NEFT MƏHSULLARI ƏSASINDA ALINMIŞ BİOLOJİ AKTİV STİMULYATORLARIN ALINMASI VƏ ONLARIN NOXUD BİTKİSİNİN İNKİŞAFINA TƏSİRİ C.Ş.Məmmədov, A.Q.Pirəliyev, F.D.Nəbiyev, N.D.Nəbiyeva, R.A.Əsədova Neftkimya Prosesləri İnstitutu Neft məhsullarında kalium, natrium və ammonium duzlarının sintezi və
onların “Sultan” noxud sortuna təsirindən bəhs edilir. Müəyyən edilmişdir ki,
kalium duzu verilmiş sahələrdə noxud bitkiləri böyümə və inkişafına görə natrium
və ammonium verilmiş sahələrdəkilərdən üstündür. Nəzarət sahəsində paxlaların
sayı 17-20, ammonium şorası və superfosfat verilən sahədə -28-30, stimulyator
məhlulu verilmiş sahədə isə 30-35 ədəd təşkil etmişdir. Müəyyən edilmişdir ki, hər
bir paxlada nəzarət variantında 20%-də, ammonium şorası və superfosfat gübrəsi
verilmiş variantda 40%-də, kalium stimulyatora verilmiş variantda isə 65%
bitkilərdə 2 ədəd noxud əmələ gəlmişdir.
Təcrübə sahələrindən toplanmış noxudun kütləsi nəzarətdə -260%,
ammonium şorası və superfosfat gübrəsi verilmiş variantda 250q, kalium məhlulu
verilmiş variantda isə 280q təşkil etmişdir.
Kalium məhlulu verildikdə noxud məhsulunun kütləsi 8,5% artmış olur.
UOT 631;631.8 “AZOFOS” PAYIZLIQ TAXIL ƏKİNLƏRİNDƏ MÖVCUD MÜRƏKKƏB MİNERAL GÜBRƏLƏRİ ƏVƏZ EDƏ BİLƏRMİ? C.M.TƏLAİ, İ.M.HACIMƏMMƏDOV, A.A.ZAMANOV Azərbaycan KTN, Əkinçilik Elmi-Tədqiqat İnstitutu, Bakı ş, Pirşağı qəs., Sovxoz 2, talai_akinchi@mail.ru Məqalədə AMEA Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunun “Azofos” mürəkkəb gübrəsinin müxtəlif normalarının Abşeronun suvarılan boz-qonur torpaqlarında “Qobustan” yumşaq buğda sortunun məhsuldarlığına, məhsulun keyfiyyətinə, hektardan zülal çıxımına və gübrədən azotun mənimsənilməsinə təsiri öyrənilmiş
və təsərrüfatlara tövsiyə olunan gübrə normaları ilə müqayisə olunmuşdur. Tarla təcrübələrindən və laboratoriya analizlərindən alınan nəticələr göstərdi ki, tərkibində azot və fosfor olan “Azofos” gübrəsi həm məhsuldarlığa həm də məhsulun keyfiyyətinə görə hal-hazırda təsərrüfatlara tövsiyə olunan mineral gübrələrdən aşağı göstəricilərə malikdir. Bu da təsərrüfatlara tövsiyə edilən gübrə normalarında təsiredici maddə hesab ilə 60 kq kaliumun olması ilə bağlı ola bilər.