Zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish

RSA shifrlash algoritmidan foydalanishning afzalligi 
RSA taklif qiladigan katta afzallik uning kengaytirilishidir. U 768bit, 1024bit, 
2048bit, 4096bit va boshqalar kabi turli uzunlikdagi shifrlash kalitlari bilan birga 
keladi. Shunday qilib, hatto pastki kalit uzunliklari muvaffaqiyatli sindirilgan bo'lsa 
ham, siz kattaroq uzunlikdagi kalitdan shifrlashda foydalanishingiz mumkin. Chunki 
kalit ustida takrorlashning murakkabligi kalit uzunligining har bir o'sishi bilan ortadi. 
RSA oddiy matematik yondashuvga asoslangan, shuning uchun uni Ochiq 
kalitlar infratuzilmasida (PKI) amalga oshirish osonlashadi. PKI va uning 
xavfsizligiga moslashish RSA ni bugungi kunda eng ko'p ishlatiladigan assimetrik 

---

shifrlash algoritmiga aylantirdi. RSA SSL/TLS sertifikatlari, kriptovalyutalar va 
elektron pochtani shifrlash kabi ko'plab ilovalarda keng qo'llaniladi. 
Bu rasimda biz bu rasimda RSA algoritimini kriptovalyutalar yani jahon 
bozoridaham qo’llanilishini ko’rishimiz mumkin 
2.Tarmoqda uzatilayotgan axborot yaxlitligini ta'minlashda ochiq kalitli 
kriptografik algoritmlardan foydalanish holati 
1.ECC assimetrik shifrlash algoritmi 
2.ECC shifrlash algoritmidan foydalanishning afzalligi 
1. ECC assimetrik shifrlash algoritmi 
1985 yilda Nil Koblitz va Viktor S. Miller ismli ikki matematik 
kriptografiyada elliptik egri chiziqlardan foydalanishni taklif qilishdi. Deyarli 

---

yigirma yil o'tgach, ularning g'oyasi 2004-2005 yillarda ECC (Elliptic Curve 
Cryptography) algoritmi qo'llanila boshlandi. 
ECC shifrlash jarayonida elliptik egri chiziq matematik tenglamani (y2 = x3 + 
ax + b) qanoatlantiradigan nuqtalar to'plamini ifodalaydi. 
RSA singari, ECC ham qaytarilmaslik printsipi asosida ishlaydi. Oddiy qilib 
aytganda, uni bir yo'nalishda hisoblash oson, lekin uni orqaga qaytarish va 
boshlang'ich nuqtaga yetib borish juda qiyin. ECCda egri chiziqdagi nuqtani 
ifodalovchi raqam boshqa raqamga ko'paytirilib, egri chiziqdagi boshqa nuqta 
paydo bo'ladi. Endi, bu jumboqni hal qilish uchun siz egri chiziqda yangi nuqta 
topishingiz kerak. ECC matematikasi shunday qurilganki, hatto asl nuqtani 
bilsangiz ham, yangi nuqtani bilish deyarli mumkin emas.