K
ə
nd t
ə
s
ərrüfatı torpaqları:
M
ə
hdudiyy
ətlə
r k
ə
nd t
ə
s
ərrüfatı fəaliyyətlərinin qarşısını almır, sadə
c
ə
konstruksiyaların
qurulması, müə
yy
ən növ dərin köklə
r
ə
malik ağacların əkilmə
si, v
ə
böyük torpaq işləri kimi
f
əaliyyətlə
r
ə
t
əsir edir. Hazırda boru kəmə
rinin bu hiss
əsi ilə
k
əsişə
n
ə
razid
ə
çox az meyvə
v
ə
ya digər ağacların olması qeydə
alınmışdır. Bu ə
razid
ə
h
əyata keçirilən açıq sahəli kə
nd
t
ə
s
ərrüfatı fəaliyyəti (pambıq, buğda və
ya müxtəlif yemlik bitkilər kimi məhsulların əkildiyi)
tikinti müddə
tind
ən sonra maneələ
rin t
ə
sirin
ə
məruz qalmır. Düzgün bərpa işlə
rinin
T
əsirlə
r v
ə
T
əsirazaltma Tədbirləri (Planlaşdırılmış Fəaliyyətlə
r)
10-54
CQBK-
nin Genişləndirilmə
si Layih
ə
si, Az
ə
rbaycan
Ə
traf Mühit
ə
v
ə
Sosial Sahə
y
ə
T
əsirin Qiymətləndirilməsinin Əlavə
si
Yekun variant
aparılmasından asılı olaraq, bitki artımının tikintidə
n sonra t
əxminə
n bir-
üç il ə
rzind
ə
ə
vv
əlki
v
ə
ziyy
ə
tin
ə
qayıtması gözlənilir. Fermerlər mövcud QMİBK, BTC və
CQBK boru k
əmərlə
ri
boyunca k
ə
nd t
ə
s
ərrüfatı fəaliyyətlərini müvə
ff
ə
qiyy
ətlə
davam etdiriblər. Texniki xidmə
t
f
əaliyyətlə
ri v
ə
ya avtomobillərin giriş
-
çıxışı nə
tic
ə
sind
ə
boru k
əmə
ri d
əhlizində
v
ə
ya
yaxınlıqdakı ərazilə
rd
ə
olan məhsullara müə
yy
ə
n q
ə
d
ə
r
əlavə
ziyan d
ə
y
ə
bilər. Ümumilikdə
tikinti dövründə
n sonra k
ə
nd t
ə
s
ərrüfatı yaşayış vasitələ
rin
ə
t
əsirlə
r
ə
h
əmiyyə
tsiz
d
ə
r
ə
c
ə
d
ə
dir.
Otlaq torpaqları:
Boru k
əmə
rinin bu hiss
əsi ilə
k
əsişə
n
ərazilə
rd
ən biri kimi quru mühitdə
v
ə
yumşaq,
eroziyaya məruz qalan torpaqlarda otlaq torpaqlarının bərpası daha problemli
ola bilə
r v
ə
bunun üçün s
ə
ciyy
əvi olaraq çox vaxt tələb olunur. Lakin BTC və
CQBK boru k
əməri ilə
bağlı bə
nz
ər torpaqlarda BP
-nin b
ə
rpa t
ə
crüb
əsi göstərir ki, otlağın tam məhsuldarlığı
olmasa da
3
, yağıntılardan və
maililikdən asılı olaraq, mə
qs
ə
d
əuyğun otarma şə
raiti üç-
beş il
müddə
tin
ə
b
ərpa edilə
bilər. Bununla yanaşı, bu potensial mə
nfi t
ə
sir
ə
otlaqlar üçün əlverişli
olan bütün ərazi daxilində
boru k
əmərinin çox kiçik ə
hat
ə
dair
əsi (quru torpaqlarda təxminə
n
80 hektar) nöqteyi
-n
ə
z
ə
rind
ən baxılmalıdır. Nə
tic
ə
d
ə
,
əsasını mal
-qara t
əşkil edən yaşayış
vasit
ələ
rin
ə
t
əsirlərin tikinti dövründən sonra çox aşağı sə
viyy
ə
d
ə
dir.
10.13.3.2
Yerüstü qurğular
–
Tikinti və
istismar mə
rh
ə
l
ə
l
əri
Qovşaq və
ərsinləmə
stansiyası üçün torpaqların daimi alınması aşağıdakı potensial
t
ə
si
rlərlə
n
ə
tic
ələ
n
ə
bilə
r:
•
Otlaq torpaqlarının daimi itirilməsi ilə
əlaqədar yaşayış vasitələ
rin
ə
t
əsir;
•
Yaxınlıqdakı, tə
sir
ə
məruz qalmayan torpaq sahələ
rin
ə
giriş
-
çıxışın pozulması və
itirilmə
si.
10.13.4
Təsirlərin azaldılması
10.13.4.1
Kompensasiya
Az
ərbaycanda CQBKG lay
ih
ə
si üçün t
ətbiq edilə
n
əsas kompensasiya prinsiplə
ri
aşağıdakılardır:
(
əlavə
məlumat üçün TSƏOKÇ
-
ə
baxın
–
TSƏOKÇ
-d
ə
müvafiq öhdəliklərin nömrə
si
aşağıda göstərilir):
•
CQBKG üçün torpaqların alınması Azərbaycan Respublikasının qanununa uyğun
olaraq hə
yat
a keçirilməli və
bu zaman beynəlxalq tələblə
r r
ə
hb
ər tutulmalıdır (IFC
PS 5) (
TSƏOKÇ
01)
•
Hər hansı torpaq və
məhsulun kompensasiyasının hesablanması üçün cari bazaar
d
ə
y
ə
rind
ə
n istifad
ə
edilməlidir (TSƏOKÇ
03)
•
Yerüstü Qurğular üçün daimi əsaslarla tələb olunan torpaqlar onların cari
sahiblə
rind
ən alınacaq. Həmin torpaqların mülkiyyə
ti Az
ərbaycan Dövlə
tin
ə
keçirilə
c
ə
k v
ə
Dövlət Tranzit Əraziyə
Malik Ölkənin Hökuməti ilə
Sazişə
ə
sas
ə
n
“SCP Co.” şirkəti ilə
icar
ə
sazişi bağlayacaq (TSƏOKÇ
04)
•
Boru k
əmə
rinin Tiki
nti Dəhlizi “SCP Co.” tə
r
ə
find
ən tikinti müddə
tind
ə
, y
ə
ni,
maksimum üç il müddə
tind
ə
istifad
ə
edilə
c
ə
k:
o
Boru k
əmərinin Tikinti Dəhlizində
olan torpaqlar “SCP Co.” tə
r
ə
find
ə
n
alınmayacaq, sadə
c
ə
onun cari sahibind
ən üç illik müddə
t
ə
icar
ə
y
ə
götürülə
c
ə
k v
ə
tikinti v
ə
b
ərpa işləri tamamlandıqdan sonra müə
yy
ə
n
mə
hdudiyy
ətlərlə
h
əmin torpaq sahiblə
rin
ə
geri qaytarılacaq ( TSƏOKÇ
05).
o
Boru k
əmərinin Tikinti Dəhlizində
mövcud olan hər hansı məhsullar cari
bazar d
ə
y
ə
rind
ə
kompensasiya edilə
c
ə
k (
TSƏOKÇ
06)
3
Bu cür quraq şərtlə
rd
ə
ist
ənilə
n
halda çox aşağı sə
viyy
ə
d
ə
qalır, bununla da hə
r hektara son
d
ə
r
ə
c
ə
d
ə
az sayda heyvan miqdarı tələ
b edir v
ə
yalnız mövsümi istifadə
edilir ki, bu da otlaq
sah
ələrinin məhsuldarlığının müə
yy
ə
n q
ə
d
ə
r t
əbii şəkildə
b
ərpa olmasına imkan yaradır
.
T
əsirlə
r v
ə
T
əsirazaltma Tədbirləri (Planlaşdırılmış Fəaliyyətlə
r)
10-55
CQBK-
nin Genişləndirilmə
si Layih
ə
si, Az
ə
rbaycan
Ə
traf Mühit
ə
v
ə
Sosial Sahə
y
ə
T
əsirin Qiymətləndirilməsinin Əlavə
si
Yekun variant
o
İstismar müddə
tind
ə
torpaqdan t
ə
krar istifad
ə
y
ə
mə
hdudiyy
ətlə
r üçün t
ə
sir
ə
məruz qalmış torpaq sahiblə
rin
ə
kompensasiya edilə
c
ə
k (
TSƏOKÇ
07)
•
Yararsız torpaqlar, yəni torpağın alınmamış hissə
si iqtisadi d
ə
y
ərini itirməklə
v
ə
ya
gəlirliliyini itirməklə
bölünə
n v
ə
ya iki yer
ə
ayrılan torpaqlar üçün kompensasiya
edilə
c
ə
k (
TSƏOKÇ
09)
•
Torpaqdan istifad
ə, o cümlə
d
ən torpağın satın alınması və
torpaq sah
ələ
rinin
icar
ə
y
ə
götürülmə
si prosesi h
əm Azərbaycan Hökumə
tinin, h
əm də
“SCP Co.”
şirkətinin nümayə
nd
ələ
rind
ə
n t
əşkil edilmiş Torpaqların Satın Alınması Qrupları
t
ə
r
ə
find
ə
n idar
ə
olunacaq (TSƏOKÇ
10
). Bu qruplar mümkün olan hallarda tə
sir
ə
məruz qalan torpaq sahiblə
ri v
ə
torpaq istifad
əçiləri ilə
mə
s
ələnin danışıqlar yolu ilə
h
əll edilmə
sin
ə
çalışmalıdırlar. ( TSƏOKÇ
11
). Heç bir razılıq əldə
edilmədiyi halda,
Torpaqların Satın Alınması Qrupları Dövlət ehtiyacları üçün məcburi satınalma
variantını tə
tbiq ed
ə
c
əklər. Digərləri ilə
yanaşı, bu, torpaq sahibinin və
ya torpaq
istifad
əçinin yeri naməlum olan və
ziyy
ətlə
rd
ə
t
ətbiq edilir (torpaq sahiblə
rinin
olmaması)
•
T
ə
sir
ə
məruz qalmış insanlar şikayət mexanizmində
n istifad
ə
ed
ə
bilə
c
əklə
r, buraya
şikayətin birinci mə
rh
ələ
d
ə
SCP Co. t
ə
r
ə
find
ən daxili araşdırılması daxildir, ikinci
mə
rh
ələ
d
ə
is
ə
şikayə
t ed
ə
n f
ərdlər şikayətin müstəqil araşdırılması hüququnu tə
tbiq
ed
ə
bilə
c
əklə
r (
TSƏOKÇ
12)
•
T
ə
sir
ə
məruz qalan insanlar müə
yy
ən edilə
c
ə
k v
ə
onlara lazımı şəkildə
xüsusi
kömək göstərilə
c
ə
k (
TSƏOKÇ
13)
•
Daimi alınan torpaqlar üçün kompensasiyaya müvafiq olaraq aşağıdakı üç element
daxildir:
o
Layih
ənin Torpaq Tarifi ilə
torpaqlar üçün kompensasiya və
əlavə
olaraq
Prezidentin 2007-
ci il tarixli Fərmanına uyğun olaraq 20% mükafat (baxın
3.1.6).
o
Torpaq sah
ə
sind
ə
torpaq sahibinin v
ə
ya torpaq istifad
əçisinin sahibkarlığı
nümayiş etdirə
bildiyi hə
r han
sı konstruksiyalar və
ya tikililə
r üçün
ə
v
əzetmə
d
ə
y
ə
rind
ə
kompensasiya.
o
Hər hansı mövcud illik və
ya çoxillik məhsullar üçün Layihə
nin M
əhsul Tarifi
əsasında kompensasiya (TSƏOKÇ
16).
•
Boru k
əməri Dəhlizi üçün kompensasiyaya müvafiq olaraq aşağıdakı üç element
daxildir:
o
Torpağın icarəsi: Maksimum üç illik tikinti müddə
tin
ə
k
ə
nd t
ə
s
ərrüfatı
məhsullarının itkisini kompensasiya etmək üçün hesablanmış icarə
haqqı.
İcarə
haqqı sə
ciyy
ə
vi k
ə
nd t
ə
s
ərrüfatı dövriyyə
si üçün
ə
razid
ə
gözlənilə
n
tam mövsümlük kə
nd t
ə
s
ərrüfatı gəlirinin üç ilə
vurulması ilə
hesablanacaq.
o
Yaşayış vasitələ
rinin b
ərpası: Bərpa işlə
rind
ə
n sonra k
ə
nd t
ə
s
ərrüfatı
məhsuldarlığında hər hansı itkini kompensasiya etmə
k üçün n
ə
z
ə
rd
ə
tutulan əlavə
kompensasiya, bu kompensasiya sə
ciyy
ə
vi k
ə
nd t
ə
s
ə
rrü
fatı
dövriyyə
si üçün
ə
razid
ə
gözlənilən tam mövsümlük kə
nd t
ə
s
ərrüfatı gəlirinin
30%-
nin üç ilə
vurulması ilə
hesablanacaq.
o
M
əhsullar: Hər hansı mövcud illik və
ya çoxillik məhsullar üçün Layihə
nin
M
əhsul Tarifi əsasında kompensasiya.
o
M
ə
hdudiyy
ətlə
r: M
ə
hdudiyy
ətlər üçün kompensasiya aşağıdakı kimidir:
Bütün 36 m
-
lik Tikinti Dəhlizində
n t
ə
krar istifad
ə
nin
məhdudlaşdırlmasına görə
kompensasiya: Tikinti Dəhlizinin bütün
36 m
-
lik eninə
t
ətbiq olunan Layihə
nin Torpaq Tarifinin 20%-i.
Texniki xidmə
t v
ə
ya fövqəla
d
ə
v
ə
ziyy
ətlə
rd
ə
8m
-
lik zolağa
potensial giriş
-
çıxış üçün kompensasiya: 8m
-
lik zolağa tə
tbiq
olunan Layihə
nin Torpaq Tarifinin 55%-i (
TSƏOKÇ
19).
•
“SCP Co.” tikintinin sonunda Boru Kəməri Dəhlizini ə
vv
əlki və
ziyy
ə
tin
ə
qaytaracaq,
belə
ki, tikintid
ə
n
ə
vv
əl mövcud olan kə
nd t
ə
s
ərrüfatı məhsuldarlığı tikinti
tamamlandıqdan sonra üç il müddə
tin
ə
b
ərpa edilə
c
ə
k. B
ərpa işləri tikinti zamanı
ləğv edilmə
si, d
əyişdirilmə
si v
ə
ya müvə
qq
əti dayandırılması tələb olunan hər hansı
T
əsirlə
r v
ə
T
əsirazaltma Tədbirləri (Planlaşdırılmış Fəaliyyətlə
r)
10-56
CQBK-
nin Genişləndirilmə
si Layih
ə
si, Az
ə
rbaycan
Ə
traf Mühit
ə
v
ə
Sosial Sahə
y
ə
T
əsirin Qiymətləndirilməsinin Əlavə
si
Yekun variant
suvarma və
/ v
ə
ya drenaj konstruksiyasının və
ziyy
ə
tinin v
ə
funksionallığının
tikintid
ə
n
ə
vv
əlki və
ziyy
ə
tind
ən daha yaxşı və
ya b
ə
nz
ə
r v
ə
ziyy
ə
t
ə
gətirilmə
sini
ə
hat
ə
ed
ə
c
ə
k (
TSƏOKÇ
18)
•
Prosesi f
ərdi qaydada izah etmək üçün qrup torpaq sahiblə
ri /istifad
əçilərlə
görüşə
c
ə
k, v
ə
torpağın, tikililə
rin v
ə
t
əkmilləşdirmə
işlə
rinin v
ə
t
ə
sir
ə
məruz qalan
torpaq sah
ə
sind
əki məhsulların inventarlaşdırılması və
yoxlanılması üçün tə
sir
ə
məruz qalan torpaq sahibi və
/ v
ə
ya torpaq istifad
əçilərinin iştirakı ilə
t
ə
sir
ə
mə
ruz
qalan torpaq sahə
sin
ə
baxış keçirə
c
ə
k (
TSƏOKÇ
33)
•
Bütün kompensasiya ə
v
əzetmə
d
ə
y
ə
ri
əsasında olacaq ( TSƏOKÇ
36).
10.13.4.2
Mal
-
qara ilə
qəzalar
Mal
-
qara ilə
q
əza risklərinin azaldılması mə
qs
ədini daşıyan, nə
z
ə
rd
ə
tutulan təsirazaltma
t
ədbirləri aşağıdakılardır:
•
K
ə
sintisiz aç
ı
q
xə
nd
ə
yin uzun
luğu (o
cü
mlə
d
ə
n borunun d
üzüld
üyü
lakin ə
ks
doldurma aparılmayan və
boş
yer h
əcmi
1 me
trd
ə
n
böy
ük
olan
xə
nd
ə
k) h
ə
r sah
ə
üzr
ə
10 km
-d
ə
n v
ə
aç
ı
q
xə
nd
ə
yin
maks
i
mum uzunluğ
u h
ə
r sah
ə
üzr
ə
15 km
-d
ə
n
art
ı
q
olmamalı
d
ı
r (21-01)
•
Aç
ı
q boru k
əmə
ri
xə
nd
ə
yinin h
ə
r bir
bölmə
si
xə
nd
ə
kd
ə
n ç
ıxmağa kömək üçün maili
son
luql
ara v
ə
ya di
gər mexanizmlə
r
ə
m
a
lik ol
acaq (21-02).
10.13.4.3
İnsanlar və
sürülərin hə
r
əkətinin pozulması
Görülə
c
ə
k t
əsirazaltma tədbirləri aşağıdakılardır:
•
Layih
ə
nin t
əhlükəsiz hesab etdiyi yerlə
rd
ə
heyvanların və
insanların keçmə
sin
ə
şərait yaratmaq üçün strateji yerlə
rd
ə
torpaq qalaqları arasında boşluqlar
buraxılacaq (20
-01)
•
T
əhlükəsiz olan yerlə
rd
ə
, boru k
əmərinin qollarında insanların, vəhşi heyvanların və
mal
-
qaranın KS
-
ni keçmə
sin
ə
şərait yaratmaq üçün boşluqlar buraxılacaq (32
-08).
10.13.4.4
Əraziyə
və
ya torpaq sahəsinə
girişin bağlanması və
ya məhdudlaşdırılması
Torpaq sahib
lə
ri v
ə
istifad
ə
ç
ilə
ri
nin öz
torpaq
l
ar
ı
na
g
iri
ş
-ç
ıxış
man
e
ə
sinin
olm
a
m
as
ını
t
əm
in
etmək mə
qs
ədilə
a
şağıdakı
t
ə
sir
azaltma tə
dbi
rlə
ri q
əbul
edi
lə
c
ə
k:
•
Layih
ə
torpaq sah
ələ
rin
ə
gir
i
ş
i
mə
h
dudl
a
ş
d
ırm
azdan
ə
vv
əl
yerli
dövlə
t orqa
nl
ar
ı
,
torpaq
sahiblə
ri v
ə
torpaq istifad
ə
ç
ilə
ri, o
cümlə
d
ə
n
maldarlarla
mə
s
lə
h
ətləşmələ
r
aparacaq v
ə
mü
v
ə
qq
ə
ti hasar
lamanı
n z
ə
ruri o
l
ub-o
lmadığını
müə
yy
ə
n ed
ə
c
ə
k (32-
01)
•
Tikinti
ə
rzind
ə
KS-d
ə
n keçid t
ələblərini müə
yy
ən etmə
k üçün torpaq istifad
əçilə
ri v
ə
yerli icmalarla məslə
h
ətləşmələr aparılacaq (33
-19)
•
Layih
ə
h
ər hansı naxırçının tikinti sahələ
rind
ə
n istifad
ə
edib-
etmə
diyini
müə
yy
ənləşdirə
c
ə
k v
ə
tikinti dövrü ə
rzind
ə
potensial mə
hdudiyy
ətlər haqqında
onları məlumatlandıracaq (32
-17)
•
Layih
ə
i
lə
b
ağlı
f
əaliyyə
t
lə
rin h
ə
yata ke
çirilmə
sin
ə
görə
istifad
ə
si
müm
k
ün olmayan
mal
-qara üçün n
ə
z
ə
rd
ə
tutulan noh
u
rların
ə
v
ə
z
lə
n
mə
si t
əmin
edi
lə
c
ə
k.
Belə
ə
v
ə
z
lə
n
mə
mal
-qara sahib
lə
rinin
nümayə
nd
ələ
ri v
ə
naxırçılarla ra
z
ılaş
d
ı
r
ılacaq
növdə
v
ə
yerd
ə
ol
acaq (32-04)
•
Torpaqların
satın alınması və
ya tutulmasına görə
qalan kiçik torpaq sahələ
ri iqtisadi
d
ə
y
ə
rini itir
ə
rs
ə, şərtlə
r
ə
müvafiq olaraq həmin torpaqlar üçün “yararsız torpaqlar”
kimi kompensasiya ödənilə
c
ə
k (
TSƏOKÇ
24).
10.13.4.5
K
ənd tə
s
ərrüfatı məhsullarının itkisinə
s
əbəb olmaqla suvarma və
drenaj
sisteminin müvəqqəti pozulması
Baş verə
c
ə
k t
əsirlərin potensialını azaltmaq üçün aşağıdakı təsirazaltma tədbirlə
ri n
ə
z
ə
rd
ə
tutulur:
T
əsirlə
r v
ə
T
əsirazaltma Tədbirləri (Planlaşdırılmış Fəaliyyətlə
r)
10-57
CQBK-
nin Genişləndirilmə
si Layih
ə
si, Az
ə
rbaycan
Ə
traf Mühit
ə
v
ə
Sosial Sahə
y
ə
T
əsirin Qiymətləndirilməsinin Əlavə
si
Yekun variant
•
Tikinti işlə
rin
ə
başlamazdan ə
vv
əl
suvarma və
drenaj sistemlə
rinin yeri v
ə
v
ə
ziyy
ətini müə
yy
ən etmək üçün araşdırmalar aparılacaq (35
-05)
•
Podratçı tikinti ə
rzind
ə
funksional suvarma və
drenaj sistemlərinin bütövlüyü və
s
əmə
r
əliliyini nasosla vurma, kanalların istiqamə
tinin d
əyişdirilmə
si v
ə
hidravlik yolla
ötürülmə
kimi tədbirlə
rd
ə
n istifad
ə
etməklə
saxlamaq mə
qs
ədi daşıyır (35
-06)
•
Suvarma
sist
emlə
ri
pozulacaq
sa, t
ə
sir
ə
mə
ruz
qal
an torpaq sahib
lə
ri v
ə
sakinlərlə
mü
v
ə
qq
ə
ti t
ədbirlə
r
ilə
bağlı
t
ələblə
r
ə
dair
mə
s
lə
h
ətləşmə
apar
ılacaq
(35-07)
•
Hər hansı
pozulan
suvar
m
a v
ə
ya
drenaj
sistemi,
tikinti tamamlandı
qdan sonra
ə
n
az
ı onla
r
ı
n
ə
vv
əl
ki v
ə
ziyy
ə
tin
ə
b
ə
rab
ə
r s
ə
viyy
ə
d
ə
b
ə
rpa o
l
unacaq (35-08). To
rpağın
dren
aj
siste
minin
ə
vv
əlki funksionallığa
n
ail
olmaq
üçün b
ə
rp
a edilə
c
ə
k (16-01)
•
Əgə
r suvar
m
a v
ə
ya dre
naj
si
stemin
in
müvə
qq
ə
ti dayand
ı
r
ılma
s
ı kimi sə
b
əblə
rd
ə
n
üçüncü t
ə
r
ə
fin
torpağı
na v
ə
ya
məhsullarına
t
ə
sir
olarsa, Layihə
nin torpaq v
ə
məhsula ziyan
d
ə
y
mə
si
ilə
bağlı
proseduru t
ətbiq edilə
c
ə
k (36-03).
10.13.4.6
Sahə
hüdudlarının itirilməsi
•
L
əğv edilmiş
h
ə
r
hansı
sah
ə
hüdudları torpaq sahibi/istifadəçisinin müvafiq
t
ələblə
rin
ə
cavab vermək üçün müvə
qq
əti hasarlama ilə
ə
v
əz olunacaq (34
-01)
•
Tikinti
işlə
ri
başa
çatdıqdan
sonra sah
ə
nin s
ə
rh
ədlə
ri
ə
vv
əlki
v
ə
ziyy
ə
tin
ə
qaytarılacaq (3
-19).
10.13.4.7
Tikinti mə
rh
ə
l
əsi: daimi qurğular
KG0-
da qovşaq və
ərsinləmə
stansiyasında və
pazlı siyirtmə
sah
ə
sind
ə
t
ə
sir
ə
məruz qalan
torpaq sah
əsi ya müvafiq
torpaq sahibind
ə
n
(ya Dövlə
t, ya da b
ələ
diyy
ə
orqanı)
satın
alınacaq, ya da uzunmüddətli
icar
ə
şərtləri altında icarə
y
ə
götürülə
c
ə
k.
Ə
vv
əlcə
d
ə
n n
ə
z
ə
rd
ə
tutulan kompensasiya və
t
əsirazaltma tədbirləri müvə
qq
əti qurğulara
t
ətbiq olunacaq.
10.13.4.8
Şikayətlərin idarə
edilməsi
T
ə
sir
ə
məruz qalan torpaq sahiblə
ri v
ə
torpaq istifad
əçiləri layihə
ilə
bağlı fəaliyyətlə
r
haqqında öz şikayətlə
rini ifad
ə
ed
ə
bilə
c
əklə
r. Bütün üçüncü t
ə
r
əflərin şikayətlə
rini, düz
əliş
t
ədbirlə
rini v
ə
n
ə
tic
ələ
ri s
ə
n
ədləşdirmə
k üçün
ş
ikay
ətlə
rin qeydiyyat
ı
kitab
ı
ndan istifad
ə
o
l
unacaq (33-13).
Şika
y
ətlə
rin idar
ə
edi
lmə
si v
ə
aradan
qaldı
r
ılma
s
ı
mexanizmi daxili
baxış
v
ə
q
ə
rar q
əbul
et
mə
mə
rh
ələ
si v
ə
qa
rşılı
q
lı ra
z
ılıqla
mə
s
ələnin daxili
h
əll edilmə
sin
ə
na
il olunm
ad
ığı
h
allarda müs
t
əqil baxış mə
rh
ələ
sind
ə
n ibar
ətdir. Bu mexanizm TSƏOKÇ
-d
ə
t
ə
f
ərrüatlı şəkildə
göstərilir.
T
ə
sir
ə
məruz qalan insanlara şikayətlə
rin t
əqdim edilmə
si
üsulları haqqında geniş məlumat
verilir, bu məlumatlandırma xüsusilə
bütün müvafiq yerli orqanlara və
t
ə
sir
ə
məruz qalan
bütün torpaq sahiblə
rin
ə
v
ə
istifad
əçilə
rin
ə
paylanan Torpağın Satın Alınması və
Kompensasiya üzrə
T
əlimat vasitəsilə
aparılır.
10.13.4.9
Monitorinq
T
əsirlərin azaldılması və
kompensasiya prosesinə
aşağıda göstərildiyi kimi nə
zar
ət edilə
c
ə
k:
•
Daxili inkişaf və
s
əmə
r
əliliyin monitorinqi (ə
sas s
əmə
r
əlilik göstəricisinin nömrə
si
TSƏOKÇ
-d
ə
müə
yy
ən edilir)
•
K
ə
nardan n
ə
tic
ələrin qiymətləndirilmə
si
•
IFC PS5
t
ələblə
rin
ə
uyğun
tamamlama
auditi.
Kompensasiya və
yaşayış vasitələ
rinin b
ərpa edilməsi prosesinin monitorinqi haqqında
t
ə
f
ərrüatlar TSƏOKÇ
-d
ə
t
əqdim edilir.
T
əsirlə
r v
ə
T
əsirazaltma Tədbirləri (Planlaşdırılmış Fəaliyyətlə
r)
10-58
CQBK-
nin Genişləndirilmə
si Layih
ə
si, Az
ə
rbaycan
Ə
traf Mühit
ə
v
ə
Sosial Sahə
y
ə
T
əsirin Qiymətləndirilməsinin Əlavə
si
Yekun variant
10.13.4.10
İstismar mə
rh
ə
l
əsində
Layih
ənin istismar mə
rh
ələ
sind
ə
aşağıdakı təsirazaltma tədbirlə
rinin q
ə
bu
l edilmə
si n
ə
z
ə
rd
ə
tutulur:
•
Layih
ə
torpaq
sahiblə
rini/istifad
əçilə
rini
layihə
nin istifad
ə
etdiyi torpaq sah
ə
sind
ə
n
h
ər hansı tə
krar istifad
ə
mə
hdudiyy
ətləri haqqında məlumatlandıracaq (32
-07)
•
K
ə
nd t
ə
s
ərrüfatı torpaqlarına daxil olma/həmin torpaqlardan keçmə
v
ə
ya h
ər hansı
ziyan bar
ə
d
ə
məlumat verilməsi ilə
bağlı qarovul davranışına dair qaydaları
müə
yy
ənləşdirmə
k üçün
əməliyyatlar qrupu dövlət orqanları ilə
əlaqə
saxlayacaq
(OP25)
•
Layih
ə
boru k
əmə
rin
ə
t
ə
sir ed
ə
bilə
n üçüncü t
ə
r
ə
fin tikinti f
əaliyyətlə
ri i
lə
bağlı
t
əklifləri izləmək mə
qs
ədilə
boru k
əmə
rinin
marşrutu
boyunca bütün torpaq
sahiblə
ri
ilə
v
ə
dövlət orqanları və
kommunal xidmət müə
ssis
ələri ilə
əlaqə
saxlayacaq
(OP133).
10.13.5
Qalıq təsirlə
r
K
ompe
nsasiya s
ə
viyy
ələri elə
olmalı
d
ı
r ki,
yaşayış vasitələ
ri ya
xşılaş
d
ı
r
ılmasa
da,
ə
n az
ı
torpağı
n sat
ı
n
alınma
s
ı
ndan
ə
vv
əlki
v
ə
ziyy
ə
td
ə
saxlanılsın. Nə
z
ə
rd
ə
tutulan tə
siraz
altma
t
ədbirlə
rinin t
ə
tbiqi
ilə
torp
ağı
n sat
ı
n
alınması nə
tic
ə
sind
ə
torpaq
ilə
əla
q
əl
i ya
ş
ay
ış
vasit
ələ
rin
ə
qalı
q t
əsirlə
rin a
şağı
v
ə
ya cüzi
ə
h
əmiyyə
t d
ə
r
ə
c
ə
sin
ə
malik olması ehtimal
edilir.
T
əsirazaltma
t
ə
dbi
rlə
rin
ə
u
yğ
un
olmayan və
ziyy
ətlə
rin
müə
yy
ə
n
olunm
as
ı üçün monitori
nq
apar
ılacaq.
Torpaq
mül
kiyy
ə
tç
ilə
ri v
ə
istifad
əçilə
r
ş
ikay
ətlə
rin idar
ə
olu
n
m
as
ı mexanizmi
vasit
əsi ilə
xüsusi narahatlıq doğuran mə
s
ələləri bildirmək imkanı
na v
ə
üsullarına m
a
lik
o
lacaql
ar v
ə
h
əmin şikayətlə
r tikinti podratç
ı
s
ı
v
ə
Layih
ə
t
ə
r
ə
find
ə
n n
ə
z
ə
rd
ə
n keçi
rilə
c
ə
k.
Dostları ilə paylaş: |