TƏSVİRİ VƏ TƏTBİQİ İNCƏSƏNƏT
Təsviri və tətbiqi incəsənət, əmək təlimi
Yüklə 491,17 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Təsviri və tətbiqi incəsənət, əmək təlimi 2009 T. T. İ.III - 4 T.t.III.10 Şagird müxtəlif növ tədbirlərdə iştirak edir. Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: sinifdə keçirilən səhnəcikdə iştirak edir • sinif və məktəb bayramlarında iştirak edir • sinif və məktəb sərgisində iştirak edir • muzey və sərgilərə gedir • ekskursiyalara gedir və mədəni irslərlə tanış olur •
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: incəsənətin məşhur əsərlərini tanıyır və onları (rəssamlıq, qrafika, heykəltaraşlıq, dekorativ- • tətbiqi incəsənət) uyğun sahələrə ayırır bu və ya digər sahələrə olan münasibətlərini bildirir (hansının bəyənir və niyə) •
əlaqələndirir. Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: əsərdə onun üçün tanış olan heyvan və bitkiləri göstərir • keçdiyi ədəbi əsərlərin personajlarını təsviri incəsənət əsərində göstərir • təsviri incəsənət əsərinin məzmununu (məs. ilin fəsilləri) həmin mövzuda yaradılan musiqi • əsərləri ilə əlaqələndirir, hansını ki, musiqi dərsində dinləyib. T.t.III.13 Şagird yerli mühitdə mövcud olan incəsənət əsəri ilə tanış olur. Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: yerli mühitdə olan incəsənət abidələrini müzakirə edir • məhəlləsi, kəndi, qəsəbəsi, şəhəri və rayonunda məşhur olan incəsənət işçiləri və incəsənət • əsərləri haqqında müzakirə aparır Təsviri və tətbiqi incəsənət, əmək təlimi 2009 T. T. İ.III - 5 III sinfin proqramının məzmunu Təsviri incəsənətin əsas element və prinsipləri: Xətt, rəng (kolorit, kontrast rənglər), faktura, forma, məkan; (xətlərlə, rənglərlə əhval-ruhiyyənin ötürülməsi); əşyanın bütöv və ümumi ölçüləri. Kompozitiv bölgü əsasları (vərəqin ölçüsünə uyğun olaraq təsvirin ölçüsünün seçilməsi, şəkildə əsasın ayrılması, formatda təsvirin bərabər şəkildə bölgüsü, həndəsi perspektiv və simmetriya, bütöv və ümumi ölçülərin ötürülməsi; ön və arxa planın ayırd eddilməsi). Material və vəsait: Qələm, pastel, quaş, akvarel, təbaşir, kömür, rəngli kağız, karton, plastilin, gil, kəndir, məftil, şüşə və plastmas qutular, təbii və süni materiallar; fırça, qayçı, yapışqan.
Rəssamlığın, qrafikin başqa-başqa texnikası, yonmaq, aplikasiya, kağız plastikası kollaj, mozaika, konstruksiya; kəsmək, yapışdırmaq.
Assosiasiya, təəssüratların verilməsi. İdeya mənbələri: Məşhur rəssamların əsərləri, ətraf mühiti müşahidə etmək nəticəsində alınan təəssüratlar, fantaziya, bədii ədəbiyyat, film, müxtəlif növ tamaşalar.
“Şən tətillər”, “Dənizdə”, “Yağmurlu gün”, “Afrikaya səyahət”, “Payızda meşə”, “Milad hədiyyəsi”, “Yaz gəldi”, “Əfsanəvi quş” və s.
Sinif otağını, həyəti səliqəyə salıb yığışdırmaq, vaxt limiti və təhlükəsizlik qaydalarına riayət etmək.
Müstəqil, cütlükdə, qrupda işləmək. Tədbirlər: Sinif və məktəb sərgisi, bayram, tamaşalara, muzeylərə, qalereyalara, şəhərkənarı mədəni irslərlə tanışlıq məqsədilə ekskursiyalara getmək.
İşinin təqdimatı (iş haqqında söhbət, qiymətləndirmə), suallar vermək, cavab vermək, təəssüratlarla, müşahidələrlə paylaşmaq, başqalarının fikirlərini diqqətlə dinləmək, başqalarının işləri və fikrinə qarşı hörmət göstərmək, başqalarının fikirlərinə diqqətlə qulaq asmaq, lazımi terminologiyadan istifadə etmək.
Təsviri incəsənətin məşhur nümunələrini nəzərdən keçirmək, tanımaq və konkret sahəyə aid etmək (rəssamlıq, qrafika, heykəltəraşlıq, dekorativ-tətbiqi); məzmunla digər fənlərdə keçilən materialları
Təsviri və tətbiqi incəsənət, əmək təlimi 2009 T. T. İ.III - 6 əlaqələndirmək; əsərdən alınan təəsüratlar haqqında söhbət aparmaq; əsərdə verilən əhval-ruhiyyəni tanımaq; yerli incəsənət xadimləri və onların yaradıcılığı haqqında informasiya toplamaq. İlin sonunda əldə edilən nəticələr Praktiki vərdiş-bacarıq və ideyaları ifadə etmək Komunikasiya və şərh İncəsənətin kontekstdə dərk edilməsi Şagird
T. t.III.1 İşin yaradılması zamanı təsviri incəsənətin bir neçə əsas elementləri və prinsiplərindən istifadə edir Şagird
işini təqdim edir, özünün və sinif yoldaşlarının fikri və ideyalarını bölüşdürür Şagird
sahələrini bir-biri ilə müqayisə edir.
zamanı müxtəlif material, texnika və prosedura müraciət edir və onların imkanlarını araşdırır.
incəsənət - ideyaların ifadə edilmə vasitəsidir
məzmunlarını digər fənlərdə keçilən materialla əlaqələndirir. T.t.III.3 Ətrafda obyektlər arasındakı əlaqələri müşahidə edir və öz işində əks etdirir
digərlərinin işlərinə və fikirlərinə hörmətlə yanaşır
təsiri ilə əmələ gələn ideyaları öz işində əks etdirir T.t.III.10 Müxtəlif növ tədbirlərdə iştirak edir T.t.III.5 Sadə əmək işlərini planlaşdırır və yerinə yetirir T.t.III.6 Fərdi olaraq və başqaları ilə birlikdə işləyir Təsviri və tətbiqi incəsənət, əmək təlimi 2009 T. T. İ.IV - 1 IV sinif İlin sonunda əldə edilən nəticələr Praktiki vərdiş-bacarıqlar və ideyaların incəsənətdə ifadə edilməsi Kommunikasiya və şərh İncəsənətin kontekstdə dərk edilməsi T.t.IV.1 İşin yaradılması zamanı təsviri incəsənətin bir neçə əsas elementləri və prinsiplərindən istifadə edir T.t.IV.7 Şagird fərdi iş və qrup işlərini təqdim edir və onlarda ifadə edilən ideyalar və istifadə edilən üsullar barədə söhbət aparır
müxtəlif sahələrini bir- biri ilə müqayisə edir
zamanı şagird müxtəlif material, texnika və prosedurdan istifadə etməklə eksperimentlər aparır
incəsənət - ideyaların ifadə edilmə vasitəsidir T.t.IV.12 Əsərlərin məzmunlarını digər fənlərdə keçilən materialla əlaqələndirir. T.t.IV.3 Ətrafda obyektlər arasındakı əlaqələri müşahidə edir və öz işində əks etdirir
digərlərinin işlərinə və fikirlərinə hörmətlə yanaşır
duyğularını, əhval- ruhiyyələrini və ideyalarını işində təsvir edir
tədbirlərdə iştirak edir T.t.IV.5 Şagird müxtəlif işləri planlaşdırır və yerinə yetirir T.t.IV.6 Şagird problemin həlli üçün qrupda işləyir Təsviri və tətbiqi incəsənət, əmək təlimi 2009 T. T. İ.IV - 2 İlin sonunda əldə edilən nəticələr və indikatorlar İstiqamət: praktiki vərdiş-bacarıqlar və ideyaların incəsənətdə ifadə edilməsi T.t.IV.1 Şagird işin yaradılması zamanı təsviri incəsənətin bir neçə əsas elementləri və prinsiplərindən istifadə edir. Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: müxtəlif növ ştrix və xətlərdən istifadə edir • rəngləri qarışdırmaqla istədiyi yarımtonları (məs. sarımtıl-yaşıl, göyümtül yaşıl) alır • ağ və qara rəngi əlavə etməklə rəngin gücünü, tonallığını dəyişir • məkanı ifadə etmək üçün yarımtonlardan istifadə edir (ön plan – tünd, arxa plan açıq • tonlarla) Fiqurun, formanın və ya ornamentin təkrarlanması ilə ritmik kompozisiyalar yaradır • Kollaj, aplikasiya, mozaika və digər texnikadan istifadə etməklə (kəpənək, portret, meşə • və s.) simmetrik və asimetrik işlər yaradır Ön, arxa və orta plan və horizontal xətlərdən istifadə etməklə sadə perspektivin biliyini • nümayiş etdirmək T.t.IV.2 Şagird işin yaradılması zamanı müxtəlif material, texnika və prosedurdan istifadə etməklə eksperimentlər aparır. Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: müxtəlif faktura (müxtəlif növ rəngləmə, karton parçalar, basmalarla, örtülü səthin cızılması, • barmaqlar, köpük, çubuqlar, fırça ilə və s.) yaradır səhvləri (maneələr, qüsurlar) iş elementinə çevirir • müxtəlif materiallardan (toxuma, karton, məftil, ikincidərəcəli resurslar) istifadə etməklə • dekorativ və tətbiqi işlər yaradır T.t.IV.3 Ətrafda obyektlər arasındakı əlaqələri müşahidə edir və öz işində əks etdirir. Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: məişət səhnələrini çəkir (məs. məhsul, ailədə səhər, zooparkda) • əşyanın təsvirinin müşahidəçidən uzaq olmasına əsasən necə dəyişdiyini müşahidə edir və • işində təsvir edir təbiətdə və onda baş verən hadisələrin müşahidə nəticələrini təsvir edir (məs. gecə-gündüzün • başqa-başqa parçalarını, ilin fəsilləri və havanı ifadə edir) Təsviri və tətbiqi incəsənət, əmək təlimi 2009 T. T. İ.IV - 3 T.t.IV.4 Şagird öz duyğularını, əhval-ruhiyyələrini və ideyalarını işində təsvir edir. Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: • öz fikrində tutduğunu əsərdə daha yaxşı göstərmək üçün təsvir üsullarını seçir • təsvir növlərini yaradır • həyatda gördüyü maraqlı səhnələri ötürür, əhəmiyyətli detalları təsvir edir • yaxın insanları (ailə üzvləri, dostlar və s.), nağıl qəhrəmanlarını təsvir edir və onlara olan • münasibətini göstərməyə çalışır. T.t.IV.5 Şagird müxtəlif işləri planlaşdırır və yerinə yetirir Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: yerinə yetirilən işin ardıcıllığını planlaşdırır • hər növ fəallıqları yerinə yetirən zaman vaxt limitinə riayət edir • iş alətlərini, materialları seçir, onları zaman kəsiyində nizamlayır • xarab olmuş əşyaları və məktəb inventarını (kitab, xəritə) bərpa edir • müxtəlif sinif və ya məktəb tədbirlərini bəzəyir, dəvətnamələr və təbrik məkturbları, • dibçəklər, divar qəzetini, şənlik üçün afişanı hazırlayır məktəbin həyətini rəngli təbaşirlə rəngləyir • sinif otağını təmizləyir və səliqəyə salır və məktəbin həyətini təmizləyir • T.t.IV.6 Şagird problemin həlli üçün qrupda işləyir. Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: qrup işində (birgə qərar qəbul edilməsində, funksiyaların bölünməsində) iştirak edir • birgə işin yaradılmasında iştirak edir • problemin həll edilməsində sinif yoldaşlarına kömək edir •
Təsviri və tətbiqi incəsənət, əmək təlimi 2009 T. T. İ.IV - 4 İstiqamət: Kommunikasiya və şərh T.t.IV.7 Şagird fərdi iş və qrup işlərini təqdim edir və onlarda ifadə edilən ideyalar və istifadə edilən üsullar barədə söhbət aparır. Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: öz işlərində və digərlərinin işlərində istifadə edilən bədii üsullar və elementləri (material, • texnika, janr, kolorit, forma, ton, faktura və s.) ayırd edir nəyi bəyəndiyini, nəyi bəyənmədiyini qeyd edir • müəllim və sinif yoldaşlarının fikrini dinləyir • əsərdə fikrini nə dərəcədə ötürə bildiyini qiymətləndirməyə çalışır • əsər haqqında söhbət apararkən terminologiyadan istifadə edir • təqdimat zamanı suallar verir və eləcə də digərləri tərəfindən verilən sualları cavablandırır • geniş auditoriya qarşısında müəllif və ya şərhçi rolunda əsərləri təqdim edir • T.t.IV.8 Şagird anlayır ki, incəsənət - ideyaların ifadə edilmə vasitəsidir Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: insanların incəsənət əsərlərini yaratma səbəblərini sadalayır və təhlil edir • işdə nəyi ötürmək istədiyi haqqda danışır (arzu, emosiya, fikir, təəssürat) • incəsənət haqqında aludəçilik və peşə kimi müzakirə edir •
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: başqasının işini qiymətləndirdikdə korrektiv ifadələrdən istifadə edir • mübahisə zamanı başqasına söhbət etməyə imkan verir • sinif yoldaşlarının tərəfini tutur, iş zamanı onları həvəsləndirir •
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: teatral səhnəcikdə, sinif və məktəb şənlikləri və sərgilərdə iştirak edir •
Təsviri və tətbiqi incəsənət, əmək təlimi 2009 T. T. İ.IV - 5 muzeylərə və sərgilərə gedir • ekskursiyalara gedir və mədəni irslərlə tanış olur • İstiqamət: İncəsənətin kontekstdə dərk edilməsi T.t.IV.11 İncəsənətin müxtəlif sahələrini bir-biri ilə müqayisə edir. Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: təsviri üsullara, materiala, texnikaya əsasən incəsənətin müxtəlif sahələrinin əsərlərini • müqayisə edir incəsənətin müxtəlif sahələrinin ayrı-ayrı nümunəsinin təyinatını müzakirə edir (dekorativ, • tətbiqi, dini, estetik, informasiya) sahələrlə əlaqədar peşələri xarakterizə edir • incəsənət sahələrinin duyğu orqanlarına təsirinə və vaxt müddətinə əsasən müqayisə edir • məşhur abidələr, rəssamlıq nümunələri, heykəltaraşlıq, dekorativ-tətbiqi və xalq yaradıcılığı • nümunəsi haqqında informasiya toplayır, onları sinif yoldaşlarına tanış edir T.t.IV.12 Əsərlərin məzmunlarını digər fənlərdə keçilən materialla əlaqələndirir. Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: eyni mövzuda yaranan incəsənət əsəri və bədii əsərləri müqayisə edir • bədii əsərlərdə təbii hadisələri, fərqli relyefi, müxtəlif peşəli insanları tanıyır • T.t..IV.13 Şagird yerli mühitdə mövcud olan incəsənət əsərlərini təhlil edir. Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: yerli incəsənət xadimləri, onların yaradıcılığı barədə informasiya toplayır və sinif yoldaşlarına • tanış edir regionda yerləşən tarixi-memarlıq abidələrini təsvir edir • mühitin və dövrün incəsənət əsərlərinin (əsərdə konkret regionun landşaftı, memarlıq abidəsi, • dövr üçün xarakterik əşyalar və s.) mühit və dövrə nə kimi təsir göstərdiyini müzakirə edir
Təsviri və tətbiqi incəsənət, əmək təlimi 2009 T. T. İ.IV - 6 Proqramın məzmunu Təsviri incəsənətin əsas element və prinsipləri: Xətt (ştrix), rəng (rəngin intensivliyi, yarımton), faktura, forma (xətlərlə, rənglərlə əhval-ruhiyyənin ötürülməsi); əşyanın bütöv və ümumi ölçülərinin ötürülməsi; məkan verilişinin cəhdi (təsvirin miqyası və tonallığının vasitəsilə horizontun xətti, ön və arxa planın seçilməsi); simmetriya, ritm, tarazlıq.
Qələm, pastel, quaş, akvarel, təbaşir, kömür, rəngli kağız, karton, plastilin, gil, kəndir, məftil, şüşə və plastmas qutular, təbii və süni materiallar; müxtəlif materiallar və alətlərlə eksperiment.
Rəssamlığın, qrafikin başqa-başqa texnikası, basmalar, yonmaq, aplikasiya, kağız plastikası kollaj, mozaika, konstruksiya; kəsmək, yapışdırmaq, əymək, burmaq, toxumaq.
Fənlər arasında əlaqələrin, assosiasiyaların ötürülməsi: ideya mənbələri: məşhur rəssamların əsərləri, ətraf mühiti müşahidə etmək nəticəsində alınan təəssüratlar, fantaziya, bədii ədəbiyyat, film, müxtəlif növ tamaşalar. Ehtimal olunan mövzular: “Yayın bir günü”, “Mənim ailəm”, “Səhər”, “Ad günü”, “Kəpənək”, “Mənim sevimli heyvanım”, “Mənim məktəbim”, “Nağıllar aləmində”, “Teatrda”, “Küçədə”, “İdman yarışması” və s.
Yerinə yetiriləsi işlərin ardıcıllığını planlaşdırmaq, sinif otağını, həyəti səliqəyə salıb yığışdırmaqda iştirak etmək, vaxt limiti və təhlükəsizlik qaydalarına riayət etmək; xarab olmuş əşya və məktəb inventarizasiyasını (kitab, xəritə) bərpa etmək, başqa-başqa sinif və ya məktəb tədbirlərini bəzəmək, təbrik məktubları və dəvətnamələri, çərçivələri, dibçəkləri, divar qəzetini, bayram afişasını yaratmaq və s.
İş strategiyası: Müstəqil, cütlükdə, qrupda işləmək. Tədbirlər: Sinif və məktəb sərgisi, bayram, tamaşalara, muzeylərə, qalereyalara, şəhərkənarı mədəni irslərlə tanışlıq məqsədilə ekskursiyalara getmək.
İşinin təqdimatı (iş haqqında söhbət, qiymətləndirmə), suallar vermək, cavab vermək, təəssüratlarla, müşahidələrlə paylaşmaq, başqalarının fikirlərini diqqətlə dinləmək, başqalarının işləri və fikrinə qarşı hörmət göstərmək, başqalarının fikirlərinə diqqətlə qulaq asmaq, lazımi terminologiyadan istifadə etmək.
Təsviri incəsənətin məşhur nümunələrini nəzərdən keçirmək, tanımaq və konkret sahəyə aid etmək, sahələri müqayisə etmək, məzmunla digər fənlərdə keçilən materialları əlaqələndirmək; əsərdən alınan təəsüratlar haqqında söhbət aparmaq; əsərdə verilən əhval-ruhiyyəni tanımaq; yerli mühitdə mövcud incəsənət əsərlərinin təhlili (onların həyətləri, şəhərləri, kəndləri, rayonlarında yaşayan incəsənət xadimləri və onların yaradıcılığı haqqında informasiya toplamaq). Təsviri və tətbiqi incəsənət, əmək təlimi 2009 T. T. İ.VII - 1 VII sinif (keçid sinfi) İlin sonunda əldə edilən nəticələr Praktiki vərdiş-bacarıq və ideyaları ifadə etmək Komunikasiya və şərh İncəsənətin kontekstdə dərk edilməsi T.t.VII.1 İşin yaradılması zamanı təsviri incəsənətin elementləri və prinsiplərindən yaradıcılıqla istifadə edir
işlərini təqdim edir və başqa fənlərdə əldə edilən biliyin əsasında bədii əsərlər haqqında müzakirələr aparır
tətbiqi incəsənətin müxtəlif sahələrinin nümunələrini tarixi, dini və sosial kontekstlə əlaqələndirir
və işin yaradılması zamanı müxtəlif material, texnika və proseduru istifadə etmək vərdişini inkişaf etdirir
incəsənət - özünü ifadəetmə vasitəsidir.
məzmunlarını tarix və mədəniyyətlə əlaqələndirir
arasında əlaqələrə diqqət yetirir və onları öz işində əks etdirir
T.t.VII.9 Tənqid zamanı başqalarının işlərinə və fikrinə hörmətlə yanaşır
və incəsənət xadimləri ilə tanış olur
ruhiyyəsini və ideyaları öz işində əks etdirir
tədbirlərdə iştirak edir. T.t.VII.14 İctimaiyyətin həyatında incəsənətin rolunu araşdırır
planlaşdırır və yerinə yetirir
eləcə də ümumi məqsədə çatmaq üçün başqaları ilə əməkdaşlıq edir Təsviri və tətbiqi incəsənət, əmək təlimi 2009 T. T. İ.VII - 2 İlin sonunda əldə edilən nəticələr və onların indikatorları İstiqamət: İncəsənətdə praktiki vərdiş-bacarıq və ideyaların ifadə edilməsi T.t.VII.1 Şagird işin yaradılması zamanı təsviri incəsənətin elementləri və prinsiplərindən yaradıcılıqla istifadə edir Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: müxtləif növ cizgi və effektlərlə əhval-ruhiyyəni ötürür və fakturalar yaradır • müxtləif növ cizgi və effektlərlə işıq-kölgəni, işıq zolağını və düşən kölgə vasitəsilə əşyaların • həcmini göstərir peyzajı, küçəni (landşaftı) təsvir edərkən horizontal xətlərdən və nöqtələrdən istifadə edir • əsəri yaradarkən kompozitiv bölgünün əsas üsullarından, tarazlıqdan istifadə edir, məs., • nəzər nöqtəsini (hava şarında səyahət) birrəngli qradasiyadan istifadə edir • çoxfiqurlu kompozisiyaları təsvir edir • insanın fiqurunu əsas ölçüləri nəzərə almaqla təsvir edir • əsərdə (fiqurların hərəkəti, külək) müxtəlif bədii üsullarla dinamikanı göstərir • səhvi yaradıcılıq axtarışına çevirir •
Yüklə 491,17 Kb. Dostları ilə paylaş:
|