Xviii bob. Elekòromagniò ÒO‘lqinlar

Sinov savollari
1
. Radiolokatsiya deb nimaga aytiladi? 2. Radiolokatsiyaning ish prin-
sipi qanday? 3. Radiolokatorning tuzilishi. 4. Radiolokatorning ish prinsipi.
5. Radiolokatsiyaning qo‘llanilishi. Unga uchta misol keltiring. 6. Radioast-
ronomiya astronomiyaning qanday bo‘limi? 7. Radioastronomik kuzatish-
lar qanday amalga oshiriladi? 8. Radioteleskopning tuzilishi. 9. Parabola
shaklidagi oynasimon antennali teleskopning tuzilishi. 10. Bunday
teleskopning ish prinsipi. 11. Bunday teleskop qanday to‘lqinlarni qabul
qiladi? 12. RAÒAN radioteleskopi to‘g‘risida nimalarni bilasiz? 13. Radio-
teleskoplar yordamida qanday kashfiyotlar qilingan? 14. Elektromagnit
to‘lqinlar yordamida molekulalarning spektrlarini ham o‘rganish mum-
kinmi? 15. Elektromagnit to‘lqinlarning qo‘llanilishi bilan bog‘liq bo‘lgan
qanday fanlar va fan bo‘limlarini bilasiz?
125- §. Zamonaviy aloqa vositalari. O‘zbekistonda
aloqa tizimi
M a z m u n i : zamonaviy aloqa vositasi; O‘zbekistonda telefon
aloqasi; uyali aloqa vositasi; elektron pochta va internet sistemasi.
Zamonaviy aloqa vositasi. XX asrgacha aloqa majmuasi, asosan,
feld’egerlik aloqasi va maxsus aloqadan iborat bo‘lgan. Lekin o‘tgan

---

399
asr aloqa tarmog‘ining keskin o‘zgarib ketishiga olib keldi. Ularning
ichida keng tarqalgani telefon aloqasidir. Òelefon kommutatorining
yaratilishi XX asrning eng buyuk ixtirolaridan biri deb bekorga tan
olinmagan. Bugungi kunda esa uyali aloqa vositasi, elektron pochta va
internet aloqa tizimi turmush tarzining ajralmas qismiga aylanib
bormoqda. Bu tizimlarning ish prinsi pi ham dastlabki radiotelefon
aloqadan keskin farq qilmaydi, faqat ular fan va texnikaning so‘nggi
yutuqlari, zamonaviy kompyuterlar va kosmik yo‘ldoshlar vositasida
amalga oshiriladi.