Baki – 023 Tərtibçi: Mirvari Abbas qızı İsmayılova
-ci mövzu. Azərbaycan dilində işgüzar və akademik
Yüklə 0,75 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
1-ci mövzu. Azərbaycan dilində işgüzar və akademik
kommunikasiya fənninin məqsəd və vəzifələri, funksional səciyyəsi. Cəmiyyətin müxtəlif təbəqələrinin, o cümlədən ziyalıların, ibtidaidən aliyə təhsilin bütün pillələrində hər kəsin nitq mədəniyyətinin təkmilləşdirilməsini, Azərbaycan ədəbi dilinin normalarının tələblərinə uyğun yazılı və şifahi ünsiyyətə nail 22 olunmasını zəruri edən tədbirlər. Cəmiyyətdə rəqabətəmüqavimətli mütəxəssis kimi gözəl yazılı və şifahi nitqə malik mütəxəssis olmağın əhəmiyyəti, effektiv ünsiyyətə girməyi bacarmaq üçün nitqin təsiretmə, inandırmaq üsulları. Müasir dövrümüzdə cəmiyyətin fəal üzvü kimi həyatda öz bilik və bacarığı ilə uğur qazanmaq istəyən hər kəsin şüurlu sürətdə milliyətindən asılı olmayaraq doğma Azərbaycan dilini öyrənməsinin vacibliyi. Cəmiyyətin qabaqcıl mütəxəssisinin səviyyəsi və mədəniyyətini şərtləndirən amillər: ən əvvəl onun şifahi və yazılı nitqi; danışıq və yazı üslubu; bu obrazı tamamlayan səliqəli, zövqlü geyim, təmkinli, mülayim davranış, yüksək intellekt, bilik və s. “Azərbaycan dilində işgüzar və akademik kommunikasiya” fənni müasir dövrümüzdə ictimai münasibətlərin hüquqi cəhətdən tənzimlənməsi, sosial normaların dövlət mühafizəsi və qanunla təmin edilməsi üçün müəyyən olunmuş normaların əsasları kimi. Azərbaycan Respublikasında yaşayanların ana dilinin ictimai-siyasi həyatın bütün sahələrində tətbiqinə imkanı olmamasının, ölkə ərazisində Azərbaycan dili işlənsə də, onun işgüzar üslubunun formalaşmasında yaranan çətinliklərin, idarə və təşkilatlarda sənədləşmələrin, rəsmi-işgüzar üslubun Azərbaycan dilində zəif inkişaf etməsinin səbəbləri. Rəsmi-işgüzar, eləcə də rəsmi üslubun Azərbaycanda nisbətən cavan sahə hesab olunduğu və bəzən bu üslubların fərqli sahələrə xidmət etdiyi qarışdırıldığı üçün hər iki üslub haqqında müəyyən məsələlərin şərh edilməsi. Bu məsələlərlə bağlı biliklərin mənimsənilməsi bilavasitə Azərbaycan cəmiyyətinin bütün sosial təbəqələrini əhatə etdiyi üçün Azərbaycan dili, onun zənginliyi, imkanları, realizə formaları haqqında, nitq mədəniyyətinin nəzəri əsasları, Azərbaycan ədəbi dil normaları, onun variantları, funksional üslubları, natiqlik sənətinin sirləri ilə bağlı biliklərin verilməsinə yaranan ehtiyac, onların bir-biri ilə əlaqəli şəkildə şərhİ. Bu istiqamətdə əsas yük ali məktəb müəllimlərinin, xüsusilə filoloqların üzərinə düşdüyü üçün məhz ali 23 məktəbdə mühazirə deyən, öz dil kimliyi ilə başqalarından seçilən müəllimlərin – akademik lektorların borcu və vəzifəsi, eyni zamanda yeni elmi baxış bucağından şərh olunmaqla qədim Azərbaycan dilinin tarixi, mənşəyi haqqında tarixi həqiqətlərin nəinki gənclərimizə, ictimai həyatın çox müxtəlif sahələrində çalışan mütəxəssislərə çatdırılması, məsələnin ictimai-siyasi əhəmiyyəti. Azərbaycan cəmiyyətinin ictimai və sosial həyatında çox önəmli yer tutan rəsmi və rəsmi-işgüzar sənəd növlərinin tərtibində dövlət və beynəlxalq standartlara uyğun kommunikativ ünsiyyətin normalarının, işgüzar və akademik kommunikasiyanın spesifik xüsusiyyətləri. İşgüzar ünsiyyət bacarığının formalaşdırilmasında effektiv ünsiyyət vasitəsi olan nitq alətinin öyrənilməsi. İşgüzar ünsiyyət – kommunikasiyanın formaları: yazılı və şifahi nitq. İşgüzar kommunikasiyanın yazılı forması dövlət orqanları, təşkilatlararası və təşkilatdaxili, təşkilatlarla fiziki şəxslər arasında hüquqi və istehsalat fəaliyyətindəki yazışmalar və dövlət, qeyri-dövlət və ya özəl olmağından asılı olmayaraq idarə, müəssisə, təşkilat və qurumlarda idarəetmə prosesində əhatə olunan müxtəlif sənədlər. Rəsmi-işgüzar üslubun şifahi forması, rəsmi-işgüzar nitqin müəyyən dairələrdə iş maraqları olan, işgüzar münasibətləri qurmağa və işgüzar məsələlərin həllinə səlahiyyətli şəxslər tərəfindən istifadə olunması, bu zaman işgüzar ünsiyyət qurulması. Buna görə rəsmi-işgüzar dilin yazılı və şifahi formalarının hər biri haqqında məsələlər ayrıca şərh olunmalıdır. İstənilən sahə ilə bağlı elmi biliklərin ali məktəbdə qazanılması üçün ali məktəb natiqliyi olan akademik kommunikasiyanın funksional səciyyəsinin şərhi. Bu bilik və bacarıqlara yiyələnmək cəmiyyətin bütün sahələrini əhatə edən mütəxəssislərin mədəni və kommunikativ səriştəliliyinin formalaşdırılması. Məsələlərin şərhində dilin tətbiq sahələrinin nəzərə alınması. Yüklə 0,75 Mb. Dostları ilə paylaş:
|