Microsoft Word menejment va marketing asoslari

3-jadval. Boshqarish ta'limotidagi to’rt yo’nalish (maktab) 

---

19
№ Maktab 
nomlari 
Namoyandalari Turli maktablarning boshqaruv ta'limotiga 
qo’shgan hissasi 
1. Ilmiy 
menejment 
maktabi 
1340-1400 
yillar 
Amir Temur 
- Mamlakatni idora qilish va saltanatni 
boshqarish uslubi, strategiyasi va taktikasini 
joriy qildi. 
-XIV-XV asrlar voqealari va ijtimoiy 
hayotni o’zida aks ettirgan qimmatli asar 
Temur tuzuklarini yaratdi. Mazkur asarda 
bayon etilgan boshqarish yo’l-yo’riqlari, 
qonun-qoidalari, pand-nasihatlari 
O’zbekiston mustaqilligini mustahkamlash 
yo’lida xizmat qilmoqda. 
-Kuchli davlatni barpo etish, davlat 
hokimiyatining qaysi ijtimoiy toifalariga 
tayanishi, mansabdor shaxslarni ularning 
sifatlariga ko’ra tanlash va vazifalarga 
tayinlash borasida amaliy jihatdan 
mukammal bo’lgagn ta'limotni yaratdi. 
-Buyuk davlat arbobi, dunyoviy 
bilimlarning sohibi bo’lgan Sohibqiron 
markazlashgan davlatni barpo etishi orqali 
o’rta asrlarda buyuk shaxslar etishib 
chiqishi uchun moddiy, g’oyaviy zaminni 
yaratdi. 
(1885-1920) 
yillar
F. Teylor 
G. Emerson va 
boshqalar 
- Vazifani bajarishning maqbul usullarini 
topish maqsadida ilmiy tahlilni qo’llash. 
- Vazifani bajaruvchi eng maqbul xodimni 
tanlash va uning o’qitilishini ta'minlash. 
- Vazifani samarali bajarilishini 
ta'minlovchi xodimlarni zarur resurslar bilan 
ta'minlash. 
- Yuqori mehnat unumdorligini ta'minlash 
maqsadida xodimlarni muntazam 
rag’batlantirib turish. 
2. Mumtoz yoki 
ma'muriy 
menejment 
(1920-1950) 
A. Fayol, M. 
Veber va 
boshqalar 
- Boshqaruv printsiplarini rivojlantirish. 
- Boshqaruv funktsiyalarini bayon etish. 
- Tashkilotni yalpi boshqarishda sistemali 
yondoshuvni asoslash. 
3. "Inson 
munosabatlari" 
maktabi (1950 
yildan 
hozirgacha) 
E. Meyo, R. 
Laykert va 
boshqalar 
- Mehnat unumdorligini oshirish maqsadida 
o’zaro munosabatlardan qoniqish hosil 
qiluvchi usullarni qo’llash. 
- Kompaniyaning siyosati va istiqbolini 
xodimlarning xulq-atvoriga asoslangan 
holda tashkil etish. 
4. Miqdoriy 
G. Saymon,
- Murakkab boshqaruv muammolarini 

---

20
tizimli yoki 
zamonaviy 
menejment 
(1950 yildan 
hozirgacha) 
P. Druker, 
E. Deyl va 
boshqalar 
chuqurroq tushunish maqsadida turli 
modellarni ishlab chiqish va qo’llash. 
- Murakkab vaziyatlarning echimi bo’yicha 
boshqaruv xodimlariga yordam beruvchi 
miqdoriy usullarni ishlab chiqish.