Globallashuv indeksi bo„yicha dunyo mamlakatlari reytingi
(2013, 2016- yillar)
№
2013 yil
№
2016 yil
Mamlakat
Indeks
Mamlakat
Indeks
1
Belgiya
92,30
1
Shveysariya
89,35
2
Irlandiya
91,79
2
Niderlandiya
89,14
3
Niderlandiya
91,33
3
Belgiya
88,95
4
Avstriya
89,48
4
Shvetsiya
88,17
5
Singapur
88,89
5
Buyuk Britaniya
87,20
6
Daniya
88,12
6
Daniya
86,99
7
Shvetsiya
87,63
7
Avstriya
86,40
8
Portugaliya
87,07
8
Germaniya
85,30
9
Vengriya
86,85
9
Fransiya
85,19
10
Shveysariya
86,28
10
Finlandiya
85,13
Shu jumladan:
82
Qozog‗iston
58,04
81
Qozog‗iston
64,39
87
Qirg‗iziston
56,12
86
Qirg‗iziston
63,14
54
Tojikiston
40,79
163
O‗zbekiston
46,93
70
Turkmaniston
36,06
67
Tojikiston
46,36
74
O‗zbekiston
34,41
84
Turkmaniston
42,02
Manba:
http://gtmarket.ru/ratings/kof-globalization-index/info
Indeksni shakllantirishda manba sifatida Jahon Banki, Xalqaro valyuta
jamg‗armasi, BMT, Xalqaro telekommunikatsiya ittifoqi va boshqa xalqaro
tashkilotlar hamda statistika institutlari ma‘lumotlarining ixtisoslashtirilgan
bazalaridan foydalaniladi. Globallashuv indeksi bo‗yicha 2013- va 2016- yillarda
birinchi o‗ntalikda o‗rin olgan mamlakatlar ro‗yhati – jadvalda keltirilgan.
Uchinchidan, global raqobatbardoshlik indeksi (The Global Competitiveness
Index) Kolumbiya universiteti professori Ksave Sala-i-Martin (Xavier Sala-i-Martin,
Columbia University) tavsiyalari asosida ishlab chiqilgan bo‗lib, Jahon iqtisodiy
71
forumi (World Economic Forum) 2004- yildan boshlab aniqlanib kelmoqda
25
. Jahon
iqtisodiy forumi fikricha, mamlakatning raqobatbardoshligi davlatning va uning
institutlarini barqaror iqtisodiy rivojlanishni ta‘minlab berishi bilan belgilanadi.
Institutsional omillar bilan birgalikda ta‘lim va ishchi kuchining malakasini oshirish,
yangi texnologiyalar va bilimlarga ega bo‗lish ham asosiy omillar sifatida e‘tiborga
olinadi.
Jahon iqtisodiy forumi tadqiqotlariga ko‗ra, mamlakatlarning reytingi ikkita
indeks bilan aniqlanadi:
Global raqobatbardoshlik indeksi (Global Competitiveness Index, GCI);
Biznesni raqobatbardoshlik indeksi (Business Competitiveness Index,
BCI).
Global raqobatbardoshlik indeksi 113ta ko‗rsatkichdan iborat bo‗lib, turli
rivojlanish darajasida turgan mamlakatarning raqobatbardoshligini batafsil yoritib
beradi. Barcha ko‗rsatkichlar 12 ta guruhga kiritilgan:
1. Institutlar sifati.
2. Infratuzilma.
3. Makroiqtisodiy barqarorlik.
4. Sog‗liqni saqlash va boshlang‗ich ta‘lim.
5. Oliy ta‘lim va kasbiy tayyorgarlik.
6. Tovar va xizmatlar bozorining samaradorligi.
7. Mehnat bozorining samaradorligi.
8. Moliya bozorining rivojlanganlik darajasi.
9. Texnologik rivojlanganlik darajasi.
10. Ichki bozorning hajmi.
11. Korxonalarning raqobatbardoshligi.
12. Innovatsion salohiyat.
25
Индекс глобальной конкурентоспособности. http://gtmarket.ru/ratings/global-competitiveness-index/info
72
4.3-jadval
Dostları ilə paylaş: |