Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining


predmet tushunchasini ifodalovchi so ‘z yoki so‘z birikmasi



Yüklə 10,44 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə317/333
tarix03.09.2023
ölçüsü10,44 Mb.
#141311
1   ...   313   314   315   316   317   318   319   320   ...   333
Turk tilining nazariy grammatikasi. Xudayberganova Z, Hamidov X

predmet tushunchasini ifodalovchi so ‘z yoki so‘z birikmasi.
neden belirte? tiimleci 
- voqeaning yuz berish sababini bildimvchi,
fe’l bilan ifodalangan bo‘laklca tobe bo‘lib keladigan va 
nigin?, neden?
so ‘roqlariga javob beradigan gap b oiagi.
neden-sonu? anlami 
- sabab-natija ma’nosi
“neden-sonu?” ili^kisi 
- “sabab-natija” munosabatlari
nesne 
-
1
. vositasiz toidiruvchi; 
2
. predmet
nesnenin niteligi 
- vositasiz toidiruvehining tavsifi (xususiyatlari)
nicelik belirte? tiimleci 
- harakatning bajarilishini miqdor-daraja
jihatidan xarakterlaydigan, harakatning takrorlanishi, uzoq davom etishi
yoki aksi, bajarilish darajasi va shu kabilami bildiradigan gap b oia gi.
nitelendirtme (vasiflama) sifatlari 
- asl sifatlar
nominatif ciimle 
- kesimsiz gaplarning turlari dan biri bo‘lib, bosh
b o ia g i substantiv xarakterda boiad i
Oguz Lehgesi 
- o ‘g ‘uz lahjasi
okuma anlama 
- o ‘qib tushunish; oqilgan matn asosida bay on yozish
olumlu 
ciim le-ta sd iq gap, b o iish li gap; inkor vositalarining y o ‘qligi
bilan xarakterlanadigan gap.
olumsuz ciimle 
- inkor gap, b oiish siz gap: maxsus inkor k o‘rsatkich-
306


lari qatnashadigan, biron narsa, hodisa, harakatning inkorini bidiradigan
gap.
orta hece vokalinin (iinliisiinun) dti§mesi 
- o ‘rta bo^g'in unlisining
tushishi (ogul - oglu, omiir - omrij, fikir - fikri, akil - akli, 
omuz -
 omzu)

Yüklə 10,44 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   313   314   315   316   317   318   319   320   ...   333




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin