gosterebildigime memnunum. - Buni senga ко ‘rsata olganimga xursandman. Bunda qo‘shma fe’llar bilan ifodalangan tarkibli sabab
hollari muayyan kelishik shaklida yoki ma’lum bir ko‘makchilar
ishtirokida keladi.
Tarkibli sabab holi «ot, ot xarakteridagi so‘z + yordamchi fe’J
+ sabab holini shakllantiruvchi vosita», «yetakchi fe’l + ko‘makchi
fe'l + sabab holi bogiamasini shakllantiruvchi vosita» ko‘rinishidagi
qo ‘ shma fe’ liar bilan ifodalanishi mumkin. Masalan, tubandakeltirilgan
gapda ishtirok etgan sabab hollari tarkiban tuzilishi quyidagicha: «ot.
ot xarakteridagi so‘z + yordamchi fe’l + ko'makchi (uchun - ifin)»
konstruksiyali sabab holi:
КопщтаШа oldugundan dolayi saatine bile bakmayi unuttu. - Gaplashayotganligi sababli soatiga qarashni ham unutdi. M urakkab
sabab holi. Mantiqan ikki va undan ortiq mustaqil
ma’noli so‘zning birikishidan hosil bo'lgan, ajralmas sintaktik
konstruksiyaga aylangan birikmalar - frazeologik birikmalar,
aniqlovchili, izohlovchili birikmalar, izofali birikmalar, murakkab
so‘z shakllari murakkab sabab holi vazifasini bajarib keladi. Bunda
ayni til birliklari tarkibli sabab holini shakllantirishda ishtirok etadigan
yordamchi komponentlar bilan yoki ayrim kelishik qo'shimchalari
shaklida qo‘llanilishi va ergashib kelgan fe’ldan anglashilgan harakat,
holatning bajarilish sabab ini anglatishi zarur.
Quyidagi misolda aniqlovchili birikma va ibora bilan
ifodalangan sabab holi ishtirok etgan:
§imdi gozlerini gormuyordum ama sesinin dolulugundan, bogazinda kelimelerin tikilmasmdan 213
herhalde heyecanlandigim, belki de agladigini samyordum. - Hozir ко ‘zlarini ко ‘rmayotgan edim, ammo о ‘pkasi to ‘lib,