Toshkent tibbiyot akademiyasi miokard infarkti, atipik kechishi, asoratlari
Yüklə 1,15 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Klinik ko‘rinishi
Asoratlanmagan Q tishchali miokard infarktining klinik belgilari. Transmural (Q tishchali) MI klinik kechishida quyidagi 5 davr farqlanadi: prodromal, o‘ta o‘tkir, o‘tkir, o‘tkir osti, infarktdan keyingi chandiqlanish davrlari. 1. Prodromal (infarktdan oldingi davr) - bir necha soatdan bir oygacha (o‘rtacha 2 - 18 kun) davom etadi, ba’zan esa bo‘lmasligi ham mumkin. Ushbu davrda biror turdagi nostabil stenokardiyaning (birinchi bor paydo bo‘lgan, avj olib boruvchi, spontan va boshqa) klinik belgilari kuzatiladi. Aksariyat hollarda EKG da ST segmenti va T tishchasi o‘zgaradi. Ayni vaqtda ushbu davrda nostabil stenokardiya belgilari bilan kechadigan barcha holatdarni MI bilan tugaydi deyish noto‘g‘ri bo‘ladi. Chunki ularning faqat 15 – 20 % da MI shakllanadi. 2.O‘ta o‘tkir davri miokardni o‘tkir ishemiyasining ilk klinik va/yoki asbobiy (EKG) belgilari paydo bo‘lgandan boshlab nekroz o‘chog‘i shakllangunga qadar bo‘lgan vaqt (30 daqiqadan 2 soatgacha). Bu davr davomida toj tomirlarda qon oqimini tiklash imkonini beruvchi trombolitik dori vositalarini o‘z vaqtida qo‘llab, miokarddagi morfologik o‘zgarishlarni orqaga qaytarish va nekroz o‘chog‘i hosil bo‘lishini oldini olish mumkin. MI ning birinchi klinik belgisi koronar arteriyani trombotik okklyuziyasi jarayonini tugashi yoki uni to‘satdan yuzaga kelishi (bemorda prodromal davr belgilari bo‘lmaganda) bilan bog‘liq. Uning boshlanishini bir nechta klinik turlari mavjud: og‘riqli (status anginosus); astmatik (status astmaticus); abdominal (status abdominalis); aritmik; syerebrovaskulyar; kam simptomli (simptomsiz) turi. Bemorlarning 80 – 95 % da MI anginoz - og‘riqli turda boshlanadi. Uning boshlanishida yurakda kuchli og‘riq huruji paydo bo‘lishi ko‘p uchraydi. Kuchli, siquvchi, bosuvchi, kuydiruvchi, “xanjarsimon” og‘riqlar asosan to‘sh ortida joylashgan bo‘lib, chap qo‘lga, kurak ostiga, jag‘ga uzatiladi, o‘limdan qo‘rquv hissi bilan birga kechadi va aksariyat hollarda 40-60 daqiqa, ba’zan esa soatlab davom etadi (status anginosus). Bir nechta qabul qilingan nitrogliserin, uzoq vaqt ta’sir qiluvchi nitratlar va og‘riqni qoldiruvchi narkotik bo‘lmagan analgetiklar samara bermaydi. Og‘riq asosan narkotik analgetiklardan keyin kamayadi yoki o‘tib ketadi. Ular ba’zan to‘lqinsimon kechib, ya’ni 20 - 30 daqiqa davom etgan kuchli og‘riqdan keyin 10 - 15 daqiqali tanafus kuzatiladi va yana kuchli xuruj boshlanadi. Ayrim xollarda yordam ko‘rsatilmasa ham o‘z – o‘zidan o‘tib ketishi mumkin. Ob’yektiv tekshirish. Yurak sohasida og‘riq paydo bo‘lgan vaqtdan 1-1,5 soatgacha bo‘lgan davr ichida bemor ob’yektiv ko‘rikda o‘ta qo‘zg‘aluvchan va tartibsiz harakatchan bo‘lib qolganligi kuzatiladi. U azoblanishni kamaytirish uchun o‘z holatini o‘zgartiradi, o‘tirib oladi, o‘ringa yotadi, turgan joyida qotib turadi. Ayrim bemorlarda ko‘rik vaqtida teri qoplami oqarganligi, qo‘l –oyoqlari muzlaganligi, yaqqol namoyon bo‘lgan terlash (o‘tkir tomir yetishmovchiligi, reflektor og‘riqli shok yoki chin kardiogen shokning erta klinik belgisi) aniqlanadi. Ko‘pincha lablarida ko‘karish kuzatiladi. Yaqqol namoyon bo‘lgan sianoz, bemor ortopnoe holatini egallashi, o‘pkaning pastki bo‘laklari ustida jarangsiz mayda pufakchali nam xirillashlar paydo bo‘lishi va nafas olish sonini oshishi o‘tkir chap qorincha yetishmovchiligi rivojlanganligidan dalolat beradi. Yurakni paypaslash va perkussiyasi: Paypaslashda chap prekardial sohada mahalliy og‘riq aniqlanadi, Bemor anamnezida chap qorincha kengayishiga olib kelishi mumkin bo‘lgan kasalliklar (AG, aterosklerotik yoki infarktdan keyingi kardioskleroz va boshqalar) bo‘lmasa MI o‘ta o‘tkir davrida yurak chegaralari kengayishi kuzatilmaydi. Yurak auskultasiyasi: Ishemiyaga uchragan chap qorincha miokardining qisqaruvchanligi pasayganligi hisobiga yurak cho‘qqisida I ton sustlashganligi kuzatiladi. Chap qorinchani erta diastolik bo‘shashishi sekinlashishi yoki aortada bosimni pasayishi hisobiga II ton susayadi. Kichik qon aylanish doirasida venoz dimlanish natijasida o‘pka arteriyasida bosim oshishi hisobiga uning proyeksiyasida II ton aksenti aniqlanadi. Ayrim bemorlarda aortani yaqqol namoyon bo‘lgan aterosklerozi hisobiga ham aortada II ton aksenti eshitilishi mumkin. O‘tkir tomir yetishmovchiligi rivojlanganda QB asosan sistolik bosim hisobiga pasayadi. Bir vaqtning o‘zida pulsni to‘liqligi va balandligi kamayadi hamda tezlashadi. Yüklə 1,15 Mb. Dostları ilə paylaş:
|