O`zbekstan respublikasi xaliq bilimlendiriw wa`zirligi a`jiniyaz atindag`i no`kis ma`mleketlik pedagogikaliq instituti «Pedagogika» fakul`teti

Ko`riw seziwleri- jaqtini ha`m ren`li seziwler- adamnin` sirtqi du`n`yani bilip aliwinda jetekshi rol`di
atqaradi. 


Esitiw seziwleri- ses dereginen jan-jaqqa tarap ketetug`in hawa, bo`lekshelerinin` uzin boyinsha
o`zgerip turiwi esitiw analizatorinin` qozdiriwshisi boladi. 


Da`m seziwleri- tu`kirikti yamasa suwda erigen zatlardin` da`m retseptorlarinan ta`sir jasawdan kelip
shig`adi. 


Iyis seziwler- murin boslig`inda ornalasqan iyisshil kletkalar iyis seziw organlari boladi.

Teri seziwleri- eki tu`rin- taktillik (bir na`rsenin tiygenin seziw) ha`m temperaturaliq (issinin` ha`m
suwiqti seziw) seziwler dep ayirip shig`adi. 


Organikaliq seziwler- ashliqti, sho`ldi, toqliqti, ju`rek ayniwdi, buwliqqanliqti h.t.b. seziw jatadi.

---

---

28

Ten`be-ten`likti seziwler. Bastin` ha`reketi ha`m jag`dayi tuwrali xabar berip turatug`in ishki qulaqtin` 
vestibulyarliq apparati ten`be ten`likti seziw organi boladi.

Ha`reket etiwdi seziwler- bul dene bo`leklerinin` ha`reketin ha`m jag`dayin seziw boladi.

Tiyip seziwler- zatlarda quramalap ko`rgen, yag`niy olarg`a ha`reket etip turg`an qoldi tiygizgen waqitta
teri ha`m ha`reket etiwshi seziwlerdin` jiyintig`inan birigiwinen ibarat boladi. 


Awiriwdi seziwler-ha`rqiyli (terinin` u`stin`gi betinde ha`m ishki organlarda ja`ne bulshiq etlerde
ornalasqan arnawla retseptorlari «awiriw noqatlari» bar) ta`biyatqa iye boladi. 


Seziwlerdin` uliwma nizamliqlari. 
Qozdiriwshinin` en` da`slep biliner-bilinbes seziwdi payda etetug`in en` kishi mug`darin seziwdin` 


absolyut bosag`asi dep ataydi. Analizatordin` ta`sirlengishligin, onin` ha`lsiz qozdiriwshilardi an`g`ariw uqibin
bahalaw za`ru`rligi jiyi-jiyi payda boladi. Bunin` ushin usi analizatordin` absolyut ta`sirlengishligi degen