International Islamic Academy of Uzbekistan Volume 3 | IIAU Conference 1 | 2022 Google Scholar indexed Scientific-Theoretical and Practical Issues of Psychology of Religion in Uzbekistan DOI: 10.24412/2181-1385-2022-02-252-253 253 May 21 https://ares.uz/ Republican Scientific and Practical Conference so‘mdan maosh berilgan. Oylik tarqatilgach, qushbegi muallimlarga bolalar ta’lim-
tarbiyasiga jiddiy qarab, sifatli darslar tashkil etishlari bo‘yicha ko‘rsatmalar bergan
[3]. 1913 yil sentyabr oyining boshida Buxoro shaxrida yangi tipdagi 3 bo‘limli:
yozish va hisob xonasi, qiroatxonadan iborat maktab binosining qurilishi boshlanib,
unga birinchi gishtini qozikalon qo‘ygan [4].
Amir Olimxon buyrug‘iga binoan, 1913 yilda Buxoro shahrida yangi madrasa
qurilib, unda tafsir, hadis, kalom, usuli fiqh, hisob, tajvid, tarix fanlarini o‘qitish
yo‘lga qo‘yilgan. “Vaqt” gazetasida chop etilgan Imom Sobirjon Mustofiyning
“Buxoroda madrasa ta’sis etiluv munosabatila” nomli maqolasida madrasaning bosh
mudarrisi etib toshkentlik Xolmurod afandi tayinlangani, mudarris Sadriddin
maxdum hisob, handasa, faroiz, mudarris Ibodulla Maxdum fatvo fanlaridan dars
bergani haqida ma’lumot berilgan. Amir Olimxon bu madrasani tashkil etish haqida
qushbegi nomiga buyruq chiqarganida mulla Qamariddinning ta’siri ostida bir necha
mufti va beklar madrasani tashkil etilishiga qarshilik qiladilar. Ular madrasada
dunyoviy fanlarning o‘qitilishiga keng o‘rin ajratilganidan norozi bo‘lib, bu masalada
Burxoniddin qozikalonga murojaat kilishgan. Qozikalon bu ishning boshida shaxsan
amirning o‘zi turganini aytib, ularning noroziligiga chek qo‘ygan[5]. 1913 yil
oktyabrda Amir Olimxon topshirigiga binoan Nasrullo qushbegi va Burxoniddin
qozikalon shahardagi barcha madrasa mudarrislari faoliyati o‘rganib, axloqiy yetuk
va bilimli mudarrislarni tahsil berishga loyiq deb topganlar va noloyiqlari ishdan
chetlashtirganlar[6].
Xulosa qilib aytganda, Amir Olimxon ma’rifatparvar xukmdor sifatida maktab
va madrasalardagi ta’lim tizimini islox kilish va rivojlantirish mamlakat tarakkiyoti
uchun nechogli axamiyatli ekanligini anglab, bu borada sezilarli uzgarishlarni amalga
oshirdi.