Suur Seviyeleri: 1°Acik; gozlerini acar, sorulara cevap verir, yeri ve zamani bilir, kim oldugunu ve ne oldugunu bilir.
2°Sesli uyarana cevap verir; gozlerini kendiliginden acmaz, seslenilirse acar, zaman, yer ve kimligi hakkinda
dogru seyler soylemeyebilir fakat mantikli konusur.
3°agrili uyarana cevap verir; sesli uyarana cevap vermez. Agrili uyarana (cimdik, tirnaga baski uygulama gibi)
cekerek veya bagirarak cevap verir.
4°Cevap vermez; agrili uyarana dahi cevap yoktur. suur tam kapalidir. Suur kontrolu bize, merkezî sinir sistemi
yani beyin fonksiyonlari hakkinda onemli bilgiler verir. 2°,3°,4° suur seviyeleri beynin iyi durumda olmadigini anlatir. (Kafa
yaralanmalari sonucu beyin odemi, sok vs. sonucu beynin yeterince kanlanamamasi, solunum bozuklugu sonucu
yeterince Oksijenlenmesi nedeniyle......) suuru kapali hastalarda agri hissedilemeyecegi ve hasta konusamayacagi icin
hasta muayenesinde, boyun ve omurga kiriklarinin olabilecegi gozden kacirilmadan muayeneler fevkalâde kontrollu
yapilmalidir. (Omurilik kesikleri ve kalici felclere dikkat!..)
l Buraya kadarki degerlendirmeler, hayati tehlikeye sokan durumlarla ilgiliydi. Hava yolu, solunum ve dolasimda
bir olumsuzluk tesbit edildiginde hemen tedaviye baslanmali ve hastanin hayatî fonksiyonlarinin devamini garantilemek
icin bozukluklar giderilmelidir. Ilk olarak hava yolu-solunum ve dolasim mutlaka duzeltilmeli ve hasta acil mudahale yerine
getirilene kadar desteklenmeye devam edilmelidir. Hayatî fonksiyonlar garantilendikten sonradir ki, diger tani koydurucu
bulgular ile hasta degerlendirilmeye devam edilebilir.
BAZEN HASTA COK KOTU ise veya YARALANMA COK CIDDI ISE DERHAL ACIL CANLANDIRMA (sunî
solunum, kalp masaji) ve TRANSPORT (hastanin daha techizatli yere sevki, nakli) GEREGI, DAHA ILERI
DEGERLENDIRMEYI GEREKSIZ KILAR!
IKINCI MUAYENE Ilk muayenede hayati tehlikeye sokacak bir lezyon bulunmadi ise acil nakil ve yeniden canlandirma
uygulamalarina gerek gorulmedi ise yapilir. Hastanin bastan-ayaga muayenesi ve lezyonlarin (anormal tanitici bulgularin)
tesbitine imkan verir. Muayeneye hasta dinlenerek, sikayetleri ve bunlarin sorgulari yapilarak baslanir. Takiben hayatî
bulgularin (solunum, nabiz, kan basinci, vucut isisi) kontrol ve kaydi yapilir. Ve muayeneye gecilir. Ikinci muayene
sonucunda hasta veya yaralinin ciddî bulgulari tesbit edilmis olur. Hayatî bulgularin kontrolu ve devamliligi surdurulurken
tedavi de sistemli bir sekilde surdurulur. Anlatilanlara dair mumkun oldugunca pratikler yapmaya calisin. Saglik personeli
tanidiklariniza zaman zaman eslik edin, gerekirse sorular sorun. Asinalik kazanmaya calisin. Isi ciddiye alanlar bilsinler ki,
bahisler giderek agirlasacak ve daha cok alâka isteyecek. Ilk konularin kazandiracagi ongoruden mahrum olanlar
ilerleyen konulari daha cok anlamayacak hatta sikici bulacak. Bir sonraki bahis, Solunum ve Dolasim sistemleri hakkinda
daha teferruatli malumat ile bunun uzerine insâ edilecek KALP MASAJI ve SUNÎ SOLUNUM. Takiben yahut
beraberindeki konu KANAMA ve SOK....