yanin` sa`wleleniwi qalayinsha ju`z beredi. Miy mudami o`zin qorshap
turg`an du`n`yada ha`m organizmnin` o`zinde ne bolip atirg`ani tuwrali signallardi, do`gerek-a`tiraptag`i
ortaliqtin` zatlari menen qubilislari tuwrali mag`liwmatlardi alip turadi. Do`gerek a`tiraptag`i du`n`yanin` zatlari
menen qubilislari ha`rqiyli qa`siyetlerin sapalari menen ajiralip turadi ha`m miy usi zatlardi ha`m qubilislardi
olardin` qa`siyetlerin ja`ne sapalarin sa`wlelendirmesten turip sa`wlelendire almaydi. Seziw en` a`piwayi bilip
aliw psixikaliq protsessi boladi.
Dostları ilə paylaş: 
