İngilizce Üçüncü Baskıya Önsöz
Siyasal İd eolojilerin
ilk baskısı, 1989-1991 deki Doğu Avrupa devrimlerinin arka planıyla ilgili ola
rak kaleme alınmıştı Geriye dönüp bakıldığında “komünizmin çöküşü”
hem bir dizi çok önemli,
çoğu zaman da iç içe girmiş siyasal-tarihsel gelişimin tezahürüydü hem de bu gelişmeleri hızlandı
ran bir öğeydi Bu gelişmeler arasında en göze çarpanları, küresel kapitalist ekonominin büyümesi,
etnik milliyetçilikle beraber dini köktenciliğin yükselişi, postmodern ya da “bilgi” toplumlarının
ortaya çıkışı, A B D ’nin hâkimiyetindeki tek kutuplu dünya düzeninin ve de küresel terörizmin do
ğuşu olmuştur
Baş döndürücü şekilde tarih, hızlandırılmış gibi gözükmektedir Eskiye ait kesin
likler ve m uteber iddialar artık şüpheyle karşılanmakta ve bazı durumlarda da tamamen ıskartaya
çıkarılmaktadır Tüm bu süreçlerin, siyasal ideolojiler üzerinde çok önemli yansımaları vardır Sık
lıkla sosyalizmin öldüğü belirtilmektedir; bazıları, Batı liberalizminin nihaî zaferini ilân etmekte,
buna karşın bazıları da liberalizmin bunalımına
işaret etmektedir; milliyetçilik ulus-üstü ve çok
kültürlülük kaynaklı meydan okumalara intibak etmeye çalışmaktadır, vs.
Bazı
yorumcular bu değişiklikleri, daha derin bir sürecin belirtileri olarak değerlendirirler: Biz
zat ideolojinin (ve, bununla beraber, programlı siyasal partinin) ölümü Tek kelimeyle, tipik özelliği
sosyal parçalanma olan ve kişisel tüketimin hâkim olduğu postmodern, küreselleşmiş bir dünyada
siyasal ideolojinin yeri yoktur Ancak,
şahit olduğumuz şey, (bunu söylemek,
daima tehlikeli de
olsa) tam da ideolojinin sonu değildir Çünkü tarihle beraber ana ideolojik gelenekler, aslında hızla
her şeye ayak uydurabilmektedirler Yeni ideolojik düşünce, dünyayı olduğu gibi anlama mücadele
si vermektedir ve açıkçası dünyanın nereye gittiğine dair çok fazla fikri de yoktur Ancak, siyasetteki
idealizmin ve anlamın ana kaynağı olarak ideolojinin -aldığı şekil ne olursa olsun- ideoloji hayatı
nı idame ettirmeye yazgılıdır Nihaî olarak, ideolojiden sıyrılmış siyaset ya da tüketimci siyaset,
mahkûm edilir Çünkü bu siyaset insanlara, maddî kişisel çıkardan daha büyük bir şeye inanmaları
için herhangi bir neden sunmamaktadır ve yine çünkü insanların kişisel anlatıları (hikâyeleri) an
cak, daha geniş tarihsel anlatılar içinde yer aldığında anlam kazanırlar
İşte bu üçüncü baskı, yukarıda ana hatlarıyla yer verdiğimiz meydan okumalara karşı ana ideolojik
geleneklerin ve bizzat ideolojinin nasıl uyarlanmış olduklarını dikkate almaya teşebbüs etmektedir Ki
tap, yeni gelişmeleri ve bu konudaki yeni yazıları bünyesine almak üzere güncelleştirilmiştir Özellikle
Birinci ve O n Birinci Bölümler değişen dünya düzeni, küreselleşme, postmodernite, postmodernizm
ve küresel terörizm gibi konulan dikkate almak için yeniden gözden geçirilmiştir Bu meseleler, yeri
geldikçe, post-liberalizm, post-Marksizm, post-feminizm gibi “post-izmlerin” ortaya çıkışına da deği
nen, birer birer ideolojilerin yer aldığı bölümlerde de tartışılmıştır İdeolojilerin içinde yer alan
önemli
gerilimleri ve rekabet eden alt geleneklere bölünmüş meselelere ışık tutmak ve bunları özetlemek
üzere yeni kutucuklar eklenmiştir Ayrıca ek “düşünür” ve “izmler” kutucuklarına da yer verilmiştir
Bu kitabın önceki baskıları üzerinde yorum yapan ve geri iletimde
bulunan herkese teşekkür
ederim Ayrıca bu üçüncü baskının, onların önerileri ve gündeme getirdikleri meselelerde belli bir
mesafe kat etmesini umarım.