1-Ma'ruza. Mavzu

 
Kesimlar usuli. Kuchlanish 
Jismga ta'sir qilayotgan tashqi kuchlarning bu jismda ichki harshiliq kuchlarini qosil qilishi 
yuqorida aytib o'tilgan edi. 
Tashqi kuchlar jismni deformasiyalaydi, ya'ni shaqlini o'zgartiradi, ichki kuchlar esa jismning 
dastlabki shaqlini va hajmini saqlab qolishga intiladi. 
Materiallar qarshiligi masalalarini echish uchun jismning ichki kuchlarini va deformasiyasini 
aniqlay bilish zarur. Jismning biror kesimidagi ichkn kuchlarni aniqlashda kesimlar usulidan 
foydalaniladi. Bu usulning mohdyati kuyidagilardan iborat. 
F1
, 
F2
, 
F3
va
F4
kuchlar ta'sirida muvozanatda turgan jismni tekshiraylik (1.9-rasm,a). 
Agar bizni a b kesimda ta'sir qilayotgan ichki kuchlar qiziqtirsa, u holda biz jismni bu kesim 
bo'yicha fikran ikkiga ajratib, qosil bo'lgan qismlardan birini, masalan, deylik, unt qismini 
tashlab yuboramiz. U qolda qolgan chal qismiga tashqi F1 va F2 kuchlar ta'sir qiladi (1.9-rasm, 
b). Jismning bu qismiga muvozanatda qolishi uchun butun kesim bo'ylab ichki kuchlar ta'sir 
ettirish zarur. 

---

Bu kuchlar tashlab yuborilgan o'ng qismning qolgan chal qismiga ta'siridan iborat bo'ladi. Yahlit 
jismning ichki kuchlari bo'lgan bu kuchlar ajratilgan qism uchun tashqi kuchlar rolini o'ynaydi. 
Ichki kuchlar teng ta'sir etuvchisining kattaliga ajratilgan qismning muvozanat shartidan 
aniqlanishi mumkin. Ichki kuchlarning kesim bo'yicha taqsimlanish qununi, umuman olganda 
noma'lum. Bu masalani hal qilish uchun, har bir konkret qolda, tekshirayotgan jismning ichki 
kuchlar ta'sirida qanday deformasiyalaiishini bilish zarur. 
Shunday qilib, kesimlar usuli bilan bizni qiziqtirib kesimga ta'sir qilayotgan ichki kuchlarning 
yiqindisigina aniqlashga imkon beradi. Bu kuchlarning yiqindisi bitta kuchga, kuchlar juftiga 
yoki, umumiy qolda, kuchga va juftga keltirilishi mumkin. 
Agar kesimdan cheksiz kichki