1.2. Python uchun IDE muharrirlari Python kompilyator rejimida ishlash qobiliyatiga ega, unda buyruqlar va
operatsiyalar ular kiritilgandan so'ng darhol bajariladi. Python kompilyatori buyruq
qatoriga python buyrug'ini kiritish orqali chaqiriladi. Kompilyator ishlashning
namunasi (interfaol qobiq) rasm. 1.1 da keltirilgan. Ushbu rejimdan chiqish uchun
< CTRL > + < D > tugmalar birikmasidan foydalaning.
Interfaol qobiqda buyruqlar va amallar >>> interpetator so'rovidan so'ng
klaviaturadan kiritiladi. Har bir operatsiya tugmachasini bosish bilan
yakunlanadi, shundan so'ng Python operatsiyani bajaradi va natija yoki xato xabari
chiqaradi. Amaliyot natijasini biron bir o'zgaruvchiga bergandan so'ng, hech qanday
natija chiqmaydi va uni ko'rish uchun o'zgaruvchining nomini yozib tugmachasini bosish kerak.
Biroq, interfaol qobiqda dastur fayllari bilan ishlash noqulay. Bundan tashqari,
dasturning matnini uni bajarish natijalari bilan bir vaqtda ko'rish foydali
bo'ladi. Bunday funksiyalarni integratsiyalashgan rivojlanish muhiti ta'minlaydi (IDE
- Integrated Development Environment). IDE-ning afzalliklaridan biri bu sintaksisni
19
ajratib ko'rsatishdir - buyruqlar, satrlar, raqamlar va dasturlar va ma'lumotlarning
boshqa elementlari rang yoki shrift uslubida ta'kidlangan.
Python uchun eng oddiy IDE IDLE deb nomlanadi (1.2-rasm). Ushbu muhitda
siz dastur matnlarini muharrir oynasida tahrirlashingiz va ularni ijro etish uchun
ishlatishingiz mumkin. Bajarilish natijalari interfaol Python qobig'ining oynasi bo'lgan
ijro oynasida aks etadi (ya'ni, bu oynada buyruqlar ham bajarilishi mumkin).
Rasm. 1.1. Python kompilyator sessiyasi
