Turk tilining nazariy grammatikasi. Xudayberganova Z, Hamidov X
§unlar. A nayol оут щ kabi.
S o 'ro q s ifa tla ri
(soru sifatlari) predm etlarni so'roq shaklida
ifodalaydi:
kag giin,
hangi tarla,
ne vazik,
nasil i§,
nice mutlu yillar, neredeki ev,
kaginci sinif,
kagar kisi,
nelik kuma§ kabi.
Kag so'ro q sifati predm etning m iqdorini so'roq shaklida
ifodalaydi:
kag (ki§i), kag (кигщ ) kabi.
H angi so 'ro q sifati predm etning
qaysi predm et, bir xildagi predm etlar ichidan aynan qaysi biri ekanligini
so'rovchi sifatdir:
hangi (giin), hangi (kiz), hangi (ц) kabi.
Ne so'roq
sifati predm etning holatini so'rovchi sifat b o 'lib
hangi m a’nosida
keladi:
ne (giin), ne (zaman), ne (vakit), ne (i§) kabi. B a ’zan esa so'roq
m a’nosida kuchaytiruvni ifodalab keladi:
ne (giizel), ne (gabuk), ne (mutlu), ne (iyi) kabi. Bu birikm alarda qo'llanilgan
ne so ’roq sifati
gok so'zining ham sinonim i hisoblanadi. K o'm akchili birikma shaklidagi
kuchaytiruv m a ’nosini ifodalovchi m urakkab so 'roq sifatlari ham
qoilanadi:
ne asil, ne gibi, ne kadar, ne bigim kabi.
N asil so 'ro q sifati predm etni so'rovchi.
ne va
asil so'zlarining
qo'shilishidan yuzaga kelgan:
nasil (adam), nasil (yer) kabi.
N asil sifati gapda kesim vazifasida keladi:
H ava nasil? Fiyatlar nasil? kabi.
N ice so'roq sifati qadim dan bugungacha yetib kelgan, hozirda
kag va
hangi m a’nosida, asosan, shevalarda saqlanib qolgan:
nice y ii