12.
Graflar haqida umumiy ma’lumotlar.
Graflar va ularni berish usullari.
Graflar matematikada strukturlar va ulanishlarini ifodalash uchun
muhim vosita sifatida xizmat qiladi. Graflar, ob'ektlarning (raqamlar,
matnlar yoki boshqa narsalar) o'zaro bog'lanishini tushuntirishga
yordam beradi. Grafning asosiy tushunchalari quyidagilardir:
1.
Nuqtalar (Vertexlar): Grafning asosiy elementlari bo'lib, ob'ektlarni
yoki holatni ifodalaydi.
2.
Chegaralar (Edge, Arc): Graflardagi nuqtalar orasidagi
bog'lanishlarni ifodalaydi.
Graflarni taxlil qilish uchun bir nechta usullar mavjud. Ular
quyidagilardan iborat:
Koordinat jadvali: Grafning nuqtalarini va chegaralarini jadval
shaklida berish.
Insidentlik matrisa: Grafning nuqtalarini va chegaralarini nuqtalar
va chegaralar orasidagi bog'lanishlar bilan ifodalangan matrisa
shaklida berish.
Qo'shnichilik matrisa: Grafning nuqtalarini va chegaralarini
nuqtalar orasidagi bog'lanishlar bilan ifodalangan matrisa shaklida
berish.
Graflar ustida amallar:
1.
Grafni birlashtirish: Ikki grafni birlashtirish, ularning barcha
nuqtalarini va chegaralarini o'z ichiga olgan yangi graf hosil qiladi.
16.Eyler va Gamelton graflari va sikllar:
Eyler graf: Barcha nuqtalardan o'tuvchi va boshlang'ich nuqtasiga
qaytuvchi zanjir.
Gamelton graf: Barcha nuqtalardan o'tuvchi va boshlang'ich
nuqtasiga qaytuvchi marshrut.
2.
Grafni kesish: Graf kesishi, ikki grafning umumiy nuqtalarini va
chegaralarini o'z ichiga olgan yangi graf hosil qiladi.
17.
Graflarning metrik xarakteristikasi:
Masofa: Grafda ikki nuqta orasidagi eng qisqa yo'l.
Diametr: Grafning eng uzoq masofasi.
Radius: Grafning nuqtalaridan eng kichik masofa.
Planar graflar:
Planar graf: Graf, uni nuqtalar va chegaralar orasida
kesishmasdan chizib tashlantirsa, planar deyiladi.
Daraxtlar:
Daraxt: Har bir nuqta bitta ota-ona nuqtaga bog'langan, siklsiz
graf
.
Dostları ilə paylaş: |