Yardılamaq, kömək ləmək



Yüklə 5,25 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə38/58
tarix25.03.2017
ölçüsü5,25 Kb.
#12341
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   58

Qursatmaq
13
:
 yetirmək, bəsləmək.
 
Qurşak
: quranmış ayqıt: qılınc. 
Qurşak
: > 
quşak.  
Qurşaklamaq
: <> qucaklamaq: kovcaklamaq, 
qurşalamaq < kov <> qab.
 
Qurşaq
: kürdanğ
13
 
Qurşalamaq:
 çevrələmək, qurşamaq, təhrik etmək.
 
Qurşalamaq
: < qur. qurmaq, bərkitmək, təhrik etmək. 

 
sözün özü 
 
 
121
Qurşamaq: q
ısnamaq,  devrinə çevrilmək, çevrəsinə 
burulmaq, bəsləmək, süsləmək, giydirmək, 
geyirmək, donamaq, hazırlamaq, axtarmaq, 
tapınmaq
 
Qurşanmak
: asınmak, takınmak, taxılmak (qılıç, 
mıltık).
 
Qurşanmaq
: yapılmaq, yapışmaq, bulaşmaq. 
Qurşant 
: burşant
 
Qurşav
: qurşaş, yağday
8
, tirə - yak
3
.
7
, aylana - tirə, 
ara, aynala
4
, orta, vəsət, şərait, halqa, döngələk, 
baldak, bucra, yarpak, budak, uşak, sap, yιğιrιk, 
şιğιrsιk, kamav, qurçö, qabav, bilokaj, burşant.
 
Qurt 
: böri, mücək  
 
Qurtarmaq
< qutqarmaq, çözmək, qutlu etmək, 
qutkazmaq
9
, s
ıçratmaq
, irgətmək, qutquzuşmaq, 
 
Qurtundu
: sonuncu
 
Quru
: qara, köksüz
ka
, verimsiz, xoruq, toprak, yer, 
yararsız, dəğərsiz, boş, falsız, əbəs, dəyərsiz, əli 
boş, məhrum, yalnız, sadə, lüt, batı

, ğurub (kuyu, 
quyu, kiru, kuyqaru), bir şeyin cevrəsi
ka
, kuyqan, 
qorulmuş, qovrulmuş, yanmış, munğ, azap, izər, 
aza, azar, bayram toplantısı
9
,\ quru sevda: 
quru(qara) kalay\ quru əl
9
: boş əl\ quru yer: qara 
topraq\ sarqın, solqın, pozqın\ üzün qurusun.
 
Qurub
: kuyqaru, kuru.
 
Quruh
: torkom
3
, öyköm
3
, top
4.5
, tudə
6
, topar
8
, aradaş, 
topar, bölək
 
Qurukçu
: geri qalan, başqaların təqib edən\ 
quyrukçuluk.
 
Qurukçuluk
9
: arkadan tə'qib edən.
 
Quruklu
9
: əğrəb < əğri. əğri quyruq.
 
Quruqmaq
14
: hazırlamaq. 
Quruq
: dayaz çukur\ arka\ oynaş.
 
Quruqmaq
: bir tərəfə gönülmək, doğrulanmaq. 
Quruqsuz
: yalançı, oğladsız, bəfasız.
 
Qurul
: toplantı, görüşüm, yönətim yeri.
 
Quruluş
:
 qurum, biçim, çəkil(>şəkil), yapılış 
Qurulmaq:
 köpərmək, köpəlmək, şişmək, 
qurulanmaq.
 
Qurultay
: toplantı. gəbləşik.
 
Quruluş:
 cəm, toplum, topluluk, toplanma, toplama, 
dərnək, birlik, düzülüş.
 
Qurum
: təpəcik, quram, qonaqlıq, yığıncaq, toy, 
düyün, yığım, 
quruluş, biçim, çəkil(>şəkil), 
yapılış,
 toprak birikimi, böyüklənmək\ qurum 
satmaq: böbürlənmək, böyüklənmək, təkəbbür\ 
quruluş, bünyə, yapı, yapılış, müəssisə\ qalın his\ 
paralardan oluşa tüm
\ Qurum 
satma
q:böyüklənmək,  qurunmaq,
 
Qurum
: üzüm danası\ qujum, qumçə > qunçə
 
Qurumaq
: qatılaşmaq, qavrılmaq, verimsizləşmək\\ 
qurak: quru adam, quru qadın, quru ərkəkək: qısır.  
Qurumaq
: < qur. quruqa düşmək, kic qalmaq, 
kicəlmək.
 
Qurumaq
: qatılaşmaq, buruşmaq, cılızlaşmaq, 
çalıqmaq
8
, sarıqmaq, üyşmək, yığnamak, 
 
Qurumsaq
:
  
qurmaq, quraşdırmaq. 
Qurumsaq
: < qur. qoşumçu, qovuşdurucu
3
, ortamçı
5,
 
araçı
5
, qoşmaçı 
6
, aradaşçı
7,
 düşüşdürüci
8

pezəvəng
1
.
 
Qurumuş
: keçmiş, çakşıl
8
, keşimiş, keşiyib, əsgi, 
qona
9
\ qona adət: əsgi adət.
 
Qurun
: qurul, kibyoli, kurqun, xudpərəst,.
 
Quruncaq
: qoruncaq.
 
Qurunma:
 böyüklənmək, böyüklənmək, qurum 
satmaq, böbürlənmək, qurum, təkəbbür.
 
Quruntu
: xulya, işgi, quşqu.
 
Quruntu
: qoruntu, qayqı, quşqu, işgil, şübhə, sakıntı, 
çəkinti, qarabasma, qurqu, ovham, vəhm
 
Quruntulu
: işgilli, quşqulu
 
Qurup 
: öbür, bölək, tapqır, taxım, yığın, kümə\ öbək - 
öbək: kümə - kümə, ylğın - yığın: taıxm - taxım: 
topar - topar, tapqır - tapqır.
 
Qurup
: < qurmaq, yığmaq. 
Qurur
: qurum, köp, sevinc, kıvanc
8
, şadlıq, güvənc 
 
Qurur(mak): qururlanmaq, köpərmək, köpəlmək, 
şişmək, qurulmaq, tikilmək.
 
Qururlanmaq:
 köpərmək, köpəlmək, şişmək, 
qurulmaq, köpərmək, köpəlmək, tikilmək. 
 
Quruş
: barış, yığış # savış: savma, dağılma. 
 
Quruşmaq
: bərkinmək, məş bağlama.  
Quruşmaq
: bir şeyin başqa bir şeyə atılması ; 
qarışması ;  qatılması, qovuşmaq, yığışmaq, 
birikmək, varışmaq, barışmaq,: uyuşmaq, 
keçələşmək, köməkləşib bir şey yapmaq
 
Quruşmaq
: qoşu, qoşuşmak , məşləşmək, yarış, 
bəyqə
5

 
Quruşuq:
 duruşuq, kələk, buruşuq, qurqu 
 
Qurutmaq
: quru duruma gətirmək\ qurut ! qurt
9
 !\ 
qurukluk: qara, toprak\ boş, quru qurusuna: boş 
boşuna\ quru gəp: quru söz\ qurudum: mat qaldım\ 
yok etmək\ qurudu geddi: yok oldu geddi.
 
Quruy
13
: yardım.
 
Quruyub
: keşiyib, çəkilib, çakışıb
8
, çəkişib.
 
Qurz
: < qurt. qart. qurs, gürbüz, qopuz.
 
Qus +
: qus quru
8
: qup quru.
 
Qusalə
: < gösələ
4
.
 
Qusmaq
: < kov. kosamaq: qazmaq, dışarı vermək. 
çıkarmaq (qurmaq: süt cocuğu üçün)
8
 
Qussə

met
 qasık, sağıs, mütəəssir, tutsə, bulut, büküt, 
tusqak, tussa, qapsa,  tasa, qayğı, qapsa
 
Qusur
: < qısır, kəsir.
 
Quşad
: karvanın qonaldığı yer, güvşad.
 
Quşak
  : duvarı möhkəmlətmək üçün, içinə çevrəsinə 
dayak, ağa qouymaq.                    
Quşak
 : bir kürə ; şar üzərində, paralel iki xəddin 
ortasında qalan bölük. girdə ; yanqılış ; yanqılıc ; 
əyri kəsilmiş ; qırılmış ; biçilmiş hər bir şey: > 
(qaşıq, qırcanmaq, qırışıq, qırışmal, qeyqacı, üzük 
qaşı, dağın təpəsindəki qeyqacılıq). 
Quşak
: buğum, muun, qurşak, soy, nəsil\ Quşak 
qorumaq
: namusun ; soyun qorumaq\ Quşağına 
çəkmək
: atasına bənzəmək\
 
Quşak
 
çəkmək
: soy 
sürmək\ Quşak çözmək: sevişmək\ Quşak kuşağa
soydan soya 
 
Quşak
: duvarın içində ; möhkəmlətmək üçün qoyulan 

 
sözün özü 
 
 
122
dirək ; ağac. bu ağacın adına quşaklama, bu  
işəisə quşalama deyilir: çevrələyən, qoruyan, 
möhkəmlədən\ quşaklı duvar, quşaksız duvar.
 
Quşaq(qovşa
q): bağ , bağım, əkləm, boğum
9
. dolaq, 
sarıq, belbağı\ qurşanmaq: belə quşak bağlamaq, 
quşak giymək  sarılmaq\ yer şarının ayrı ayrı 
bölgələri, çevrə, dayirə\ iki dirəyi bir birinə 
bağlayan üçüncü ağac
\ Quşaq
9:
 qarın, bölgə, 
məntəqə 
 
Quşamaq
: çevrəsini bağlamaq, çevrələmək, 
qurşalamaq: təhrik etmək
 
Quşat
: qurşalı, qurçalı, törəməli, hazır\ güşatalıq: 
hazırlıq, amədəlik, açıklıq\ güşatmaq: qurşatmaq: 
hazırlamaq\ yeri güşatmaq: yeri hazırlamaq\ 
güşatlı gəl: hazır gəl.
 
Quşatmaq
: mahasirəyə salmaq, çevrəsini sarmaq. 
Quşbakışı
: yukarıdan aşağıya kavrayıcı bir bakış, 
əyri bakış. 
Quşə
: < kov. gövşək, kovşak, kovsak, kovsalak, 
kovlangöz, kovşə, küyşə, quzey, burış
5
, burc, 
aralık,  buçak, yıkıx, cırık.
 
Quşkun
: şaşkın
 
Quşqu
: şübhə.quruntu.
 
Quşqulanma
q: quşqu bəsləmək\duymaq, 
şübhələnmək, çəkinmək, qorunmaq, sakınmaq\ 
quşqu: şübhə, quruntu,qurqu, qayqı.
 
Quşqun
: atın quruğunun altından keçirilən təsmə.\ 
1) 
<
 
 qoşmaq: quyaşkan, qoyuşqan
 2) 
kudruk
kuyruq: ip, bağ
.(
göydən palan yağsa, ququnu 
boynuma keçir).
 
Quşqurtmaq
: ürəkləndirmək, ğılavlandırmaq, təhrik.
 
Quşqusuz:
 əlbəddə. 
 
Quşluq
8
: səhərlə günortanın arası. 
 
Qut - qut
9
: qavqaçı.
 
Qut
: çara, baxıt, baxt, onğunlıq\ qutsuz: çarasız 
 
Qutaq
8
: güdə.
 
Qutalqa
: çıkış, çıkma, qurtuluş, yol, boşanış, 
boşuqlanış
 
Qutan
: balıq qapan, pelikan 
 
Qutar
: sonuç, son, intaha.
 
Qutardə
: boldə
8 
Qutarmək
: < 
1- 
qıt + ərmək\ 
2-<
 qut + ramaq 
butqarmək, buddamak, bitirmək, betürmək, 
bağlamaq, ayaklamak, basmak, əzmək,  ayağa, 
sona, dibə, başa çattırmak, başarmaq, sonamaq.
 
Qutlaq
: təbrik, qutluq, mutluq, onğur, onğun, 
şadyanalıq, müjdə, muştuluq, pay\ qutlanq sözlər
.  
qutlanq telgiram.
 
Qutlaqlar
8
: təbrik, qutuklar, qutluklar.  
 
Qutlu
: bərəkətli, uğurlu, verimli, 
sayalı. düşərli,
 
suvli 
sevli.
 
Qutluklar
: təbrik, qutuklar, qutlaqlar
8.
 
Qutluq 
: qutlaq, mutluq, onğur, onğun, muştuluq, 
şadyanalıq, təbrik\ qutluk sözlər, qutluq telqıramı.
 
Qutr 
: çap
1,
 həcm, cüssə, biçik.
 
Qutsal
: sıyın, torğan.
 
Qutsallık
: idqeleku > izqeleku > iyquluk.
 
Qutsuz
: badbakt.
 
Quttuqlama
: təkrarlama.
 
Qutu 
: < quytu. quyu. çukur.  qabırqa, qabırcak
8

cə'bə, cumba, komba, kümbə, bəsdə, qısqın
3
 
 
Qutuklar:
 təbrik, qutluklar, qutlaqlar
8
 
Qutulmaq
: qurtulmaq, baynalmak, baynımak, 
düzəlmək, sağalmaq, ayınqalmak, anık almak, 
iyiləşmək (kəsəldən açılmaq) çıxmaq, 
qapaklanmaq, qapanmaq, qabıq bağlamaq: yara 
qutuldu: yara qabıq bağladı, iyilənmək, nəcat 
tapmaq, bağlanmaq, bitmək, işlər ~: bittidi, ucuz ~: 
ağır olmadı
 
Qutulmaz:
 arımaz
4
 
 
 
Qutuluqsuz
: çıkışsız, qaçınılmaz\ qutuluqsuz durum: 
çıkışsız durum
 
Qutum
: niyyət\ bitgin, bitmək\ bərəkət\ əli qutumlu, 
qutumsuz: qısğanc
 
qutumlu
: bərəkətli, verimli
 
Qutumsuz
: qısqanc, bağlı, bərəkətsiz.
 
Qututlalqa
8
: qutulma, çıkma, çıkış. 
 
Quva
9
: qaranlık. yara qaranlık. 
 
Quvax
: kəpək
 
Quvalanmaq
9
: qaranqlaşmaq.
 
Quvan
4
: dovşan.
 
Quvıs
4
: ac.
 
Quvvə
: güc, qıtır, qurbat, ğucur. 
 
Quvvətli
: yorqa, yüryək, iti, dinc, yolaqlı\ allı, quvvətli 
kişi , allı kişi.
 
Quy
9
: gurultu.
 
Quyquy
9
: pırlanqıç, topaç.
 
Quylama:
 gömüş
9
, gömmə  
 
Quylamaq
: gömdürmək, gömdürüş, kovlamak, 
cumlamaq, gorlamaq, qablamaq
 
Quylanan
: gömülən.
 
Quyma
8
: tökmə 
 
Quymaq
15
: yanmaq, yakmaq.
 
Quyruk 
: göz quyruğiyla: göz kıyısilə: göz ucuyla
 
Quyruq
: son, sonuc, quyuq, çunuq, qonquruq\ göz 
quyruğiyla: göz ucuilə.
 
Quytu yer
: quru yer, qaynuç., xəlvət, səssiz-səmirsiz 
yer.
 
Quyu 
: < koktu < kodqu < koytu (y >d) < kov. dərə, 
qazıq, çapık, quyuq, kovuq.
 
Quyuk
: koyuk, qalın, yığı 
 
Quyuq
: qalın, yoğun, qəliz.
 
Quyulmaq
6
: yığılıb, toplanıb, qalınlanmaq, qurumaq
 
Quyun
13
: qasırğa
 
Quz
: kambır, sırtın ; kəmərin qabarlığı ; tümsüklüyü.
 
Quzey
: kuy + zay. quru yer, çukur, gizli, ışıqsız yer, 
gömgəlik, gölgəlik, kuşəz, kuyaz, kuzluk, qızqaç, 
yel tutmayan, günəş görən, quytu yer, qaranququ 
arka. arka, dəmirqazık
8
 
Quzək
: < qoz, qoğzak.
 
Quzğun
: qarğa, alar qarğa, qara qarğa\ sarsağan\ 
qışqırar
13
.
 
Quzruf
: < quyruq.
 
Quzu dərisi
: bağana.
 
Qü 
: guyəş, gün, günəş.
 
Qücsüz qalmaq
: gəvşəmək, yayılmaq, arıklamaq, 
uzanmaq, gəvmək, genişləmək, yumuşamaq.  
 
Qüdə
: qoduk, kutuk, küçük.  
 

 
sözün özü 
 
 
123
Qüni salqıt
8
: direkt vergi, qüni vergi.
 
Qünq
: (mübhəm) < qonğırık. qaranlıq.
 
Qüşə 
: bucaq, çat
7
, sat
3
, künc, bürçük
6
, burış
4
, burc
5

bulunq, poçmək, cünğk 
 
Qütmək
: qovalamaq, ardamaq, tə'qibetmək.  
 
Qιlιk - yoruk
5
: cürüm - türüm
5
, yeriş  -duruş, qılık, 
xuy.
 
Qιmιldι 
: qılık, qιymιl, iş, fe'l, yol, çəm, adət, meyl, 
endik, istək.
 
Qιnağ
: qιsqιnc, işgəncə.
 
Qιr 
: ağ, qιrçιl\ qιr sakal: ağsakal
 
Qιrğay
9
: qιrğιç
7
, karqιs
3
(ç)
, oğıç
7
, ükkiş
4
, rəndə.
 
Qιrqι
: kəsgi, kərki, balta , pıçaq, çapacaq
 
Qιrtlaş
: baskιc.
 
Qιrιntιlar
: çırpı, şüvlər
 
Qιsğanmazlıq
: səbir, havlιqmazlιq.
 
Qιsqut
: cəza.
 
Qιsqιnc
: qιnağ, işgəncə.
 
Qιsrak 
: bücür
1
, külə,  basar, bəsdə boy, güdə boy
2

töpös
3
, kotiğan
4
, mıkır
4
, qoduk
,
 qoyuk, kodö
5

koyduk
5
, kəltəbakay
6
, karsak
7
, kəltə
8
, pistək
9

pindək
9
.
 
Qιsιk
: əziş, sιkιş, əziyyət.
 
Qιvrımlı
: aylavlı, virajlı.
 
Qιymιl 
: qılık, iş, qιmιldι, fe'l, yol, çəm, adət, meyl, 
endik, istək
 
Qιyιn
: ağιr 
 
Qιzιlgül
: gülələ
8
, gülalıq
8
, yuğa yapraklı
8
 
Qιzιltı
9
: ιşιq, şavıq
 
Qədər
(...+)
: saklı, yaklı, caklı.
 
Qəşşili 
: kötü ruh, qara ruh, qara quşlı, albastı, 
alvastı
9,
 cinli, tutqayli, qaqğınlı. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
sözün özü 
 
 
124
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
              
L, l 
 
    
 
 
Laxsıx
12
: çox danışan, lax adam.
 
Laxsıy
12
: laxla.
 
Lak
: sürgüç.
 
Lakırdıcı
: söyləmçən.
 
Laqaşa
: pəvəsək, pezəvər, yaramaz adam , işdən 
qanan ; qısan\ köynə, qavşaq > laf.
 
Laqğa 
: yanqır, boş söz, yanqıra, sandırak, şatpak
4

ağat
4. 
Lal 
: dudu, kəkəş, kəkəç
9
, güng
6
, mılkav
4,
 dilsiiz.
 
Lal edici
: güngləç
8
 
Lalə
: alala, qızğaldak
4
, çığıldən
8
, coğzın
5
.
 
Lampa 
: danğ, çırağ, ışıq.  
 
Lap çok:
 aşa çok, bərk çok, çok - çok, yakşı çok, iyi 
çok, bol - bol.
 
Lay - lay
: hüdi .
 
Lay 
: qatman, qatlaq, qat, sıra, yayım.
 
Lay
: palçık, batkak\ yayım, qat.
 
Leysan 
: sağnak
1
, kayma yağın
3
, qoyma yağın, 
ötgin
5
, sələ
6
, cələ, çabğa
8
, çala
8
, şakıma yağma
9

şıdırğı, subakşı
3
 (baskı).
 
Ləbələnmək
: yeləbirmək, dəbələnmək, yalavlamaq, 
yalabımaq, yıldırmaq.
 
Ləçək 
: alın danğı, alın bağı\ qaşbast, çankı.
 
Ləhimləmək
: qalaylamaq, kapşlamaq
9

kavşarlamaq
6
, şirətmək
5
, danekerləndirqiş
4

qavuşırmaq.
 
Ləkə 
: dağ
9,
  bənək, iz. yoğal, zigil, dat
4
, tap
4
, töbəl, 
təğmil
8
, timğil
3
, ənəkə.
 
Ləng
: atın pozuk ; əşkin yerişi.
 
Ləngə salmaq:
 dəngərləmək, dəngəmək, dincəlmək. 
 
Ləpə
: leber, möc.
 
Ləş
: öləksə
3
, yem 
tik3.7
, ölük
9
. şələ.
 
Lığ
: zığ, palçıq, çamur, çumur.
 
Lovğalanmaq:
 öyünmək, kupurayıv, maktanmaq.
 
Löhüm
: leh.
 
Luuk
12
: soğan.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
sözün özü 
 
 
125
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
          
M,m 
 
 
 
 
 
Mağara
4
: mə'dən, mağdan.
Yüklə 5,25 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   58




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin