факультети «Бинолар ва иншоотлар қурилиши» кафедраси Қурилиш конструкциялари фанидан



Yüklə 0,63 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə4/9
tarix23.06.2023
ölçüsü0,63 Mb.
#134272
1   2   3   4   5   6   7   8   9
betonning-asosiy-fizik-mexanik-xossalari

2.Betonning hisobiy qarshiliklari 
CHegaraviy holatlarning birinchi guruhi uchun beriladigan betonning hisobiy 
qarshiliklari R
b
va R
bt
ning ishonchlilik darajasi 0,997 ga teng. Ularning qiymatlari 
me’yoriy qarshiliklarni ishonchlilik koeffitsientiga bo’lish orqali aniqlanadi: 
Siqilish uchun
R
b
=R
bn
/

bs
CHo’zilish uchun
R
bt
=R
btn
/

bt
bu yerda 

bs
va 

bt
- betonning siqilish va cho’zilishdagi ishonchlilik 
koeffitsientlari. Betonning siqilishdagi mustahkamligi bo’yicha klassini belgilashda 

bs
=1,3, cho’zilish bo’yicha esa 

bt
=1,5 olinadi. 
Lozim bo’lgan hollarda betonning hisobiy qarshiligi ish sharoiti koeffitsienti 

bi
ga ko’paytiriladi. Mazkur koeffitsient elementning ishlash sharoiti, ish bosqichlari, 
kesim o’lchamlari va boshqa omillarga qarab birdan katta yoki kichik bo’lishi 
mumkin. 
Ko’p karra takrorlanuvchi yuklarda betonning hisobiy qarshiliklari R
b
va R
bt
ish sharoiti koeffitsienti 

b1

1 ga ko’paytiriladi. 

b1
ning qiymati kuchlanishlar 
tsiklining nosimmetrik koeffitsienti 

b
=

b,min
/

b,max
hamda betonning turi va 
namligiga bog’liq holda aniqlanadi. Konstruktsiyani uzoq muddatli yuk ta’siriga 
hisoblashda agar beton mustahkamligining oshib borishini ta’minlovchi sharoit 
mavjud bo’lmasa (masalan, atrof muhit namligi 75 foizdan yuqori bo’lsa), u holda 
og’ir betonning hisobiy qarshiligi 

b2
=0,9 ga ko’paytiriladi. Ko’tarma kran, shamol, 
zilzila, portlash singari qisqa muddatli yuklar ta’sir etsa, 

b2
=1,1 olinadi. 


Betonning qarshiligiga ikki o’qli kuchlanish holati ham ta’sir etadi. Agar beton 
element bir yo’nalishda - cho’zilishga, perpendikulyar yo’nalishda-siqilishga ishlasa 
betonni qarshiligi kamayadi; bu hol ish sharoiti koeffitsienti 

b4
orqali e’tiborga 
olinadi. 

bi
koeffitsienti orqali betonning hisobiy qarshiligiga ta’sir etadigan boshqa 
omillar ham - elementlarning betonlash sharoiti (

b3
), ko’ndalang kesim o’lchami 30 
sm dan kichik yaxlit beton va temir beton ustunlarni betonlashda(

b5
=0,85), muzlash-
erish sharoiti (

b6
), quyosh nuri ta’siri (

b7
) va boshqalar hisobga olinadi. 
CHegaraviy holatlarning ikkinchi guruhi uchun betonning hisobiy qarshiligi 
ko’pincha miqdor jihatidan me’yoriy qarshiliklarga teng bo’ladi. R
b,ser
=R
bn
va 
R
bt,ser
=R
btn
. CHunki betonning siqilishga 

bs
cho’zilishga 

bt
ishonchlilik koeffitsienti 
1 ga teng deb olinadi, betonning ish sharoiti koeffitsienti 

bi
esa faqat quyidagi 
hollardagina hisobga olinadi: 

ko’p qirrali takroriy yuklar ta’siri ostida bo’lgan temirbeton elementlarni 
yoriqlar hosil bo’lishiga hisoblashda (R
bt,ser
=R
btn

b4
); 

og’ma yoriqlar paydo bo’lishiga hisoblashda (R
bt,ser
=R
btn

b4
); 

ko’p karrali takroriy yuklar ta’siri ostida bo’lgan temirbeton elementlarni 
og’ma yoriqlar paydo bo’lishiga hisoblashda ikkita ish sharoiti koeffitsienti e’tiborga 
olinadi (R
bt,ser
=R
btn

b1

b4
). 
Armaturaning me’yoriy qarshiligi R
sn
po’latning oqish chegarasiga teng 
bo’ladi, hisobiy qarshiligi esa R
s
=R
sn
/

s
ko’rinishida ifodalanadi. CHegaraviy 
holatlarning ikkinchi guruhi bo’yicha armaturada ham R
s,ser
=R
sn


Yüklə 0,63 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin