keltirish mumkin: faylli server, bosmali server,
elektron pochta serveri,
kommunikatsion server. Tarmoqli dasturiy ta’minot lokal tarmoqda xizmat
ko‘rsatish va ishlashning turli variantlarini amalga oshiradi.
Bir darajali (bir rangli) tarmoqlarda barcha kompyuterlar teng xuquqli. Ular
tarmoqda aloxida ish joyi sifatida ishlaydi, lekin ayni shu paytda xar qanday tarmoq
kompyuterining
diskidan,
bosish
qurilmasidan
xamkorlikda
foydalanish
ma’lumotlarni uzatish imkoniyati mavjud bo‘ladi. Lokal tarmoqda keng tarqalgan
ish varianti sifatida fayl-server konsepsiyasidan foydalaniladi. U markaziy, nisbatan
kuchli tarmoq kompyuterining dasturiy ta’minoti tomonidan amalga oshiriladi. Fayl-
server tarmoq resurslarini boshqaradi va boshqa kompyuterlar ishchi stansiyalaridan
kirish imkonini beradi. Foydalanuvchi tomonidan birgalikda
foydalanish uchun
taqdim etiladigan asosiy resurs bu markaziy kompyuterning diskli xotirasidir. Bu
kompyuter xam fayl-server deb yuritiladi. Ishchi stansiyalar foydalanuvchining faol
ishlashi uchun mo‘ljallangan. Ishchi stansiya sifatida nisbatan arzon printer va xatto
qattiq diskka ega bo‘lmagan kompyuterlardan foydalanish mumkin. Dasturiy
ta’minot tarmoqning barcha foydalanuvchisiga dastur va ma’lumotlarni saqlash
uchun fayl-serverning
tashqi xotirasini, umumiy printerini taqdim etadi va ishchi
stansiyalari o‘rtasida axborotlar almashinuvini ta’minlaydi. Fayl-serverda
saqlanuvchi dasturlar va ma’lumotlar bajarish va
qayta ishlash uchun ishchi
stansiyaga aloqa kanali orqali uzatilishi kerak.
Tarmoq faoliyatini quvvatlovchi va tarmoq xizmatini tashkil etuvchi
tarmoqning dasturiy ta’minoti tarmoqli operatsion tizimni amalga oshiradi. Tarmoq
operatsion tizim tarmoq ishi uchun zarur. CHunki lokal shaxsiy kompyuterlar uchun
operatsion tizimlardan biri - DOS, Windows 7, OS/2, UNIX zarur.
Tarmoq operatsion tizim fayl-serverda odatdagi vazifalardan tashqari (diskka
kirish, fayllarni saqlash, xotiradan foydalanish) fayl-serverdagi ma’lumotlarga
ruxsatsiz kirishdan ximoyalaydi va foydalanuvchi xuquqlari asosida boshqaradi.
Bundan tashqari operatsion tizim turli operatsion tizim o‘rnatilishi mumkin bo‘lgan
barcha ishchi stansiyalar bilan ishlashni ta’minlaydi.